واکنشها به سخنان ترامپ؛ تمرکز بر خلیج فارس و سرنوشت برجام
۱۳۹۶ مهر ۲۲, شنبه
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در صفحه‌ی توییتر خود، در واکنش به سخنان دونالد ترامپ برباره توافق هسته‌ای با ایران نوشت: «همه می‌دانستند که دوستی ترامپ در معرض فروش برای بالاترین قیمت قرار گرفته است. اکنون می‌دانیم که دانش جغرافیایی او نیز همینطور.»
او اضافه کرد: «جای تعجب نیست که طرفداران سخنان پوچ ترامپ درباره ایران، همان دژهای دموکراسی در خلیج فارس هستند: عربستان سعودی، امارات و بحرین.»
دونالد ترامپ شامگاه جمعه ۲۱ مهر (۱۳ اکتبر) در یک سخنرانی رسمی در مورد استراتژی جدید آمریکا در قبال ایران، برجام را یکی از بدترین توافق‌های تاریخ آمریکا خواند.
او گفت توافق هسته‌ای رژیم ایران را از فروپاشی نجات داد و فرصتی به آن داد که فشار ناشی از تحریم‌ها را کم کند و به پول‌های هنگفت برای حمایت از تروریست‌ها دست یابد.
وزیر امور خارجه ایران در توییت دیگری در واکنش به این سخنان نوشت: «ترامپ مانند روسای جمهور پیشین آمریکا در نهایت متوجه می‌شود که تهمت، تهدید و ناسزاگویی باعث ترس ایرانیان نخواهد شد.»
بیشتر بخوانید:ترامپ: برجام را تایید نکرده و نمی‌کنیم
واکنش لاریجانی و عارف
علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی ایران که در روسیه به سر می‌برد نیز به سخنان رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا واکنش نشان داد. او با بیانی اینکه ایران هزینه‌هایی برای رسیدن به توافق هسته‌ای داده، گفت: «از سوی دیگر منافعی هم برای ایران داشته است؛ این توافق دوجانبه نیست ولی آمریکا در ماه‌های اخیر آن را نقض کرده است.»
به گفته رئیس مجلس حرف‌های اخیر مقام‌های آمریکایی برای "مشروعیت سازمان ملل" نگران‌کننده است.
او با بیان اینکه با این رویکرد مقام‌های آمریکایی، توافق اقتصادی هم نمی‌توان داشت، افزود: «اگر روی این مسئله پافشاری کنند، توافق هسته‌ای از بین خواهد رفت و منطقه را پیچیده‌تر خواهد کرد.»
در واکنشی دیگر محمدرضا عارف، نماینده مجلس و رئیس فراکسیون امید در حساب کاربری توییتر خود نوشت: «سخنان از سر استیصال ترامپ درباره خلیج فارس نشان داد که برای خوش آمد برخی هم‌پیمانانش در منطقه از جعل و تغییر واژگان هم ابایی ندارد و این یعنی اوج حقارت.»
رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا در سخنان روز جمعه خود درباره توافق هسته‌ای با ایران از عبارت "خلیج عربی" به جای خلیج فارس استفاده کرد.
ساز مخالف روزنامه کیهان
اکثر روزنامه‌های چاپ تهران واکنش‌های مشابهی به سخنان دونالد ترامپ داشتند. روزنامه‌های اصلاح‌طلب و میانه‌رو سخنان حسن روحانی را برجسته کردند. اکثر روزنامه‌های اصولگرا نیز ترجیح دادند بر تکراری بودن حرف‌های رئیس‌جمهور آمریکا و مخالفت‌های جهانی با این سخنان تاکید کنند.
روزنامه کیهان اما موضعی متفاوت داشت. در صفحه اول این روزنامه، تیتر "ترامپ برجام را حفظ کرد، امتیازها برای آمریکا محدودیت‌های برای ما!" خودنمایی می‌کرد. جعفر بلوری نیز در یادداشت اول این روزنامه با عنوان "ترامپ برجام را از دست نداد" به شدت به دولت روحانی و موافقان توافق هسته‌ای حمله کرد و آن‌ها را خیانتکار خواند.
بیشتر بخوانید:روحانی: هدف ترامپ این است که جلوی رونق اقتصادی ایران را بگیرد
به باور او: «جلوی ضرر را از هر جا بگیری، منفعت است. برجام برای "تمام" طرف‌های یک به علاوه پنج به ویژه آمریکا و شخص ترامپ ارزشمند و مفید است مگر برای جمهوری اسلامی ایران. دقیقا به همین دلیل، این کشورها حاضر نخواهند شد از آن خارج شوند.»
نویسنده کیهان در بخش دیگری از یادداشت خود تصریح می‌کند: «خیانت لیبرال‌های وطنی کمتر از خیانت ترامپ و متحدانش نیست. خیانت ترامپ غیرمنتظره نیست اما از خیانت ترامپ‌های وطنی هرگز نمی‌شود گذشت. ترامپ‌های وطنی که ماله به دست، به توجیه یا حاشیه‌سازی مشغولند و از بزک کردن جاسوس هسته‌ای هم نمی‌گذرند، با ادبیاتی متفاوت، همان راهی را می‌روند که ترامپ می‌رود.»
برجام و "بازی پایانی" ترامپ
روزنامه وطن امروز بر خلاف کیهان تیتر "ترامپ برجام را پاره کرد" را برای صفحه اول خود برگزیده است. این روزنامه در سرمقاله خود به قلم مهدی محمدی زیر عنوان "پایان بازی یا بازی پایانی" می‌نویسد: «اگر ترامپ واقعا بر انجام این اصلاحات مصر باشد و کنگره نیز در مصوبات روزهای آینده خود بر این موضوع صحه بگذارد، آن وقت می‌توان گفت او عملا برجام را پاره کرده و این توافق تمام شده است.»
نویسنده این یادداشت می‌افزاید: «مسیر روزهای آینده بشدت به رفتار ایران وابسته است. آمریکا اکنون عملا از برجام خارج شده و مسیر آینده خود را بر اساس نوع واکنش ایران تنظیم خواهد کرد.»
بیشتر بخوانید:انتقاد قدرت‌های بین‌المللی از مواضع ترامپ درباره برجام
او می‌افزاید: «هیچ چیز برای آمریکا مهم‌تر از این نیست که جامعه و حکومت در ایران را به دو دسته موافقان و مخالفان مذاکرات بر سر برنامه موشکی و منطقه‌ای تقسیم کند.»
محمدی با بیان اینکه آمریکا می‌خواهد به آشتی و همزیستی میان تحریم‌ها و برجام رسمیت بدهد، می‌نویسد: «(آمریکا می‌خواهد)ایران رسما بپذیرد که تعهدات خود در برجام را حفظ کند بدون توجه به اینکه آمریکا چه تحریم‌های شدیدی وضع کرده است. این روند را هم تنها زمانی می‌توان متوقف کرد که آمریکا بداند، حد پایبندی ایران به برجام عدم بازگشت تحریم‌هاست.»