امريکا د سوريې په اړه د نړيوال ائتلاف په لټه کي ده

د امریکا متحده ایالاتو د دفاع وزیر چاک هیګل، د جمعې په ورځ فلیپین ته د خپل سفر په ترڅ کې روښانه کړه چې د بریتانیا په پارلمان کې د سوریې د پوځي مداخلې د وړاندیز ردیدل په دې معنی نه ده چې امریکا په دې برخه کې د نړیوالو متحدینو له لټولو څخه لاس واخلي.

پر سوریې باندې د یوه پوځي برید خبرې هغه وخت تودې شوې چې د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر وویل چې د اسد رژیم د ملکي وګړو پر ضد له کیمیاوي وسلو څخه کار اخیستی دی. په دغه برید کې چې د اګست میاشتې په ۲۱ نیټه دمشق ته په یوې نزدې سیمه کي ترسره شو، له ۳۵۰ تنو څخه ډیر کسان ووژل شول.

هیگل د فلیپین په پلازمینه مانیلا کې وویل: «دا د ولسمشر اوباما او زموږ د حکومت هدف دی چې هره پریکړه چې نیول کیږي باید د نړیوالې گډې همکارۍ په پایله کې ونیوله شي.» دغه امریکايي چارواکي زیاته کړه چې سپینه ماڼۍ د بریتانیا د پارلمان د پریکړې درناوی کوي خو هغه ټینگار وکړ چې اوس هم له بریتانیا او د امریکا له نورو متحدینو سره خبرې اترې روانې دي. هیگل وویل: «موږ به د نړیوالو ملگرو د پیدا کولو له پاره خپلې هڅې جاري وساتو ترڅو یوځای په عمل لاس پورې کړو.»

فرانسه چمتو ده

په سوریې کې پوځي مداخله کولو په برخه کې د امریکا متحده ایالاتو یو بالقوه متحده فرانسه ده. دې هیواد هم د امریکا او انگلستان تر څنگ د امنیت په شورا کې د سوریې د رژیم پر ضد پریکړه لیکونه وړاندیز کړي دي.

د فرانسې ولسمشر فرانسوا اولاند، د جمعې په ورځ د «لي موندې» په نوم ورځپاڼې سره په مرکه کې وویل چې په سوريه کې د مداخلې په برخه کي هغه ټولې ممکنه لارې په پام کې لري. هغه زیاته کړه: «په سوريه کې د کیمیاوي وسلو په واسطه ټول وژنه باید بې ځوابه پاته نه شي. فرانسه د سوریې د رژیم پر ضد د جدي عمل غوښتونکې ده.» اولاندې دا خبره هم روښانه کړه چې د سوریې پر ضد یو عمل د چهارشنبې تر ورځې مخکې ترسره کیدای شي.

د امنیت په شورا کې د سوریې پر سر موافقه نه ده رامنځ شوې

د ملگرو ملتونو په امنیت شورا کې د سوریې په اړه د یوې موافقې رامنځ ته کیدل اوس هم له امکانه لیري ښکاري. روسيه او چین اوس هم د بشار الاسد په مشري د سوریې رژيم ملاتړ کوي.

د روسیې د بهرنیو چارو وزارت مرستیال گینادي گتیلوف، د «ايتار تاس» خبري آژانس ته ویلي دي: «روسیه په امنیت شورا کې د داسې هر تړون مخالفت کوي چې له مخې یې په سوريه کې له زور څخه کار اخیستل کیدای شي.»

په داسې حال کې چې بریتانیا د ملگرو ملتونو په امنیت شورا کې د سوریې رژیم پر ضد د پوځي اقداماتو ملاتړ کوي خو د دغه هیواد پارلمان د پنجشنبې په ورځ د لومړي وزیر دیوید کامرون، هغه غوښتنه چې له مخې یې انگلستان په سوريه کې پوځي مداخله کولای شوای، رد کړ. که څه هم کامرون کولای شوای چې د خپل پارلمان له موافقې پرته هم په سوريه کې پوځي مداخله وکړي، خو هغه روښانه کړې ده چې د خپل پارلمان د پریکړې هرکلی به وکړي.

آلمان غواړي له پوځي مداخلې ځان لیرې وساتي

دا په داسې حال کې ده چې د آلمان د صدراعظمی انگلا میرکل، یوه ویاند ستیفن زایبرت، ویلي دي چې آلمان اوس هم په ملگرو ملتونو کې د سوریې د شخړې پر حلیدو باندې ټینگار کوي. هغه ویلي دي: «موږ هیله لرو چې د ملگرو ملتونو د امنیت شورا به د سوریې په اړه یوه واحد موقف ته ورسیږي. موږ هیله لرو چې هیڅوک به د امنیت په شورا کې په سوریې کې پر ترسره کیدونکو جنایتونو باندي سترگې پټې نه کړي.»

د میرکل دغه ویاند روښانه کړه چې اوس آلمان اوس هم په سوريه کې پوځي مداخله په پام کې نه ده نیولې. تر دې مخکې د آلمان د بهرنیو چارو وزیر هم دې ته ورته څرگندونې کړې وې.