SZ: Bawarskie muzea sprzedawały sztukę zrabowaną

Monachijska gazeta donosi o skandalu w Bawarii powołując się na badania londyńskiej Komisji ds. Sztuki Zrabowanej w Europie (CLAE). Wskazują one na handel sztuką zrabowaną, którą - jak piszą autorzy raportu - bawarskie muzea traktowały jak swoją własność. Zamiast zwrócić je prawowitym właścicielom, muzea te sprzedały obrazy nawet rodzinom byłych zbrodniarzy hitlerowskich.

W latach 1943-1946 grupa amerykańskich historyków sztuki i kuratorów pod nazwą „Monument men” wytropiła zrabowane działa sztuki i skonfiskowała je.

Według „Süddeutsche Zeitung“ (SZ), Amerykanie wycofując się z Niemiec zostawili w depozycie bawarskiemu rządowi 10 600 nieodrestaurowanych dzieł sztuki przeznaczonych do restytucji. Zadaniem władz Bawarii było odnalezienie ich właścicieli lub ich potomków. A tak się nie stało. Z doniesień monachijskiej SZ wynika, że muzea i instytucje landowe i państwowe „podzieliły skarb między sobą”. Tak na przykład obraz z kolekcji Göringa zawisł w rządowej rezydencji na Petersbergu w Bonn, z kolei kopia Canaletta z kolekcji Hitlera trafiła do siedziby Niemieckiego Towarzystwa Parlamentarnego w Bonn. Wiele dzieł sztuki zlicytowano, inne zostały zakupione przez potomków nazistów.

W 1963 roku Henrietta Hoffmann, córka fotografa Adolfa Hitlera kupiła obraz, należący do żydowskiej rodziny. Zapłaciła za niego 300 marek i sprzedała go potem o wiele drożej. Obraz ten, jak podaje SZ, wisi obecnie w katedrze w Xanten (północno-zachodnia Nadrenia Północna-Westfalia). Został kupiony za 16 100 marek przez Towarzystwo Budowy Katedry (Domverein). Jest to kopia obrazu Jana van der Haydena zrobiona 300 lat temu. Została zagrabiona w Wiedniu przez nazistów. Mieszkający w Nowym Jorku właściciele na próżno zabiegali o zwrot obrazu.

Monachijski dziennik pisze o ok. 3500 podobnych przypadkach tylko w oddziałach Bawarskich Państwowych Kolekcji Malarstwa.

Pod koniec 2015 roku grupa amerykańskich polityków zwróciła się do premiera bawarskiego rządu Horsta Seehofera z apelem o zwrot obrazów, które są w posiadaniu bawarskich muzeów, spadkobiercom ich prawowitych właścicieli.

AFP / Barbara Cöllen