مذاکرات شورای امنیت درباره درخواست عضویت فلسطین به تعویق افتاد

روز چهارشنبه (۲۸ سپتامبر/۶ مهر) درخواست عضویت فلسطینیان برای بررسی از سوی شورای امنیت به گروه کارشناسان حقوقی واگذار خواهد شد. کارشناسان حقوقی باید مشخص کنند که آیا فلسطینیان «پیش‌شرط‌های لازم را برای عضویت» در این نهاد بین‌المللی را دارا هستند یا خیر. این بررسی می‌تواند هفته‌ها به‌طول بیانجامد.

پیش از شروع گفت‌وگوها، از پانزده عضو شورای امنیت انتظار تصمیم‌گیری سریعی در مورد درخواست عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل متحد نمی‌رفت. در حالی که ایالات متحده آمریکا قاطعانه مخالف درخواست عضویت کامل فلسطین است، لبنان شدیدا از آن جانبداری می‌کند. نظر کشور کوچک لبنان که در این ماه ریاست شورای امنیت را برعهده دارد، مورد حمایت بسیاری از دیگر کشورها است.

روز دوشنبه (۲۶ سپتامبر) ریاض منصور، نماینده ناظر فلسطین در سازمان ملل متحد در نیویورک گفت: «انتظار ما این است که تصمیم‌گیری در این‌باره در طول چند هفته آینده انجام گیرد.» وی افزود: «به‌طور یقین دیدار دوم اعضای شورا در این مورد باید در روزهای آینده انجام گیرد.» 

به گفته نماینده فلسطین در سازمان ملل، احتمالا بررسی درخواست عضویت فلسطینیان به گروه ویژه کارشناسان حقوقی سپرده خواهد شد. منصور اظهار داشت: «اما مهم این است که این روند آغاز شده است و ما آماده‌ایم تا خود زمام امور را به‌‌دست گیریم.»

هم‌زمان ریاض منصور از اعضای شورای امنیت سازمان ملل خواست که به «مسئولیت» خود در این مورد توجه کنند. وی اعلام کرد، آماده است با نماینده هر کشوری برای جلب حمایت از درخواست فلسطینیان دیدار و گفت‌وگو کند. 

نقش گروه چهارگانه صلح خاورمیانه

کشورهای غربی ترجیح می‌دهند در وهله‌ی نخست به گروه چهارگانه صلح خاورمیانه این امکان داده شود تا فلسطینی‌ها و اسرائيلی‌ها را به سر میز مذاکره بازگرداند.

گروه چهارگانه صلح خاورمیانه از اسرائيل و فلسطین خواسته است، مذاکرات صلح را ظرف چهار هفته از سربگیرند. نمایندگان سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا، آمریکا و روسیه در این گروه عضویت دارند. از دید این گروه باید ظرف سه ماه آینده پیشنهادهای جامع درباره تعیین مرزهای کشور مستقل فلسطین و تأمین امنیت اسرائيل تنظیم شده باشد.

در عین حال گروه چهارگانه صلح خواستار آن شده است که تا شش ماه دیگر یک کنفرانس بین‌المللی در مسکو تشکیل شود. در این کنفرانس باید پیشنهادهای عملی مورد بررسی قرار گیرند. اما تأکید محمود عباس بر توقف شهرک‌‌سازی امید به آغاز سریع مذاکرات صلح را کاهش داده است. به نظر اسرائيلی‌ها این مذاکرات بدون هیچ پیش‌شرطی باید آغاز شود.

واکنش نتانیاهو

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل خواست محمود عباس برای متوقف کردن شهرک‌سازی در مناطق فلسطینی‌نشین را رد کرد. وی روز سه‌شنبه (۲۷ سپتامبر) در مصاحبه‌ای با روزنامه اسرائیلی "جروزالم پست" با توجه به توقف ده ماهه شهرک سازی در کرانه غربی رود اردن و شرق بیت‌المقدس که دولتش در یک سال پیش انجام داد، گفت: «ما همین کار را کردیم». وی افزود، فلسطینیان خواست خود را «دوباره و دوباره» مطرح می‌کنند تا از مذاکرات مستقیم صلح جلوگیری به‌عمل آورند.

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، تقاضای عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل متحد را روز جمعه (۲۳ سپتامبر/اول مهر) تسلیم بان‌کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل کرد. 

رهبران آمریکا و فرانسه کوشیده بودند محمود عباس را از این کار باز دارند. ایالات متحده آمریکا اعلام کرده است که در صورت تصویب پیشنهاد فلسطینی‌ها در شورای امنیت، از حق وتوی خود استفاده خواهد کرد.

با این حال سیاستمداران آمریکایی نگران واکنش جهان عرب در برابر این اقدام هستند. آن‌ها به همین دلیل کوشیدند محمود عباس را از تسلیم درخواست خود به بان‌کی‌ مون منصرف کنند، اما به نتیجه ‌نرسیدند.

تلاش آمریکا برای به تعویق انداختن تصمیم‌گیری

ایالات متحده آمریکا مخالف رأی‌گیری سریع درباره درخواست عضویت فلسطین در سازمان ملل است. نماینده آمریکا روز دوشنبه (۲۶ سپتامبر) اعلام کرد، کشورش از اعضای شورای امنیت خواسته است، زمان بیشتری را به این امر اختصاص دهند. وی افزود، از این طریق مذاکرات صلح خاورمیانه می‌تواند با اختلاف‌نظرهای کم‌تری دوباره از سر گرفته شود.

دولت آمریکا در تلاش است، تعداد بیشتری از کشورها را در سازمان ملل متقاعد کند، دیدگاه آمریکا را در مورد فلسطین مورد پشتیبانی قرار دهند و از تصمیم‌گیری‌سریع  در مورد عضویت کامل فلسطین خودداری کنند.

SJ/DK