شکست داعش و سربازان خارجی که تمایلی به ترک سوریه ندارند
۱۳۹۶ آذر ۷, سه‌شنبه
خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش مفصلی پیرامون وضعیت سربازان خارجی مستقر در سوریه منتشر کرده و یک پرسش محوری مطرح می‌کند و آن اینکه آیا این سربازان خارجی تمایلی هم به ترک خاک سوریه دارند؟
آتش جنگ شش ساله سوریه به آهستگی در حال فرونشستن است. سوریه ظرف این مدت بدل شده است به انبار سرریز مهمات و تسلیحات و محلی برای تردد هزاران سرباز خارجی. گزارش در همان ابتدا به پرسش محوری مطرح شده پاسخ روشنی می‌دهد: بسیاری از سربازان خارجی بر آنند مدت‌ها در این کشور بمانند و شاید هرگز خاک این کشور را ترک نکنند.
مبارزه با داعش
مبارزه با نیروهای گروه تروریستی "دولت اسلامی" (داعش) عملا منجر به ورود نیروهای نظامی کشورهای دیگر به سوریه شد. از آن گذشته، خاک سوریه در جریان تشدید جنگ نیابتی بدل به یکی از میدان‌های رویارویی قدرت‌های منطقه‌ای و به‌ویژه رویارویی دو کشور ایران و عربستان سعودی گشت.
در پی شکست داعش در سوریه و با توجه به اینکه این نیرو عملا بخش اعظم مناطق تحت کنترل خود را از دست داده‌است، حضور نظامی بسیاری ازکشورها در سوریه منطقا از موضوعیت می‌افتد. حال آنکه، بر اساس گزارش آسوشیتدپرس، کشورهای خارجی در شرایط کنونی برنامه‌ای برای پایان دادن به حضور نظامی خود ندارند. فراتر از آن، سرمایه‌گذاری این کشورها در زیرساخت‌های نظامی پایگاه‌های خود، حکایت از برنامه درازمدت آنان برای حضور در سوریه دارد.
بیشتر بخوانید: تشدید حملات سوریه و بمب‌افکن‌های روسی به مواضع شورشیان
بشار اسد، رئيس‌جمهور سوریه با کمک ایران و روسیه موفق شده مانع از سقوط دولت خود شود. اما تداوم حیات سیاسی او بدون پشتیبانی نظامی و مالی ایران ممکن نیست.
وضعیت سربازان آمریکایی
حضور و نقش سربازان آمریکایی در شمال سوریه با هدف مبارزه با "دولت اسلامی" توجیه می‌شد. از این رو، سربازان و واحدهای نظامی آمریکا برای آموزش پیشمرگه‌های کرد در این منطقه مستقر شده بودند. حال آنکه شمارسربازان آمریکایی به گونه‌ای تدریجی افزایش یافت.
شمار نیروهای نظامی آمریکایی که در سوریه مستقر هستند در واپسین روزهای زمامداری باراک اوباما ۵۰۳ نفر اعلام شده بود. گمان می‌رود که نیروهای نظامی آمریکا از آن هنگام تا امروز به بیش از ۱۵۰۰ نفر رسیده باشد. نیروهای ویژه، تفنگداران دریایی و نیروهای نظارت و کنترل هوایی از جمله نیروهایی هستند که آمریکا در سوریه مستقر کرده است.
بر اساس این گزارش پایان مبارزه با داعش عملا جایی برای تمدید استقرار نیروهای نظامی آمریکا در سوریه باقی نمی‌نهد. اما به نظر می‌رسد که آمریکا تصمیم دارد حضور نظامی خود را در سوریه تثبیت کند. بدیهی است که ادامه حضور نظامی آمریکا در سوریه، به خطر رویارویی بین آن‌ها با متحد اصلی بشار اسد، یعنی ایران دامن می‌زند.
وزیر دفاع آمریکا، جیمز متیس اخیرا با اشاره به گفت‌وگوهای صلح ژنو گفته بود: «این گونه نیست که ما پیش از به ثمر نشستن مذاکرات ژنو، سوریه را ترک کنیم.»
افزون بر این پیشمرگه‌های کرد نگران آنند که خروج نیروهای نظامی آمریکا زمینه‌های پیشروی ارتش سوریه در شمال این کشور را فراهم کند و از این رو، آنان بر تداوم حضور آمریکا در سوریه اصرار دارند.
این در حالی است که دولت سوریه رسما از آمریکا خواسته است با توجه به پایان قریب الوقوع مبارزه با داعش، اقدام به خروج نیروهای نظامی خود از خاک این کشور بکند. وزارت امور خارجه سوریه در همین رابطه تاکید کرده است که حضور نظامی آمریکا در سوریه، کمکی به دستیابی به یک راه حل سیاسی در این کشور نمی‌کند.
سربازان روسی
روسیه هرگز تعداد دقیق سربازان و نیروهای نظامی خود را در سوریه اعلام نکرده است. حتی تعداد جنگنده‌های روسی و دیگر جنگ‌افزارهای این کشور در سوریه نیز روشن نیست. اما بر اساس اطلاعات منتشر شده در جریان انتخابات پارلمانی سپتامبر ۲۰۱۶ گفته می‌شد که تعداد نیروهای روسیه در سوریه در آن زمان بالغ بر ۴۳۰۰ نفر بوده است. این در حالی است که به نظر می‌رسد تعداد سربازان روسی پس از آن افزایش چشمگیری یافته باشد.
بیشتر بخوانید: روسیه به‌زودی نیروهایش در سوریه را "کاهش می‌دهد"
ویدیوهای منتشر شده از پایگاه هوایی خمیمیم واقع در نزدیکی شهر لاذقیه سوریه نشان از استقرار ده‌ها جنگنده روسی و هلی‌کوپترهای نظامی این کشور دارد.
از آن گذشته، روسیه نیروهای ویژه‌ای را برای کسب اطلاعات و هماهنگی حملات هوایی در خاک سوریه مستقر کرده است. گرچه روسیه از کاهش نیروهای نظامی خود در سوریه سخن می‌گوید، اما شواهد حکایت از آن دارند که روسیه تمایلی برای کاهش سطح حضور نظامی خود در سوریه ندارد.
روسیه افزون بر پایگاه هوایی خمیمیم از تسهیلات شهر بندری طرطوس، واقع در جنوب غربی سوریه نیز بهره می‌گیرد. بر اساس توافق روسیه با دولت اسد، نیروهای نظامی روسیه می‌توانند نه تنها به طور رایگان از پایگاه هوایی خمیمیم استفاده کنند، بلکه می‌توانند به مدت ۴۹ سال از تسهیلات بندری طرطوس بهره گیرند؛ قراردادی که در صورت توافق طرفین حتی پس از گذشت ۴۹ سال نیز قابل تمدید است.
ارتش روسیه اقدام به مدرن‌سازی پایگاه هوایی خمیمیم کرده است. قرار بر این است که ظرفیت این پایگاه برای فرود و پرواز جنگنده‌های بیشتر گسترش یابد. از آن گذشته، روسیه بر آن است تا با توسعه بندر طرطوس، یک پایگاه دریایی کامل برای خود ایجاد کرده و کشتی‌های جنگی خود را در این بندر مستقر سازد.
ایران و حضور نظامی در سوریه
حمایت مالی و نظامی ایران از دولت بشار اسد با سطح حمایت و پشتیبانی هیچ کشور دیگری قابل قیاس نیست. این گزارش در ادامه می‌افزاید که جمهوری اسلامی برای بقای دولت اسد از هیچ کوششی فروگذار نکرده است. جمهوری اسلامی ایران در درازای شش سالی که از جنگ سوریه می‌گذرد، با کمک‌های گسترده مالی و نظامی از دولت اسد حمایت کرده است.
بر اساس گزارش آسوشیتدپرس، نه تنها اعضای سپاه پاسداران در سوریه حضور دارند، بلکه افسران سپاه نیز به منظور حمایت سیاسی و نظامی از دولت اسد به این کشور اعزام شده‌اند. ظرف این شش سال و بنا بر اظهارات رسمی مقامات ایرانی بیش از ۱۰۰۰ نفر از نیروهای ایرانی در جنگ‌‌های داخلی در عراق و سوریه کشته شده‌اند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
افزون بر این ده‌ها هزار سرباز خارجی نیز با پشتیبانی دولت ایران در سوریه می‌جنگند. به این تعداد باید هزاران نیروی حزب‌الله لبنان و همچنین شیعیان عراقی را افزود که برای پشتیبانی از دولت اسد و تحت فرماندهی ایران در سوریه مستقر هستند.
حزب‌الله در نواحی مرزی سوریه و لبنان پایگاه‌هایی ایجاد کرده که نشان از تصمیم آن‌ها برای حضور طولانی در خاک سوریه دارد. جمهوری اسلامی ایران بر آن است تا منافع خود را در سوریه حتی پس از پایان جنگ داخلی تضمین کند. از آن جمله، جمهوری اسلامی مایل است تا با حفظ مواضع خود در خاک سوریه، کریدور نظامی ایران به بیروت را حفظ کند.
حضور نظامی ترکیه
ترکیه برای نخستین بار سال گذشته و در چارچوب "عملیات سپر فرات" اقدام به اعزام نیروی زمینی به سوریه کرد. هدف از این عملیات مبارزه با نیروهای داعش در منطقه بود. از سوی دیگر، ترکیه با حضور نظامی خود بر آن بود تا مانع از گسترش نفوذ کردها در مرزهای مشترک دو کشور شود.
بیشتر بخوانید: تاکید روسیه، ترکیه و ایران بر حفظ تمامیت ارضی سوریه
به باور دولت ترکیه کردهای سوریه عملا در هماهنگی و تحت فرماندهی کردهای ترکیه عمل می‌کنند.
ترکیه نیز رسما تعداد سربازان مستقر خود در خاک سوریه را اعلام نکرده است. اما کارشناسان مسائل امنیتی تعداد سربازان و نیروهای نظامی ترکیه در سوریه را حداقل ۲۵۰۰ نفر برآورد می‌کنند. نیروهای ترکیه عمدتا در شهرهای الراعی، الباب و جرابلس مستقرهستند.
افزون بر آن ترکیه حدود ۴۰۰ سرباز در منطقه ادلب دارد. وظیفه این نیروها در هماهنگی با روسیه و ایران، نظارت بر "منطقه عاری از درگیری" در حوالی ادلب است. ترکیه در مناطقی که در چارچوب عملیات "سپر فرات" آزاد شده‌اند، اقدام به ایجاد بیمارستان و مدرسه کرده است. از این رو معلوم نیست که نیروهای ترکیه برای چه مدتی در این منطقه مستقر خواهند ماند.
اردوغان گفته است که زمانی که ماموریت نظارت بر "منطقه عاری از درگیری" در حوالی ادلب به پایان برسد، این امکان وجود دارد که سربازان ترکیه برای مقابله با تهدیدات امنیتی با نیروهای کرد مستقر در این منطقه درگیر شوند.