Марш на милиони

Египетскиот претседател Хосни Мубарак се наоѓа под се’ поголем притисок и се обидува да ги спречи масовните протести со политички ветувања и отстапки. Вицепретседателот Омар Сулејман, вчеравечер најави уставни реформи и се изјасни за дијалог со опозицијата. Претседателот Мубарак претходно ја претстави новата влада во која старите приврзеници презедоа нови ресори.

Меѓутоа и покрај ваквите најави и полицискиот час, и изминатата ноќ илјадници демонстранти бараа оставка на претседателот Мубарак. Раководството на армијата, врз која тој се потпира веќе три децении, во меѓувреме соопшти дека нема да примени насилство врз египетскиот народ.

Белата куќа бара фундаментални промени во Египет

И додека опозициионерите во Каиро најавуваат дека деновите на Мубарак се изброени, САД ги повикаа сите страни на воздржаност. Американската влада се надева дека маршот ќе помине мирно и без насилство. Меѓутоа, Вашингтон го зголемува притисокот врз Мубарак. Поранешниот американски амбасадор во Египет, Франк Визнер, од вчера е во Каиро во својство на специјален пратеник, за да ги потврди американските барања за демократски реформи. Портпаролот на американскиот претседател Барак Обама нагласи дека САД не може да бараат оставка на Мубарак, но во оваа преодна фаза потребни се темелни промени за нов почеток. Политиката на Египет мора да претрпи фундаментални промени, нагласи портпаролот Роберт Гибс.

За ситуацијата во Египет американскиот претседател дискутираше во Белата куќа и со екстерни експерти. Фарид Закарија, американски публицист ценет од страна на претседателот Обама, му предложил да се заложи за оставка од страна на египетскиот претседател, оти според него, Мубарак се’ уште може достоинствено да ја напушти власта.

„Времето на Хосни Мубарак во Египет помина“, порача Закарија.

Привилегии за пари

Меѓутоа, до американскиот претседател од Израел стигна сосема спротивен сигнал. Премиерот Бенмјамин Нетанјаху апелираше до Обама да ја ублажи критиката за Египет, најважниот арапски партнер на Ерусалим. САД, имено, се загрижени што би се случило со мировниот договор меѓу Египет и Израел при промена на власта во Каиро, дали американските воени бродови и натаму ќе имаат предност при преминот на Суецкиот канал и дали американските борбени џетови и натаму ќе смеат да прелетуваат преку египетскиот воздушен простор. Овие привилегии Мубарак им ги допушти на САД за околу две милијарди долари развојна и воена помош, кои Египет ги добива секоја година од 1997.

Автор: Мартин Дурм/ Ралф Зина/ афп/ Александра Трајковска

Редактор: Елизабета Милошевска Фиданоска