Sałatka ziemniaczana w Wigilię: Niemieckie tradycje bożonarodzeniowe

Rano kupowanie ostatnich prezentów, w południe ubieranie choinki, po południu nabożeństwo w kościele. W wielu niemieckich domach Wigilia kojarzy się przede wszystkim ze stresem. Żeby kolacja odbyła się w przyjemniej atmosferze, tradycyjnie podaje się prosty posiłek świąteczny: sałatkę ziemniaczaną i parówki. Tłusta pieczona gęś jest przeważnie zarezerwowana na następne dni.

Jarmark bożonarodzeniowy właściwie wcale nie należy do świąt Bożego Narodzenia, bo w wielu miastach te kolorowe budki zamyka się już przed Wigilią. A jednak: wielu uważa, że grzaniec wprowadza po pracy w nastrój świąteczny. Przedświąteczną atmosferę cenią też turyści z zagranicy. Tysiące cudzoziemców odwiedza rokrocznie jarmarki bożonarodzeniowe, m.in. w Norymberdze i Dreźnie.

Wiele niemieckich rodzin nie może sobie wyobrazić świąt bez drewnianej szopki, która zajmuje w udekorowanym świątecznie domu poczesne miejsce. Drewniane figurki Maryi, Józefa i Dzieciątka Jezus należą do liczącej setki lat tradycji. Ongiś służyły w kościele katolickim do zilustrowania "Opowieść wielkanocna" - dla tych wiernych, którzy nie umieli czytać.

W Niemczech prezenty rozdaje się tradycyjnie już w Wigilię. Kto chce swoim bliskim sprawić przyjemność, nie musi sięgać głąboko do kieszeni. Według sondażu instytutu YouGov 1/3 respondentów ucieszy po prostu spędzenie czasu na przykład na wspólnej wycieczce.

Przypora łukowa, Piramida albo figurki zwane Räuchermännchen: sztuka snycerska z saksońskich Rudaw jest dziś znana na całym świecie. Przeważnie, wykonanymi ręcznie figurkami, ozdabia się na początku grudnia mieszkania. Niemcom coraz bardziej podobają się też amerykańskie ozdoby świąteczne - i dekorują dom i ogród plastikowymi Mikołajami i łańcuchami świetlnymi.

Ongiś Adwent był okresem postnym. Z tym okresem związanych jest też wiele obyczajów. Wystarczy rzucić okiem na świece na wianku adwentowym, żeby się zorientować, ile tygodni pozostało do Świąt. Pleciony z gałązek jedliny wianek adwentowy wynaleziono w połowie XIX wieku w północnych Niemczech, żeby poskromić niecierpliwość maluchów.

Do bożonarodzeniowych łakoci należy, oprócz tradycyjnych ciasteczek, również drożdżowa strucla. Wypiek w kształcie bochenka chleba zawiera w zależności od przepisu, migdały, rodzynki, marcepan i cykatę. Szczególnie znana jest strucla z Drezna tzw. Dresdner Christstollen. Tej nazwy wolno używać tylko piekarniom zlokalizowanym w granicach stolicy Saksonii.

Dla wielu młodych ludzi Wigilia nie kończy się na rodzinnym posiłku. Po jedzeniu i rozpakowaniu prezentów, wielu młodych ludzi udaje się jeszcze do knajp i klubów - często po to, żeby się spotkać z przyjaciółmi z czasów szkolnych. Według pisma Apotheken-Umschau, 24 grudnia tak obchodzi co szósty młody człowiek.

Pieczoną gęś, kluski i czerwoną kapustę niektórzy mieszkańcy Niemiec pamiętają jeszcze z dzieciństwa. To pracochłonne danie wyparła w minionych latach nieskomplikowana alternatywa. Szwajcarski Raclette zauroczył Niemców. Nakładanie na małe patelenki smakołyków, przykrywanie ich serem i smażenie przy stole sprawia niemałą frajdę.

Pierwotnie zawieszano ją do góry nogami u sufitu. Dziś przeważnie stoi w rogu pokoju i mimo wszystko stanowi centrum ozdobionego świątecznie pokoju. Dużym powodzeniem cieszy się w Niemczech jodła kaukaska, którą dekoruje się kolorowymi bombkami i ozdobami ze słomy.