1. Kalo tek përmbajtja
  2. Kalo tek lista qendrore e navigimit
  3. Kalo tek më shumë oferta të DW

Crépeau: Mbrojtje për emigrantët shqiptarë por edhe për ata të huaj në Shqipëri

15 Dhjetor 2011

Raportuesi i posaçëm i OKB-së, François Crépeau pas një misioni faktmbledhës në Shqipëri iu bëri thirrje autoriteteve që të sigurojnë mbrojtjen e të drejtave të emigrantëve shqiptarë e emigrantëve të huaj në Shqipëri.

https://p.dw.com/p/13TKP
Francois Crepeau, Reporteri special i OKB-së për të drejtat e emigrantëve The United Nations Special Rapporteur on the human rights of migrants, François Crépeau, during the journalists’ meeting in Tirana Author: Arben Muka /DW Correspondent in Albania Time: 13.12.2011 Place: Hotel Rogner Tirana / Albania
Francois Crepeau, Reporteri special i OKB-së për të drejtat e emigrantëveFotografi: DW/A. Muka

Reporteri special i OKB-së për të drejtat e njeriut për emigrantët, François Crépeau, në rreth 10 ditë qëndrimi në Shqipëri pati kontakte intensive me autoritetet më të larta zyrtare, përfaqësues të organizatave joqeveritare që janë angazhuar me problemet e emigrantëve. Crépeau ishte vetë në pikat e kalimit kufitar me fqinjët, Greqinë dhe Malin e Zi, ku vëzhgoi nga afër kushtet e e jetesës së tyre duke dëgjuar dhe mendimet e opinionet e emigrantëve për zbatimin e procedurave.

Misioni i tij faktmbledhës do të ketë një raport të zgjeruar, por në mënyrë paraprake Crépeau ka bërë thirrje për autoritetet në Shqipëri që të sigurojnë mbrojtje të mëtejshme të të drejtave të emigrantëve shqiptarë që jetojnë jashtë kufijve të Shqipërisë apo që janë kthyer në atdhe, si edhe të emigrantëve të huaj që vijnë në Shqipëri.

Duhen të dhëna të besueshme

Gjithashtu i dërguari special i OKB-së kërkoi nga BE më shumë përqëndrim në të ardhmen tek të drejtat e njeriut, në kuadrin e përpjekjeve të Shqipërisë në rrugën e saj drejt integrimit evropian. Crépeau: “Do t'i inkurajoja autoritetet shqiptare që në partneritet me të gjithë sektorët e shoqërisë, të hartojnë dhe zbatojnë një strategji kombëtare për të drejtat e njeriut, e cila të ketë në qendër të vëmendjes të të gjitha ligjeve, politikave dhe programeve të drejtat dhe mirëqënien e të gjithëve, duke përfshirë edhe ato të migrantëve- deklaroi gjatë një takimi me gazetarët në Tiranë, François Crépeau.

Emigrantë shqiptarë në Greqi
Emigrantë shqiptarë në GreqiFotografi: DW

Sipas tij nga autoritetet duhet të mblidhen të dhëna të besueshme për shqiptarët që jetojnë jashtë vendit, për ata që janë kthyer, si dhe për të huajt që jetojnë në territorin e Shqipërisë. Regjistrimin e fëmijëve të emigrantëve pa dokumente Crépeau e quajti të domosdoshme për mbrojtjen e tyre sociale, gjithashtu është e nevojshme dhe rritja e numrit të stafit si edhe ekspertizën e zyrave konsullore “për t'u dhënë më mirë rrugë dhe zgjidhje nevojave të shumëfishta të shqiptarëve që jetojnë jashtë atdheut”.

Strategji dhe negociim për shkollimin e fëmijëve emigrantë në vendet fqinje

Vëmendje sipas tij i duhet kushtuar dhe trajtimit të të kthyerve nga vendet pritëse, pavarësisht nëse kthimi ka qenë vullnetar ose me forcë.

Në lidhje me pyetjen e DW-së mbi shkollimin e fëmijëve të emigrantëve aty ku ka përqëndrim të madh të tyre si në Greqi e Itali, por dhe në shtete të tjera të BE-së, reporteri special i Kombeve të Bashkuara, François Crépeau, tha se autoritetet zyrtare “duhet të përgatisin një strategji në këtë aspekt dhe të negociojnë marrëveshje të mundshme që mund të bëhen me vendet pritëse. Dhe është në vullnetin e autoriteteve që në bashkëpunim me këto vende të gjejnë mënyrat më të përshtatshme për shkollimin e tyre, në varësi të interesave që kanë vetë emigrantët”.

Kosta Barjaba, ekspert
Kosta Barjaba, ekspertFotografi: DW/A. Muka

Sipas Crépeau ka shumë përvoja nga vendet te tjera, psh mund të inkurajohet hapja e shkollave private shqiptare, ekzistenca e programeve për hartimin e teksteve apo gjithçka iu duhet fëmijëve në gjuhën shqipe, funksionimi i qendrave kulturore, bashkëpunimi me shkollat publike ku mësojnë fëmijë shqiptarë e ku mund të futet dhe mësimi në gjuhën amtare etj. Disa nga këto objektiva mund të bëhen në një kohë të shkurtër, por të tjera marrin më shumë kohë për t'u zbatuar, por gjithësesi, sipas të dërguarit special të OKB-së, ka mjaft rrugëzgjidhje që mund të jenë pjesë e diskutimeve.

Prof. dr. Kosta Barjaba, anëtar i asociuar i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, mendon se në stadin aktual kanë dalë në pah politika dhe shërbime shtetërore jo vetëm për brezin e parë të emigrantëve, por më shumë për brezin e dytë dhe të tretë. Sipas këtij arsyetimi, nëse brezi i parë është maturuar në tregun e punës dhe po shkon në moshën e pensionit, brezi i dytë është në prag të hyrjes në tregun e punës, ose në vijim të studimeve, kurse brezi i tretë i emigrantëve është plotësisht në procesin e shkollimit.

Prioritet brezi i tretë

Pikërisht ky duhet të jetë, prioriteti për brezin e tretë, si në politikat e vendit dërgues, pra qeverisë shqiptare, ashtu dhe për vendet pritëse, thotë Prof. dr Barjaba për DW. “Shkollimi i emigrantëve ka dalë si një nevojë e dorës së pare. Unë mendoj se përveç formave ekzistuese tradicionale, spontane, sporadike, dytësore të agjencive dhe institucioneve të shtetit shqiptar apo të vendeve pritëse, duhet të fillojnë të zbatohen mënyra më eficente shkollimi të plota. Me këtë kam parasysh hapjen brenda kushteve ligjore në vendet pritëse, si dhe në bazë të standarteve që rekomandojnë konventat ndërkombëtare, të shkollave ku ata të përfundojnë ciklin e plotë paralel si në gjuhën amtare ashtu dhe në gjuhën e vendit pritës. Mund të gjenden mënyra që ky cikël shkollimi të realizohet pa dëmtuar formimin e edukimit dhe të shkollimit në vendin pritës.”

Sipas prof. dr Kosta Barjaba të gjitha shërbimet e tjera shtesë si hapja e qendrave kulturore, dërgimi i librave, aktiviteti i shoqatave të emigrantëve ose organizatave të tjera të shoqërisë civile, të institucioneve nga vendi pritës do të jenë aksesorë që do t'i bashkangjiten këtij procesi formal të shkollimit të brezit të tretë të emigrantëve.

Autor: Arben Muka

Redaktoi: Lindita Arapi