هاله اسفندیاری به وكیل دسترسی ندارد! · گفت‌وگو با شیرین عبادی
۱۳۸۶ خرداد ۲۲, سه‌شنبه
این اطلاعیه در پی جلوگیری از ورود شیرین عبادی به دادگاه انقلاب برای ملاقات با بازپرس پرونده خانم اسفندیاری صادر شده است. خانم عبادی دراین نوشته تاكید می‌كند كه مسئولیت حفظ جان، سلامت و امنیت دكتر هاله اسفندیاری پژوهشگر آمریكایی ایرانی كه از هفته ها قبل به اتهام جاسوسی در زندان اوین به سرمی‌برد، بر عهده مقامات قضایی مسئول است.
دویچه وله: شما به چه ترتیبی وكالت خانم اسفندیاری را پذیرفتید؟
شیرین عبادی: وكالت خانم هاله اسفندیاری از طرف خانواده شان، یعنی همسر، دختر و مادر ایشان از من درخواست شد. من از همكاران ارجمندم در كانون مدافعان حقوق بشر، آقایان سیف زاده و سلطانی خواهش كردم كه در این محاكمه همراه من باشند. زمانیكه وكالتنامه تنظیم شد من در آمریكا بودم. آقایان به بازپرسی مراجعه كرده بودند و بازپرس گفته بود خانم اسفندیاری احتیاج به وكیل ندارند و وقتی گفته بودند كه خودشان اظهار كرده‌اند، گفته‌اند نخیر چنین نیست و شما حق ندارید خانم اسفندیاری را ببیند.
مگر قانونا هر متهم حق داشتن وكیل را ندارد؟
طبق قانون هر متهمی باید وكیل داشته باشد. من پس از بازگشت به ایران اولین كاری كه كردم رفتم پیش آقای بازپرس كه از ایشان بخواهم اجازه بدهند خانم اسفندیاری را ببینم. طبق روالی كه در دادگاه انقلاب هست، هیچكس را به ساختمان راه نمی‌دهند مگر اینكه از طریق دادگاه هماهنگ شده باشد و برگه ورود داشته باشد. بر همین مبنا از قسمت اطلاعات ساختمان زنگ زدم به شعبه چهارده بازپرسی با آقای بازپرس صحبت كردم و ایشان گفتند كه خانم اسفندیاری در حال حاضر نیاز به وكیل ندارند و شما احتیاج نیست بالا بیایید. من حتی نتوانستم بازپرس را ببینم و ایشان را متقاعد كنم كه دست كم یك ملاقات به من یا به مادر پیر خانم اسفندیاری بدهد.
خانم اسفندیاری هیچ تماسی با دنیای بیرون و از جمله با مادرشان ندارند؟
طبق اظهار مادرشان، گاهی اوقات به مدت یك دقیقه اجازه احوالپرسی تلفنی می‌دهند.
چطور مانع از ورود شما به شعبه بازپرسی می‌شوند و موكل تان را نمی‌توانید ببینید اما اتهام خانم اسفندیاری یا خبر پذیرش آن توسط خودشان در رسانه ها درج می‌شود؟ اینها وجهه قانونی دارند؟
متاسفانه این رویه تنها در باره خانم اسفندیاری اعمال نمی‌شود. در سایر مواردی كه اتهام سیاسی است یا حداقل دادگاه و دادسرا خیال می‌كنند كه اتهام سیاسی است، متهم را از داشتن حق وكیل محروم می‌كنند. اجازه نمی‌دهند متهم وكیل را ملاقات كند یا وكیل پرونده را بخواند. تنها وقتی حق به وكیل می‌دهند كه پرونده تكمیل شده باشد. مشكل همواره این است كه تحقیقات دادسرا گاهی اوقات چند ماه به درازا می‌كشد و در این مدت متهم ممنوع الملاقات است. خانم اسفندیاری نه حق دیدار با وكلایش را دارد و نه ملاقات با خانواده‌اش را.
چرا مسائل این پرونده قبل از تكمیل و دیدار با وكیل در رسانه ها چاپ می‌شود؟
طبق ماده‌ای كه در قانون توسعه به تصویب رسیده و جایش هم آنجا نبوده و به همین دلیل هم وكلا و صاحبنظران هم به موقع مطلع نشدند تا اعتراض كنند، اجازه داده شده در مواردی كه قاضی ضرور می‌داند، كسی غیر از متهم و دادستان در پرونده دخالت نداشته باشند. به این ترتیب ظاهرا به غیرعادلانه بودن دادرسی از جهت این كه متهمین حق ندارند وكیل بگیرند، جنبه قانونی داده شده است.
مسئله درج این اتهام ها در رسانه ها را چگونه توضیح می‌دهید؟
طبق قانون تا كسی محاكمه و محكوم نشود، روزنامه‌ها حق ندارند مطلبی علیه او بنویسند. متاسفانه این شیوه در رسانه های ایران رواج دارد.
مصاحبه گر: مهیندخت مصباح