1. Kalo tek përmbajtja
  2. Kalo tek lista qendrore e navigimit
  3. Kalo tek më shumë oferta të DW

Shpresë e re skepticizëm i vjetër në konfliktin e Turqisë me kurdët

Thomas Seibert / Aida Cama2 Tetor 2012

Kryeministri turk ka njoftuar ndërmarrjen e një nisme për zgjidhjen e konfliktit kurd. Bisedimet me rebelët e PKK dhe lejimi i mësimit të gjuhës kurde janë pjesë e kësaj zgjidhjeje. Por përfaqësuesit kurdë janë skeptikë.

https://p.dw.com/p/16IQR
Fotografi: Reuters

Në kongresin e partisë së tij AK të zhvilluar në fundjavë (30.09.2012) në Ankara, Erdogan tha se kurdët duhet të distancohen më qartë nga dhuna e Partisë Punëtore Kurde (PKK) dhe se ai kërkon të gjejë rrugët e zgjidhjes së konfliktit, së bashku me rreth 1 milionë njerëzit e kësaj pakice të madhe etnike. Pas muajsh luftime midis ushtrisë turke dhe PKK-së, që kanë shkaktuar qindra viktima dhe pas një serie deklaratash të papajtueshme të bëra nga qeveria e tij, fjalët e Erdoganit zgjojnë shpresa të reja për një zgjidhje paqësore të konfliktit, i cili i ka kushtuar jetën më shumë se 40 mijë vetëve që prej vitit 1984.

Që para kongresit Erdogan pati thënë se parashikohen bisedime të reja me PKK. Raundi i parë i bisedimeve sekrete të zhvilluara midis të dërguarve të Erdoganit dhe PKK u ndërprenë vitin e kaluar në Oslo, pa dhënë asnjë rezultat. Tani Erdogan kërkon të fillojë sërish bisedime. Në bisedime duhet të marrë pjesë edhe kryetari i PKK, Abdullah Öcalan, i cili ndodhet në burg. Öcalan u tregua i gatshëm, siç bëri të ditur i vëllai i tij, Imrali pas një vizite në burg. Ky ishte mesazhi i parë i lëshuar nga kryetari i PKK pas një viti.

Gjuha kurde të ofrohet në shkollat shtetërore

Në mes të muajit shtator hyri në fuqi një reformë të cilën qeverina e Erdoganit e shikon si lëshim i bërë për kurdët. Për herë të parë në historinë e Turqisë, nxënës të shkollave të mesme mund të marrin kurse në gjuhën kurde, nëse e zgjedhin atë. Duke patur parasysh që përdorimi publik i gjuhës kurde ka qenë për një kohë të gjatë i ndaluar në Turqi, hapi i tanishëm është një hap i madh.

Sipas njoftimeve të shtypit, lënda e re në fushën kurde ndiqet pak. Mbase arsyeja për këtë është qëndrimi ndaj partisë legale kurde BDP ndaj projektit kurd. Partisë nuk i mjafton oferta për mësimin e gjuhës kurde. Ata kërkojnë që fëmijët kurdë të mësojnë detyrueshëm gjuhën e nënës që në shkollën fillore.

Seit diesem Schuljahr wird in der Türkei das Wahlfach Kurdisch angebotenPrej këtij viti shkollor kurdishtja orfrohet si lendë në Turqi
Prej këtij viti shkollor kurdishtja orfrohet si lendë në TurqiFotografi: ullstein bild - Reuters/MURAD SEZER

„Qeveria nuk e ka seriozisht“

Partia kurde BDP nuk është skeptike vetëm për mësimin e gjuhës kurde. Edhe deklaratat e Erdoganit në kongres hasin në mosbesim të madh tek politikanët kurdë. „Qeveria nuk e mendon seriozisht“, thotë shefi i BDP Selahattin Demirtas për gazetën pro-kurde „Özgür Gündem“.

Demirtas nuk do t`i bashkangjitet bisedimeve të reja. Partia e tij është duke u përgatitur po ashtu si AKP-ja e Erdoganit për zgjedhjet komunale, që pritet të zhvillohen vitin e ardhshëm për të cilat dy partitë do të jenë rivalet kryesore në territoret kurde. Refuzimi i bisedimeve nuk mund të thuhet në fushatën zgjedhore as nga AKP as nga BDP.

Erdogan premton një politikë të re ndaj kurdëve
Erdogan premton një politikë të re ndaj kurdëveFotografi: picture-alliance/dpa

Luftimet vazhdojnë

Debatet e deritanishme politike nuk kanë patur ndikim mbi luftimet që zhvillohen në juglindje të Turqisë. Në provincën Sirnak, humbi jetën ditën e dielë një ushtar gjatë një shpërthimi të një lënde eksploduese të vendosur në anë të rrugës nga PKK. Edhe në provincën Hatay, në kufi me Sirinë luftimet kanë vazhduar.

Shefi i PKK, Öcalan dërgoi fjalë me të vëllanë që luftimet të pushojnë. Edhe PKK duhet të tregohet e përmbajtur. Por nuk dihet nëse ndjekësit e qëndrimit të ashpër do të respektojnë apelin e drejtuar prej tij.

Shumë luftëtarë të PKK-së nuk u besojnë paralajmërimeve të Erdoganit
Shumë luftëtarë të PKK-së nuk u besojnë paralajmërimeve të ErdoganitFotografi: YAHYA AHMED/AP/dapd