صدرنشینی ملوان و بحران پرسپولیس • گفت‌وگو
۱۳۹۱ مرداد ۳۰, دوشنبه
دویچه وله: آقای جلالی هفته‌ی پنجم مسابقات فصل جدید لیگ برتر نیز سپری شد. تیم ملوان با یازده امتیاز صدرنشین است. استقلال با هشت امتیاز در مکان نهم قرار گرفته. اما ناکامی پرسپولیس با چهار امتیاز از پنج بازی و قرار گرفتن در مکان شانزدهم نیز شگفت‌انگیز است. وضعیت لیگ را پس از پنج هفته‌ی نخست چه طور تحلیل می‌کنید؟
مجید جلالی: آن چیزی که می‌بینیم، شیوه جدیدی نیست. یعنی در لیگ‌های قبل هم هفته‌های اول چنین اتفاقاتی معمولاً افتاده. تیم‌هایی آمدند بالای جدول، ولی در طول لیگ جدول معمولاً شکل واقعی خودش را رفته رفته پیدا میکند. از نظر نوع بازی هم واقعاً ما چیزی که جلب توجه کند نمی‌بینیم. ولی از شکلی که در بازی‌ها انجام می‌شود و مخصوصاً برای تیم‌های بزرگ که ما تقلید می‌کنیم، می‌شود از درون آن تحلیلی داشت برای آینده. تیم‌های خوبی مثل پرسپولیس یا استقلال یا بعضی تیم‌های بزرگ دیگر مشکلاتی دارند. علی‌رغم این که بهترین‌ها را هم جذب کرده‌اند، ولی این‌ها به اندازه‌ی سطح هزینه‌شان و مهره‌هایی که دارند نتیجه‌گیری نمی‌کنند. البته مشکلات استقلال و پرسپولیس خیلی متفاوت است. اغلب تیم‌های ما در لیگ برتر دارند سبک دفاع فشرده و ضدحمله را بازی می‌کنند. این‌ها از طریق یک بازی بسته، نفس‌گیر و فوق‌العاده دفاعی و سخت و درگیرانه سعی می‌کنند راه‌های حریف‌شان را ببندند، با استفاده از توپ‌های ناگهانی ضدحمله کنند و بزنند. این سبکی‌ست که تقریباً از چهارسال پیش ذوب آهن شروع کرد و هم در لیگ دو سه سال موفق بود و هم در جام باشگاه‌های آسیا. حالا این سبک در لیگ برتر ما یک سبک کاملاً تأثیرگذار شده، به طوری که اغلب همه تیم‌ها دارند همین جوری بازی می‌کنند. تیم‌هایی که بزرگ هستند و خواهان پیروزی، در این تله گرفتار می‌شوند. الان تیم ملی ما و بیش‌تر تیم‌های بزرگمان دچار همین مشکل هستند. سپاهان به دلیل نوع بازیکنانی که دارد، کمی در بخش مالکیت توپ خوب بوده و توانسته در این دو سه سال قهرمان شود. تیم‌های بزرگ ما راهی جز این ندارند. لیگ ما باید در بخش مالکیت توپ پیشرفت کند و متأسفانه در این بخش‌ها پیشرفت نداشتیم.
بشنوید: گفت‌وگو با مجید جلالی درباره وضعیت لیگ برتر ایران
شما کلید و راز موفقیت فوتبال ایران و بهبود وضعیت لیگ برتر را در افزایش مالکیت توپ می‌دانید. اما یک تیم نباید اول ابزار لازمه پیاده کردن این سیستم را داشته باشد؟ اگر تیم‌ها از دیدگاه بازیکن، پرسنل، تاکتیک و فنی این ابزار را ندارند، چگونه می‌توانند روی مالکیت توپ کار کنند؟ شما در سال‌های گذشته در تمرین‌های تیم فولاد چگونه مالکیت توپ را تمرین کردید؟
البته حرف درستی‌ست که برای مالکیت توپ شما باید ابزارهایش را داشته باشید. شما برای ارائه هر شکل و شیوه‌ای از بازی باید ابزارش را داشته باشید. ولی پیشرفت در فوتبال امروز و آینده در گروه مالکیت توپ و سرعت دادن به بازی از طریق مالکیت توپ است. فعلاً راه دیگری ارائه نشده. درست است که مثلاً تیم‌هایی مثل ایتالیا یا کرواسی از طریق این بازی‌های فشرده و ضدحمله و بازی‌های درگیرانه، می‌آیند مقام‌هایی در دنیا یا چهره‌هایی به دست می‌آورند. ولی این‌ها کاملاً زودگذر است. راه رسیدن به پیشرفت نهایی مالکیت توپ است. من هم در فولاد واقعاً در این دو سال گذشته در بخش مالکیت توپ خیلی وقت گذاشتم. تیم خیلی جوان و واقعاً در این بخش کم تجربه بوده. ولی ما واقعاً دو سال تمرینات مداوم و پیچیده و سنگین انجام دادیم و در این بخش هم به پیشرفت‌های خیلی خوبی رسیدیم. ما با یک تیم کاملاً جوان تا هفته‌ی سی‌ام، تا هفته‌ی گذشته، در مقام ششم جدول بودیم. به نظر من باید برویم به این سمت. باید حتی فوتبال ما دوره‌هایی بگذارد اختصاصاً در بخش مالکیت توپ. چون مربیان‌مان باید بدانند اهمیت این بخش چه قدر زیاد است، مخصوصاً تیم‌های بزرگمان.
همان طور که اشاره شد، در صدر جدول لیگ برتر پس از پنج هفته تیم‌های ملوان و تراکتورسازی قرار گرفتند، هر کدام‌شان با یازده امتیاز. آیا انتظار چنین عملکردی را شما از این دو تیم داشتید؟
همان طور که اول صحبت‌هایم گفتم، این در لیگ تقریباً یک چیز عادی‌ست که در پنج یا هفت هفته‌ی اول یکمقدار جدول شکل واقعی خودش را ندارد. البته ملوان امسال مهره‌های خیلی باتجربه و کارآمدی گرفته است. مهره‌هایی که تأثیرگذارند و حتی در سطح ملی این‌ها تجربه ی بازی بین‌المللی و ملی را دارند. بنابراین توانسته‌اند از پتانسیل‌های خوب خودشان هم خوب استفاده کنند. به‌هرحال ملوان تیم خیلی امتیازگیری‌ست و می‌داند چه جوری دفاع کند، چه جوری حمله کند، چه جوری حریف را کنترل و تخریب کند و چه طور ضدحمله کند. این یک شکل نتیجه‌گیری است و شاید آن‌ها بتوانند با استفاده از این شکل هفته‌ها خودشان را هم بالای جدول حفظ کنند و در نهایت مکان خوبی را هم امسال در جدول برای آن‌ها متصور هستیم. اما تراکتور بازی‌هایی که دارد انجام می‌دهد، نشان‌دهنده‌ی جایگاهش نیست. شاید در تراکتور بیش‌تر این جنبه‌های فردیش است که نتایج بازی را عوض میکند، تراکتور نفرات واقعا خلاقی دارد. در بازی با راه‌آهن با مس کرمان یا صنعت نفت، همین موضوع تراکتور را برنده کرده است. ولی وقتی به کل ۹۰دقیقه‌های بازی‌ها نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که شکل یک تیم برنده را نداشتیم. این برای ادامه‌ی راه شاید برای تراکتور تاحدودی دردسرساز باشد.
حالا نگاهی کنیم به تیم فوتبال پرسپولیس تهران. سرخ‌پوشان پایتخت پس از نخستین بازی‌شان و پیروزی دیرهنگام در آبادان مقابل تیم صنعت نفت در چهار بازی بعدی متحمل سه شکست و یک نتیجه مساوی شدند و حالا با چهار امتیاز در رتبه‌ی شانزدهم جدول قرار گرفته‌اند. چرا دردسرهای پرسپولیس علی‌رغم همه تحولات در این فصل هم هنوز ادامه دارد؟
پرسپولیس سه‌تا مشکل دارد. یک مشکلش این است که در بخش مالکیت توپ هیچ زمانی را ثبت نکرده‌اند و هیچ تبحری از نظر تیمی ندارند. دلیل دوم این که شما وقتی می‌خواهید تیمی را آماده کنید، در کنار آمادگی جسم آمادگی ذهن هم خیلی مهم است. خب پرسپولیسی‌ها خیلی دیر دورهم جمع شدند، خیلی دیر مربی‌شان را شناختند و تا آمدند دستشان بیآید، وارد بازی‌ها شدند. بازی‌ها هم فشرده بود، هر چهار یا پنج روز یک بازی. آن‌ها از نظر ذهنی با این فضای جدید، مخصوصاً بازیکنان جدیدشان، نتوانستند خودشان را هماهنگ کنند. دلیل سومش هم به نظر من این که شما وقتی یک تیمی را می‌بندید، باید بین نیروهای ویژه و نیروهای عادی در تیم یک تعادلی باشد. شما نمی‌توانید یک تیم را صرفاً با نیروهای ویژه ببندید. چون نیروهای ویژه آن‌ها قابلیت طراحی و بازی‌سازی خوبی دارند، ولی قابلیت دوندگی در بازی درگیرانه را ندارند. بنابراین شما باید بین نیروهای عادی و نیروهای ویژه در ترکیب تیم تعادل برقرار کنید. پرسپولیس نمی‌تواند این تعادل را برقرار کند، به لحاظ نوع یارگیریی که کرده است و این اصلی‌ترین مشکلش است. به نظر من این سه می‌تواند مشکلات پرسپولیس باشد.
تیم فوتبال استقلال با سرمربی قدیمی و جدیدش امیر قلعه‌نویی با هشت امتیاز در مکان نهم جدول ایستاده. استقلال یکی از پرسروصداترین انتقالات فصل جدید را انجام داد. جواد نکونام پس از شش سال حضور در تیم اوساسونای اسپانیا به لیگ برتر ایران و تیم استقلال پیوست. وضعیت استقلال را با خرید چنین بازیکن گرانی که گفته می‌شود حدود چهار میلیارد تومان درآمد سالانه‌ی او در استقلال هست چه طور می‌بینید؟ آیا آمدن نکونام به استقلال اصلاً درست بود؟ آیا او را می‌شود مقایسه کرد با مهدوی‌کیا، هاشمیان و کریمی که دارند به سن بازنشستگی‌شان نزدیک می‌شوند یا بازنشسته شده‌اند؟ یا آوردن چنین بازیکنانی فقط هدر دادن بیت‌المال است؟
همان طور که گفتم مشکلات استقلال با پرسپولیس فرق میکند. استقلال در نوع بستن تیم‌اش این تعادل بین نیروهای ویژه و نیروهای عادی را رعایت کرده، چنین نفراتی را دارد. یکمقدار این‌ها شاید از نظر سطح هماهنگی مشکل دارند و مشکل اصلی‌شان مثل بقیه تیم‌ها در بخش مالکیت توپ است که واقعاً الان نمی‌توانند خوب بازی‌گردانی کنند در مقابل تیم‌هایی که جلوشان دارند سخت و فشرده بازی می‌کنند. شما بازی آن‌ها در مقابل سایپا را یادتان هست؟ در آن روز سایپا واقعا حق داشت برنده شود، اما در آخرین لحظات این استقلال بود که روی سانتر بلند توانست گل بزند و سه امتیاز بازی را گرفت. بازی‌های تاکنونی استقلال نشان می‌دهد که این تیم در بخش مالکیت توپ خیلی کار دارد. ولی جواد نکونام به نظر من الان در پستی که در استقلال بازی میکند، دارد کارش را نسبتاً خوب انجام می‌دهد و من فکر می‌کنم در ادامه‌ی این سبک می‌تواند تبدیل به یک بازیکن خیلی تأثیرگذار استقلال شود.
از دیگر نکات خبرساز فصل جدید لیگ برتر، حضور تیم گهر زاگرس است که به این لیگ صعود کرده. اما از یک استادیوم برخوردار نیست و باید بازی‌خانگی‌اش را در زمین حریف برگزار کند. آیا در فوتبال حرفه‌ای امروز که فوتبال لیگ برتر نیز خودش را حرفه‌ای می‌داند، قبول کردن چنین محدودیت‌هایی اصلاً باورکردنی‌ست؟ چرا حداقل استانداردهای لیگ برتر در این مورد رعایت نمی‌شود؟
این یکی از مشکلاتی‌ست که به‌هرحال در آیین‌نامه پیش‌بینی نمی‌شود و بعد با آن مواجه می‌شوند و حالا سعی‌می‌کنند یک راه‌حل‌های مقطعی برایش پیدا کنند. اصلاً تیم‌هائی که در لیگ یک هم بازی می‌کنند، باید صاحب تمام استانداردهای لیگ برتر باشند. این که مثلاً ما بیآییم در دورود یا گرگان بازی برگزار کنیم، خب هرکدام از این‌ها امکان دارد بیآیند لیگ برتر و اگر بیآیند به لیگ برتر با یک چنین مشکلاتی مواجه‌اند. تیمی می‌آید، انتظار دارد بازی‌هایش در شهر خودش باشد، ولی استانداردها را ندارد و ما مجبوریم آن‌ها را ببریم جای دیگر؛ چون از قبل فکر نکرده‌ایم. این خودش از نظر روحی و ذهنی در منطقه و در کل فوتبال ما تأثیرگذار است. بنابراین این‌ها باید از قبل پیش‌بینی شوند. تیم گهر دیگر آن تیم قبلی نیست. تقریباً تمام تیم‌اش عوض شده، بیش‌تر بازیکنان را از تهران گرفته و به مرور دارد تبدیل به تیم خوبی می‌شود. به‌هرحال آن حمایت‌های هواداران‌شان را هم دارند. این‌ها با این که تیم‌شان در شهر خودشان نیست، ولی هر دفعه اینجا هواداران خوبی دارند و مطمئناً اگر استادیوم‌شان آماده شود و تیم‌شان برود شهر خودشان، من فکر می‌کنم آن‌ها دوران بهتری داشته باشند. ولی همه‌ی ما باید نگران این مسئله باشیم که فوتبال تبدیل به یک موضوع قومیتی نشود و این می‌تواند در آینده برای فوتبال خطر باشد.