Ќе добие ли ЕУ сопствени буџетски средства?

Предлогот на Европската комисија ги опфаќа пред се’ приходите од европскиот данок на финансиски трансакции, а освен тоа во европскиот буџет треба директно да се влева и еден вид данок на додадена вредност собран во земјите членки на Унијата. Со ова не треба да се зголеми вкупниот буџет на ЕУ, бидејќи финансиските придонеси на земјите членки на тој начин ќе се намалат. Меѓутоа, Германија и многу други земји-членки се против воведување ваков специјален данок за финансирање на европската заедница.

Страв и трепет

Претседателот на Европската Комисија Жозе Мануел Барозо точно знае како да ги заплаши главните градови на Европа. Треба само да каже даноци на ЕУ! До сега Унијата беше упатена на средствата што секоја земја-членка ќе и’ ги префрли на сметката. Во времето на принудно штедење во националните буџети членките често со тешко срце ги префрлаат парите на европските сметки. За буџетскиот период меѓу 2014 и 2020 година Барозо не сака повеќе да проси за секој цент:

„Предлагаме нов систем за приходи, кој од една страна се потпира врз данокот на финансиски трансакции, а од друга на данокот на додадена вредност.“

Данокот на финансиски трансакции веќе одамна е тема на дискусија како еден вид инструмент, кој треба да ги направи неатрактивни шпекулациите на берзата. На овој начин за секоја зделка ќе се плаќа мал данок, кој, пак, во вкупната сума на буџетот треба да донесе милијарди евра. Воведувањето на овој данок веќе одамна го бараат пред се’ Германија и Франција, но тие не сакаат овие пари да завршат директно во буџетот на ЕУ. Тие не сакаат да и’ ги дадат на ЕУ ниту парите од данокот на додадена вредност.

Поддршка од Европскиот парламент

Европскиот парламент, меѓутоа ја подржува идејата на Комисијата, бидејќи на тој начин финансиските средства на ЕУ ќе бидат потранспарентни. За германските даночни обврзници нема да смени ништо, и понатаму остануваат 19-те проценти данок на додадена вредност, вели Јута Хауг од СПД. Само сметките ќе изгледаат поинаку:

„Ние сакаме во иднина на нив да стои 18 проценти данок на додадена вредност, а еден процент да биде за ЕУ. На тој начин граѓаните ќе гледаат дека парите се влеваат во европскиот буџет.“

Сега е тешко да се процени која земја колку финансиски средства издвојува за Унијата. Велика Британија со децении инсистира на нејзиниот т.н. британски попуст, бидејќи таа наводно добива помалку пари од бриселските фондови. Други земји, меѓу кои и Германија, се изборија исто така да добијат некои попусти.

„Мислам дека ширум светот има само 4 до 5 луѓе, кои го разбираат нашиот систем на попуст врз попуст. Тој е неверојатно компликуван“, рече Барозо.

Тешка задача

Тој сака сите овие попусти да ги укине, при што мора да смета со отпор од Берлин, Лондон и Париз. Во периодот од 2014 до 2020 година на ЕУ треба да и’ стојат на располагање илјада милијарди. Тоа би значело околу 140 милијарди годишно. Само за споредба: германската влада троши двојно повеќе од оваа сума секоја година.

Таа во наредните недели силно ќе се бори за субвенциите во аграрот. Европската комисија во иднина сака не само да ја замрзне предвидената сума на 370 милијарди евра, туку и поинаку да ги распределува субвенциите. Доколку, при тоа земјоделците од новите земји-членки добијат повеќе, тогаш германските земјоделци треба да сметаат со намалување на помошта од европските фондови.

ЕУ сака повеќе пари да вложува во науката, еконмскиот пораст и социјалната политика. Зашто, како што вели Барозо:

„Тој кој профитира од нашите средства не е Брисел, како што тврдат некои, туку тоа се пари за нашите региони и за нашите работници во цела Европа.“

Повеќе задачи - помалку пари

Голем број европратеници се разочарани од нацрт-предлогот на Барозо. Парламентот побара значително зголемување на буџетот. Ова мислење го дели и Ребека Хармс, претесдател на собраниската група на Зелените во Европскиот парламент:

„Јас не се сложувам со ова. Мојата фракција ќе праша: како може да се исполнат се’ поголемите задачи на ЕУ, кога ќе се намали буџетот.“

Наредните месеци значи ќе бидат во знакот на борбата за пари. До крајот на 2012 година треба конечно да биде донесен европскиот буџет за наредниот период до 2020 година.

Автор: Катрин Бранд / Бисера Огњановска-Митров

Редактор: Горан Чутаноски