Народен супермаркет
5 август 2010Точно е 7:30 изутрина. За Том, студент по музика, започна првата смена. Да се наместат полиците, да се сортира зеленчукот, да се подготви сирењето: за сево ова тој не добива ни пара, бидејќи е еден од 230-те членови на „People's Supermarket“ (Народен супермаркет) кој сака да направи револуција во малопродажбата на производи за секојдневна употреба.
„Живеам во близина и како и останатите членови не сакам моите пари да отидат во големите супермаркети, коишто им даваат огромни плати на своите менаџери, а за производителите на продуктите кои ги купувам одвојуваат сосем малку.“
Софистициран концепт и ниски цени
Народниот супермаркет, како политички така и економски, не е нова идеја. Еве како функционира: за годишна членарина од 30 евра и четири часа работа во супермаркетот неделно, секој добива по 10% попуст на - и без тоа - поволните продукти. Некои основни прехранбени производи, како лебот и доматите, се субвенционираат дополнително, со што се продаваат речиси за половина цена. Праведноста е од особена важност во овој супермаркет. На пример, синџирот на супермаркети „Теско“, кој е и лидер на пазарот, за килограм компири на земјоделците им плаќа 4 пени, а ги продава за 75.
„Тоа е криминал! На истиот земјоделец ние му плаќаме 16 пени по килограм; го продаваме за 55 пени и пак имаме заработка. Прашање е каде оди оној профит од 70 пени на Теско? Не оди ни кај земјоделците, ниту кај вработените во супермаркетот, а најмалку, пак, кај потрошувачите. Како очекувате со ова да се подобри светот?“
Вработени волонтери - проблеми со сериозноста
Кејт има 20-годишно искуство во малопродажбата, но денеска мораше малку да подразмисли: многу од членовите не го сфаќаат сериозно работното време во супермаркетот. Денес недостига дури половина од волонтерите.
„Во едно вообичаено претпријатие можам да го предупредам дека ќе ја изгуби работата ако не доаѓа на работа. Овде не е така. Напротив, постојано мораме да ги мотивираме луѓето за да доаѓаат на работа.“
Благодарение на многу донации и воодушевени муштерии, претпријатието досега речиси и да не брои загуби.
„Убаво е што секогаш имаат свежо овошје и зеленчук. Фантастично, навистина ми се допаѓа концептот.“
„Ова нешто сосема поинакво. Луѓето се љубезни и секогаш подготвени да помогнат. Убаво социјално искуство.“
За наредната година е планирано бизнисот да се прошири и да се отворат три нови народни супермаркети во Лондон. Затоа, Кејт уште отсега бара инвеститори, зашто банките не се покажаа заинтересирани - дури и за еден вака мал проект каков што е народниот супермаркет, банкарите велат дека е премногу ризичен.
Автор: Герхард Елферс / Далибор Стајиќ
Редактор: Елизабета Милошевска Фиданоска