1. محتوا ته تګ
  2. اصلي مینو ته تګ
  3. د دویچه ویله نورو پاڼو ته تګ

د ۷۷ انسانانو قاتل د بشري حقونو غوښتنه کوي

۱۳۹۴ اسفند ۲۳, یکشنبه

پنځه کاله مخکې په ناروې کې د آندرس برای ویک (انځور کي) په لاسو د ۷۷ وژل شوو کسانو کورنیو ته په دې پوهیدل مشکل ښکاري، چې یو محکوم مجرم په خپله دعوی کوي. برای ویک دعوی کړې چې انساني حقونه یې تر پښو لاندي شوي دي.

https://p.dw.com/p/1ICKw
انځور: picture-alliance/dpa/H. Junge

دغه مجرم چې آندرس بیهرنگ برای ویک، نومیږي په ۲۰۱۱ کال کې يې د ناروې په پلازمېنه اوسلو کي د موټر بم یوه چاودنه وکړه او وروسته یې بیا د ځوانانو د مېلې په يو کمپ کي د ماشیندار په وسیله په خلکو ډزې وکړې چې په ترڅ کې یې ۷۷ انسانانو خپل ژوند له لاسه ورکړ. خو دغه قاتل اوس په خپله دعوی کړې چې د ناروې حکومت د هغه انساني حقونه تر پښو لاندي کړي دي.

د برای ویک د دغه نوي دعوی څخه مخکې په تیرو څلورو کلونو کې په عامو خلکو کې د هغه په هکله چا بحث نه کاوه. د بهرنیانو او مهاجرو سره د سختې کرکې درلودونکي دغه ناروېژي تبع د خپل هیواد تر ټولو بدنامه قاتل دی، کوم چې د خپلې مفکورې په جنون کې یې د څو ساعتونو په جريان کې ۷۷ انسانان ووژل.

برای ویک د اوسلو حکومت پر ضد اقامای دعوی کړې چې هغه په دې زندان کې یوازنی بندي دی او دا یو غیرې انساني چلند دی. د برای ویک د دغې دعوی محاکمې جریان به د مارچ میاشتې په ۱۵ پیل او څلور ورځې به دوام وکړي.

د هغه د دغه دعوی له پاره به د Skien په زندان کې چیرې چې دغه مجرم خپل د بند شپې ورځې تیروي یوه موقتي محکمه جوړه کړای شي. په دې ترڅ کې به له یوه ورزش سالون څخه د محکمې د خونې په توگه کار واخیستل شي.

اندرس بیهرنگ برای ویک، خپل ځان پر وطن مين او ملتپال مبارز بولي. نوموړي د ۲۰۱۱ ع کال د جولای میاشتې په ۲۲نیټه په پیل کې د اوسلو په هغه سیمه کې چې حکومتي ودانۍ موقعیت لري د موټر بم یوه چاودنه وکړه او بیا دغه ځای ته نږدې د «یوټویا» په ټاپو کې د کیڼ اړخې سیاسې گوند پر ځوانانو یې بې دریغه ډزې وکړې. د موټر بم په برید کې ۸ تنه او د ځوانانو د اوړي په تفریحي کمپ کې د ډزو په ترڅ کې ۶۹ تنه انسانان ووژل شول چې اکثریت یې ځوانان ول.

په ۲۰۱۲ کال کې د ناروې محکمې برای ویک ته د ترهگرۍ او عام وژنې په جرم د ۲۱کالو د بند سزا اعلان کړله. په هغه وخت کې هم دغه ښې اړخې ملتپال پر خپلو کړو پښیمانې ونه ښودله. د دې برعکس هغه وویل کوم کسان چې ده وژلي دي هغه غداران ول چې په ناروې کې يې د مهاجرو یا بهرنیانو د راتگ ملاتړ کاوه.

ایسوشیټډ پرس لیکلي دي چې برایویک د رسنیو په نوم یو لیک کې تور لگولی دی چې د زندان مسئولین څو څو ځله هغه تالاشي کوي، کوم چې عادي زور زیاتی گڼل کیږي. هغه زیاته کړی ده: په کوم شکل چې دی په زندان کې ساتل کیږي هغه د بشري حقوقونو د اروپایې کنوانسیون له مخې د انساني حقونو څخه سرغړونه ده.