Historia Niemca, który uratował relikwie św. Wojciecha

Urban Thelen urodził się w 1915 roku w Nadrenii. Ukończył szkołę handlową. Po wybuchu wojny pracował w centrali telefonicznej w Inowrocławiu. W lipcu 1941 roku, dzień przed zajęciem katedry gnieźnieńskiej przez Gestapo, wywiózł stamtąd potajemnie do Inowrocławia relikwie św. Wojciecha. Po wojnie Thelen został organistą. Dopiero po 50 latach opowiedział o swoim czynie.

Urban Thelen był człowiekiem głęboko religijnym. Zawsze podkreślał, że "w pierwszej kolejności jest katolikiem". Dlatego "był w czasie wojny żołnierzem dopiero w drugiej kolejności". W 1980 r. w czasie przygotowań parafii w Kleve do pielgrzymki na obchody 1000-lecia śmierci cesarza Ottona III przy grobie św. Wojciecha w Gnieźnie opowiedział swoją historię ks. Friedrichowi Leinungowi z Kleve.

Thelen pośredniczył w tajnej korespondencji między niemieckimi a polskimi duchownymi. To, co zrobił na ich prośbę, było bardzo ryzykowne. Relikwie św. Wojciecha przewiózł potajemnie pociągiem do Inowrocławia, gdzie ukryto je w kościele św. Mikołaja.

„Kocham Polskę. Tak dużo tam przeżyłem” – powiedział Urban Thelen w 2005 roku w rozmowie z Deutsche Welle. To była miłość odwzajemniona. Ratując relikwie św. Wojciecha, Thelen "uratował cząstkę polskiej i europejskiej tożsamości" - powiedział abp Henryk Muszyński. Zaskarbił sobie tym wdzięczność i przyjaźń Polaków. Za to podziękował mu osobiście w 1997 r. w Gnieźnie sam św. Jan Paweł II.

Thelenowi poświęcony jest film dokumentalny pt. "Emisariusz kardynała" Andrzeja Machnowskiego. Papież emeryt Benedykt XVI wyraził w nim wdzięczność za przybliżenie historii niemieckiego żołnierza, który, jak powiedział, "głęboko przeżywając własne człowieczeństwo uratował zarówno relikwię św. Wojciecha jak i życie wielu osób".

Film Andrzeja Machnowskiego, o niemieckim żołnierzu, który uratował relikwie św. Wojciecha, powstał w 2015 r. dzięki wsparciu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Niedawno miał swoją niemiecką premierę w Kleve. Film przygotowano też w wersji z niemieckimi napisami. Dzięki temu może być teraz pokazywany w Niemczech.

W 1992 r. Urban Thelen jeszcze raz trzymał w ręku relikwie św. Wojciecha podczas uroczystości konsekracji ołtarza w kościele p.w. Niepokalanego Poczęcia w Kleve. Episkopat Polski przekazał ich cząstkę w darze parafii razem z kawałkiem drutu kolczastego z KL Auschwitz. Władysław Pisarek, założyciel Polskiej Misji Katolickiej w Kleve, przyjaźnił z Urbanem Thelenem do jego śmierci w 2008 r.

W Kleve urodził się cesarz Otton III. Wisi tam tablica upamiętniająca wejście Polski do UE oraz przyjaźń Ottona III z Bolesławem Chrobrym.