1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Çeçen lider Mashadov öldürüldü

Cem Sey/Ajanslar9 Mart 2005

Çeçen lider Maschadow’un öldürülmesinden sonra Çeçenistan’da direnişin şiddetleneceği konusunda herkes hemfikir. Çeçen milisler internet sayfalarında eylemlerin artarak devam edeceğini açıkladılar.

https://p.dw.com/p/AavZ
Avrupa Konseyi bir süre önce Mashadov'la barış görüşmeleri yapılmasını önermişti
Avrupa Konseyi bir süre önce Mashadov'la barış görüşmeleri yapılmasını önermiştiFotoğraf: dpa

Çeçen lider Aslan Mashadov’un ölüm haberini alan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in memnuniyeti yüzünden okunuyordu. Çeçenistan’ın Rusya yanlısı hükümetinde başbakan yardımcısı olarak görev yapan Ramazan Kadirov, Uluslararası Kadınlar Günü’ne atıfta bulunarak “Çeçen kadınlarına hediye verdik” diyecek kadar ileri gitti. Kadirov, şimdi operasyonların Şamil Basayev’i ele geçirmek hedefi ile devam eadeceğini açıkladı. Mashadov’un Londra’daki sözcüsü Ahmet Zakayev ise direnişçilerin kurduğu sürgün hükümetinin başına kimin geçeceğinin önümüzdeki günlerde belli olacağını söyledi.

Moskova ile görüşmeden yanaydı

Mashadov, 1997 yılında Çeçenistan Devlet Başkanlığı’na seçilmişti ve iktidardan meşru olmayan yollarla düşürüldüğünü, asıl başkanın hala kendisi olduğunu düşünüyordu. Mashadow adına bu görevi kim devralırsa alsın, politikasını devralmayacağı kesin. Çeçen direnişçiler arasında Moskova ile görüşmeden yana olan tek lider Mashadov idi.

Şiddetin tırmanmasından korkuluyor

Avrupa Konseyi Çeçenistan Raportörü Rudolf Bindig de, “Kremlindeki şahinlerin gücünün arttığı, ılımlı olarak nitelendirilen Mashadov’un öldürülmesi ile Çeçenler arasındaki şahinlerin de güçleneceği ve kafkaslarda çatışmaların artacağı” görüşünde.

İşin bu boyutu Rus politikacıları da endişelendiriyor. Rusya Federasyonu Konseyi üyesi, Rus politikacı Yuri Şarandin, “artık konuşabilecek kimse kalmadı, durumun vahimliğini Avrupalıların da kavraması” gerekir diyor. Kremlin’e defalarca Çeçen lider Mashadov’la görüşmesini öneren gazeteci Ana Politkovskaya da şöyle konuşuyor:

“Şimdi radikal islamcı grupların direnişi yükseltecekleri açık. Çeçenleri insan yerine koymayıp ve sürekli baskı ve aşağılamaya tabi tutarsanız başka bir şey bekleyemezsiniz. Kremlin, Kafkaslar'da islami direnişi desteklemek için elinden geleni yapıyor. Bu bizim de terör saldrırıları ile yaşamaya devam edeceğimiz anlamına geliyor. Mashadov’un öldürülmesi bir hatadan da öte bir trajedi. Kremlin’in hiçbir stratejisi yok ve hemen durdurulması gerekiyor.”

Aynı endişeyi Alman-Kafkas Derneği Başkanı Ekkehard Maas da taşıyor:

“Mashadov’un ölümü, siyasi konularda varolan tüm görüş ayrılıklarına rağmen, kendini yasal seçilen Devlet Başkanı Aslan Mashadov’la bütünleştiren tüm Çeçen halkı için gerçekten trajik bir olay. O, son ana kadar devamlı Rusya’yla görüşmelerden yana tavır alan bir başkandı, çünkü Çeçenistan’da barışın ancak Rusya’yla bir diyalogla sağlanabileceğini biliyordu.”

Rusya politikasında değişiklik yapmayacak

Teröristlerle diyaloğu reddeden Rus hükümeti ise Çeçenistan politikasında değiştirecek bir şey göremiyor. Hükümet kanadından gelen tepkilerde Mashadov’un öldürülmesi ile Çeçenistan’daki direnişçilerin dağılacağı iddia ediliyor. Kremlin’e sadık “Birleşik Rusya Partisi”nden Michail Grişankov’a göre, Çeçenistan’daki direniş için para toplayabilen tek lider Mashadov’du ve ölümü ile bu kaynak kuruyacak.