Po Serbisë dhe Malit të Zi - Shqipëria mbetet jashtë

Me keqardhje komisioneri i BE-se per zgjerimin Füle shpalli sot se nuk do të bëjë rekomandimin për dhënien e statusit të kandidatit për anëtarësim Shqipërisë. Duke folur për Shqipërinë dhe Kosovën gjatë një seance të jashtëzakonshme të Komisionit për Punë të Jashtme të Parlamentit Evropian, ai përmendi si arsye për këtë bllokadën politike, mungesën e dialogut dhe mospërparimin në lëmin e reformave. Sidoqoftë, ai shprehu shpresën për fillimin e dialogut, mbështetur në disa shenja të para, siç tha. Në këtë rast Komisioni do të ishte i gatshëm të bënte të mundur një përfshirje më të shpejtë të Shqipërisë pa pritur për kalimin e një viti të plotë.

Në Kosovë sfidë mbetet lufta ndaj krimit të organizuar dhe korrupsionit

Duke folur për Kosovën, komisioneri Füle tha se procesi i gjatë zgjedhor kishte si rrjedhojë që progresi i bërë dhe agjenda e reformave ishin të kufizuara. Megjithatë, institucionet e reja janë të përkushtuara ndaj perspektivës evropiane të Kosovës. Ato kanë prodhuar disa reforma fillestare. Sfida madhore mbeten kriminaliteti i organizuar dhe korrupsioni. Kosova duhet me çdo kusht të fuqizojë administratën publike. Reforma në drejtësi është një çështje që nuk pret. Komisioni propozon të niset një dialog i strukturuar me Kosovën mbi sundimin e ligjit, me qëllim që të trajtohen këto sfida.

Ndërkohë integrimi i serbëve të Kosovës është përmirësuar në jug, tensioni në veriun e Kosovës është rritur. Është e një rëndësie të jashtëzakonshme që Kosova të nisë një agjendë gjithëpërfshirëse për veriun. Ne do të vazhdojmë të mbështesim përpjekjet e Kosovës për të arritur synime kyç si marrëveshja tregtare dhe pjesëmarrja në programet e Komunitetit, tha komisioneri Füle. Për vizat do të nisë një dialog rreth fundit të këtij viti. Ne do të rishikojmë gjithashtu komunikatën tonë të vitit 2009 në mënyrë që të garantojmë se Kosova mund të përfitojë më tej prej procesit të anëtarësimit të Bashkimit Evropian, ka deklaruar komisioneri i BE-së për zgjerimin.

Serbia duhet të përmirësojë raportet me Kosovën

Komisioni i BE-së rekomandoi këtë të mërkurë (12.10.) që Serbisë t'i jepet statusi i vendit kandidat për anëtarësim. Megjithatë Komisioni tha se nuk do të caktohet datë për fillimin zyrtar të bisedimeve për anëtarësim derisa Serbia dhe Kosova të mos kenë normalizuar marrëdhëniet. Ky hap i Komisionit të BE-së pritej që prej arrestimit këtë vit të të akuzuarit për krime lufte, Ratko Mladiç dhe ekstradimit të tij në gjykatën ndërkombëtare për krime lufte.

Përpara fillimit të trazirave me Kosovën për pikat doganore në mes të verës, dukej madje se Serbia do të merrte edhe një datë për fillimin e bisedimeve për anëtarësimin. Por në raportin e progresit të publikuar këtë të mërkurë (12.10.) Komisioni i BE-së deklaron se Serbia "duhet të arrijë përparime të qenësishme në përmirësimin e raporteve me Kosovën", përpara se të fillojnë negociatat e anëtarësimit.

Komisioni rekomandoi që BE-ja të nisë bisedimet për anëtarësim me Malin e Zi. Ndryshe nga Serbia, kandidatura e Malit të Zi me vetëm 625.000 banorë, shihet si relativisht e thjeshtë. Por edhe ai duhet të presë gati një vit, para se BE-ja të vendosë që kushtet e tij janë përmbushur dhe të mund të fillojnë bisedimet. Këto kushte përfshijnë masa më të rrepta kundër korrupsionit dhe reforma në sistemin e drejtësisë.

Maqedonia vendnumëro për shkak të zënkës për emrin

Sa i takon Bosnjes, Komisioni i BE-së tha se progresi në atë vend ka qenë "shumë i kufizuar". BE-ja nuk rekomandoi asnjë iniciativë të re për kombin e ndarë etnikisht, i cili ka mbetur pa qeveri që prej zgjedhjeve një vit më parë.

Maqedonia, e cila e ka marrë statusin e vendit kandidat rreth gjashtë vjet më parë, ka mbetur në vend për shkak të zënkës për emrin me Greqinë.

Këshilli i Ministrave, instanca vendimmarrëse e BE-së pritet të mbështesë rekomandimet e Komisionit në takimin në dhjetor. Vendet e Ballkanit Perëndimor kërkojnë anëtarësimin në BE, duke shpresuar të forcojnë kështu transformimet e tyre demokratike dhe rritjen e aftësisë konkurruese ekonomike. Motivi qendror i BE-së për integrimin e rajonit, historikisht fuçi baroti në Evropë dhe burim i luftërave të ndryshme, është arritja e paqëtimit të tij dhe integrimi i rreth 22 milionë banorëve në hapësirën e tij ekonomike.

Autor: Elert Ajazaj / Bruksel

Redaktoi: E. Xhani