1. Перейти к содержанию
  2. Перейти к главному меню
  3. К другим проектам DW

Як наваражыць шчасця ўсёй краіне?

Юнэля Крупенька9 января 2007 г.

Калядныя святы займаюць асобнае месца сярод іншых святаў народнага календара. Яны адзначаюцца з 6 па 19 студзеня. Святкуючы Каляды, нашы продкі спадзяваліся на багаты ўраджай, шчаслівае жыцьцё, дабрабыт у сям’і.

https://p.dw.com/p/9fXm

Слова “каляда” ў беларускай мове ўжываецца ў некалькіх значэннях. Па-першае, гэта свята, якое адзначаецца 6-7 студзеня. Калядамі называюць і ўвесь перыяд зімовых святаў з 6 па 19 студзеня – гэта “святыя”, або “шчодрыя” вечары.

Першая Каляда – гэта канец шасцітыднёвага Піліпаўскага посту. Пачатак святочных дзён і вечароў адзначаўся з асаблівай урачыстасцю. На старажытным язычніцкім свяце адбіліся і хрысціянскія ўяўленні, згодна з якімі менавіта ў гэты дзень святкуецца нараджэнне Ісуса Хрыста.

Як адзначалі Каляды ў народнай традыцыі, распавядаюць сябры моладзевай суполкі “Талака”. Гэтая арганізацыя ўжо 20 год ладзіць на Гомельшчыне фальклёрныя вандроўкі, а таксама аднаўляе беларускія абрады.

Карэспандэнт “Нямецкай хвалі”:

- Якія стравы на святы вечар звычайна гатавалі беларусы?

Алеся Бяляева, сябра “Талакі”:

- Абавязковай абрадавай стравай у гэты дзень была Куцця. Гэта звычайная каша з таўчоных крупаў, сюды дадавалі алей альбо мёд. Святочная вячэра складалася з няцотнай колькасці страваў, сярод якіх найчасцей былі квас з грыбамі, аўсяны кісель, адвар з сушаных яблыкаў. Добрай прыкметай лічылася пакаштаваць ўсе стравы, якія падаваліся на стол.

- А якія яшчэ народныя прыкметы звязаныя з Калядамі?

- У гэты дзень імкнуліся не хадзіць у чужыя хаты, каб жывёла не збягала са двара і не прападала. Калі першы дзень Калядаў выдаецца пагодлівы, ясны, то будзе неўрадлівы год. Але мяркуючы па надвор’ю на Гомельшчыне сёлетняй зімой, з ураджаем у нас будзе ўсё ў парадку (смяецца).

- Святыя калядныя вечары – гэта час варожбаў. Якія чарадзействы былі найбольш папулярнымі?

- Варажылі не толькі раней – і цяпер гомельскія дзяўчаты чакаюць гэтага перыяду, каб вызначыць свой будучы лёс. Перадусім асноўнае пытанне тут, ці выйдзе дзяўчына ў гэтым годзе замуж. Цікавай з’яўляецца варажба з абуткам. Знятыя з нагі чаравікі дзяўчаты кідаюць праз плот на дарогу і назіраюць, у які бок паказвае насок чаравіка. У залежнасці ад гэтага, вызначаюць, адкуль прыедуць да іх сваты.

Перыяд Калядаў будзе доўжыцца да 19 студзеня, да Вадохрышча. Так што беларусы яшчэ маюць дастаткова часу, каб паназіраць за народнымі прыкметамі, а таксама наваражыць шчасця сабе, сваёй сям’і, а можа быць, нават і ўсёй краіне.