Novi bio-senzori otkrivaju rak pluća

Tehnička korporacija sa sedištem u Španiji, Teknalia, kroz Interreg projekat Medisen, razvija bio-senzore sposobne da otkriju prisustvo tumor markera raka pluća u izdahnutom vazduhu. To je moguće zbog promena koje nastaju u organizmu bolesne osobe, promene se reflektuju u izdahnutom vazduhu pacijenta i omogućavaju utvrđivanje prisustva ovog tipa markera još u toku prvih faza bolesti.

Ljudski dah, zdrave ili bolesne osobe, se sastoji od stotina organskih jedinjenja: acetona, metanola, butanola, ugljovodonika između ostalog. Ne postoji jedno specifično jedinjenje koje se koristi kao marker za dijagnozu raka pluća. Koristi se niz bio-markera i njihova kombinacija. Ta jedinjenja koja su zanimljiva za dijagnostikovanje mogu se naći u dahu zdravog čoveka u meri od 1-20 milijarditih delova, dok se kod obolelog taj broj veći za 5-10 puta. No kako se radi o malim količinama bilo je neophodno razviti nove materijale.

Markeri za rak pluća

U toku prve faze projekta, prikupljeni su uzorci daha bolničkog osoblja. Detaljnom analizom reprezentativnih jedinjenja prisutnih u dahu, izdvojena je grupa ili grupe jedinjenja za koje je utvrđeno da su markeri za prisustvo raka pluća. Organska jedinjenja su analizirana gas hromatograf/spektometrija mase analizom. Potom su rezultati obrađeni statistički i strukturalni algoritmi kako bi razdvojili i identifikovali zdrave i obolele uzorke, koji su zapravo od presudnog značaja za dizajniranje senzora.

Paralelno, Teknalia je razvila nove materijale za otkrivanje izdvojenih organskih jedinjenja kako bi povećali osetljivost uređaja. Rezultat bi trebalo da budu bio-senzori koji će olakšati raniju dijagnozu i tako značajno povećati šanse za preživljavanje.

dvr/sc/jil