1. Прескокни до содржината
  2. Прескокни до главната навигација
  3. Кон други страници на DW

Дали Италија врти кон десно?

Ема Валис/Б. Георгиевски21 февруари 2013

Финансиската криза им дава сила на десно-екстремните партии во Италија во пресрет на изборите. Расистичките испади против црните фудбалери се само еден симптом. Експремиерот Берлускони игра на таа карта.

https://p.dw.com/p/17hqo
Фотографија: Reuters

Следната недела и понеделник (24 и 25.02) Италија повторно излегува на избори. Т.н. технократска влада на Марио Монти не успеа да го убеди парламентот да се тргне на патот на реформите, пред се’ поради противењето на партијата на Берлускони.

Немаше друг избор освен да се распишат избори, иако на многумина во Италија веќе им изгледа дека традиционалната политика доживеала крах. Доколку на тоа се додаде и се поголемата сиромаштија и големиот број невработени, лесно се доаѓа до формула која значи политичка радикализација во земјата. А дека на Италија не и оди добро потврдуваат и анализите на тамошниот Институт за статистика кој предвидува дека ни во 2013. година нема да дојде до економско опоравување. Бидејќи, како што стопанството влијае врз политиката, така и нестабилните политички односи лошо делуваат на италијанската економија.

Расте бројот на странците

Притоа, во Италија доаѓаат се поголем број странци. Иако нивниот број е само околу 7,5 проценти од вкупното население, сепак мнозинството живее во стопанските центри на северот на Италија. А и таму има се помалку работа, како за Италијанците така и за странците. Не е случајно тоа што популистичките партии како Северната лига добиваат се повеќе следбеници.

Минатото лето, весникот „Ла Република“ објави истражување за екстремната десница. Иако беше утврдено дека нема значителен пораст на бројот на гласови за десницата на изборите, сепак „ставовите и мислењата на тие партии се шират дури и меѓу граѓаните кои порано гласале за партиите на левицата“, објаснува новинарот Паоло Беричи. Според истражување на британскиот Институт Демос екстремната десница повеќе не се занимава со расистички и антисемитски пароли, туку се „истакнуваат културата и вредностите со оглед на се’ поголемиот број доселеници и ’европскиот ислам’ кој се смета за културна закан“. Таа тактика носи резултати и таквите партии привлекуваат луѓе кои во минатото, а често и со генерации, биле наклонети кон левичарските политички опции.

Italien Wahlkampf Mario Monti
Марио МонтиФотографија: GIUSEPPE ARESU/AFP/Getty Images

Северната Лига го прави токму тоа, и таа не сака да ја сметаат за десничарска, туку за популистичка партија која се залага отцепување на северот на земјата. Во последните две влади на Берлускони токму оваа партија го обезбедуваше мнозинството во парламентот. Новиот лидер на Северната Лига Роберто Марони сака да стане претседател на покраинската влада на Ломбардија, а повторно се здружи и со Берлускони за да обезбеди мнозинство во парламентот.

Пораст на расизмот

Дали на тој начин Берлускони повторно ќе стане италијанскиот премиер? На неколку дена пред изборите тешко е да се одговори на тоа прашање. Џејмс Валтсон, професор на американскиот универзитет во Рим смета дека овојпат тоа нема да се случи, но дека Берлускони ќе има доволно гласови за „толку да го дестабилизира парламентот што победникот нема да биде во состојба да владее со земјата“.

Wahlsieger Berlusconi berät mit sich mit Lega Nord Chef Umberto Bossi
Силвио Берлускони со поранешниот претседател на Северната Лига Умберто БосиФотографија: picture-alliance/ dpa

Во меѓувреме, во земјата тлее расизмот, неретко помогнат и од партиите како Северната Лига. Во јануари годинава беше прекинат пријателскиот фудбалски меч меѓу Про Патриа и Милан, откако беа навредувани црномурестите фудбалери на клубот на Берлускони. Еден од најгласните хушкачи беше токму истакнат член на Северната лига.

Расистичките повици на стадионите не се само израз на незнаење и политичка некултура, туку и израз на омраза и се поголемо влијание на насилството во многу делови на италијанското општество. Среде тоа незнаење и хаос на италијанската политичка сцена, тамошната екстремна десница е на добар пат да стигне до центарот на политичките случувања, стравуваат политичките аналитичари.