Na godišnjicu smrti Eriha Froma

«Imati ili biti», «Umetnost ljubavi» su samo dva naslova knjiga Eriha Froma, koje su i danas svetski bestseleri. Važe za mudre analize ljudske duše u maniji razvoja «realno postojećeg industrijskog društva».

From je rođen 23 marta 1900, u jevrejskoj porodici prodavca vina, a detinjstvo je proveo u Fraknfurtu. Studirao je psihologiju, filozofiju i sociologiju, a kasnije i medicinu, specijalizujući se kao psihoanalalitičar. Maks Horkhajmer je Froma doveo za privatnog docenta na čuveni Institut za sociološka istraživanja u Frankfurtu. Oboleo od tuberkuloze je tri godine proveo u Davosu. Bile su, po mišljenju Fromovog učenika, tibingenskog psihoanalitičara Rajnera Funka, najteži dani Eriha Froma, jer u to vreme je na vlast došao Hitler. From, kao jevrejin i makrsista, nije mogao da se vrati u Nemčaku. Godine 1934. je From emigrirao u SAD gde je radio na više univerziteta. Od 1965. je, kao američki državljanin, živeo i u Lokarnu u Švajcraskoj, gde se definitivno preselio 1974, a 1980. i umro.

Glavni zadatak Eriha Froma je u njegovoj nauci bio, kako je to sam tvrdio, prevazilaženje «razvaline između srca i mozga», koju je on video kao rezultat «autoinfektnog materijalizma» savremenog društva. Uslovi života čine čoveka bolesnim, tvrdio je From, ističući da je ishod bolesti «bivanje roba». Dakle, odbacivao je profit, i tražio je da čovek bude u središtu sveta.

Erih Form je u početku sledio učenja Zigmunda Frojda, ali je od njegove teorije nagona kasnije odustao, i začeo je veze marksizma i psihoanalize.

Jezički je Form insistirao na potpunoj transparentnosti. Utoliko je pisao daleko razumljivije od teoretičara Horkjahmove škole. To su verovatno i razlozi velike čitanosti i popularnosti Eriha Froma. Samo je knjiga «Imati ili biti» prodata u Nemačppkoj u dva miliona primeraka.