1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Çeçenistan'a yardıma izin yok!

Christiane Hoffmann31 Temmuz 2004

Çeçenistan’da önümüzdeki bir ay içinde Devlet Başkanlığı seçimleri yapılacak. Adayların medyada seçim propagandalarına başlamalarına geçtiğimiz cuma günü izin verildi. Ancak seçimlerin adil bir ortamda yapılacağı konusunda herkesin şüpheleri var. Grünhelm isimli uluslararası yardım organizasyonundan Rupert Neudeck, ülkeye yardım çabalarının Rus hükümetince engellendiğini belirtiyor.

https://p.dw.com/p/AbBh
Çeçenler çatışmalarda yıkılan evlerinde, ölüm-kalım mücadelesi veriyor.
Çeçenler çatışmalarda yıkılan evlerinde, ölüm-kalım mücadelesi veriyor.Fotoğraf: AP

Grünhelm isimli yardım organizasyonundan Rupert Neudeck, Çeçenistan’ın bazı bölümlerinde durumun Filistin, Irak ya da Afganistan bile daha kötü olduğunu söylüyor. Savaşla yerle bir olan ülkenin yeniden inşası için önümüzdeki 20 yıl içinde hem kırsal kesimde, hem de kentlerde programlar yürütülmesi gerektiğini söyleyen Neudeck ancak Rus hükümetinin bunun için gerekli ekonomik kaynakları sunamadığını, bölgede çalışabilecek Rus firma ya da acentalarının da Çeçenistan’da kötü bir üne sahip olduğunu, insanların güven duymadığını belirtiyor. Rupert Neudeck, yeniden inşa programının uluslararası yardım organizasyonları üzerinden yapılması önerisinde bulunuyor ve ”Rus hükümeti bu durumu neden kavrayamıyor, anlamıyorum” diyor.

Rupert Neudeck, yardım organizasyonu üyelerinin Çeçenistan’a gitmesine neden izin verilmediğini şöyle açıklıyor:

”Aslında doğru düzgün bir gerekçe gösterilmiyor. Ancak bu işin peşinden koştuğunuzda, Rus hükümetinin sivil toplum örgütlerine karşı olduğu söyleniyor size. Yani Rus hükümeti, oraya gidecek sivil toplum örgütlerinin, Çeçenistan’daki duruma ve halkın yıllardır ne kadar korkunç bir durumda yaşamak zorunda kaldığına tanık olmalarını istemiyor. Çeçenistan’la ilgili raporlar hazırlayan ancak bu raporları dosyalar arasında kaybolan tanıklar istiyor onlar. İlk Çeçenistan Savaşı’nda Çeçenistan’da çalışan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Komisyonu’nun bile bir yıldır ülkeye girmesine izin verilmiyor.”

Kosova benzeri program uygulanacak

Neudeck bir zamanlar Kosova’da yaptıklarının benzeri projeleri Çeçenistan’da hayata geçirmek istediklerini, seçilecek bazı köylerde yeniden inşa programını başlatmak istediklerini anlatıyor. Savaş yüzünden İnguş Cumhuriyeti’ne kaçan Çeçenlerin köylerine dönmesine de yardım etmek istediklerini söyleyen Neudeck, ”Ancak onların enkazda yaşamalarını istemiyoruz. Bu yüzden yeniden inşayı onlarla birlikte yapacağız."

İnguş Cumhuriyeti ve Rusya’dan yetkililerin Çeçenlere ‘ülkelerine dönebilecekleri yönünde’ yaptığı çağrıları doğru bulmadığını söyleyen Neudeck, sözlerini şöyle sürdürüyor:

”Bu açıklamaların, sorumluluk sahibi ve insani olduğunu söyleyemem. Herkes Çeçenistan’da halkın çok kötü durumda olduğunu, yıkımların insanların kaldırabileceği sınırın çok ötesine geçtiğini biliyor. Oradaki resmi makamların halk için çalıştıklarına inanırsam, o zaman onları ciddiye alırım. Ancak durum böyle değilse, o zaman onların halk için çalıştıkları iddialarına da karşı çıkarım.”

Program köylerde başlayacak

Yardım programına, çatışmaların çok yoğun olduğu başkent Grozni’den değil, örneğin Çeçen-İnguş Cumhuriyeti sınırı yakınlarındaki köylerden başlayabileceklerini söyleyen Neudeck, bu köylerin hangileri olacağı konusunda Rus yetkililerle pazarlık yapabileceklerini ifade ediyor.

'Seçimler hiçbirşey getirmeyecek'

Çeçenistan’da bir ay içinde Devlet Başkanlığı seçimleri yapılacağını anımsatan Neudeck, seçimlerden hiçbir beklentisi olmadığını vurguluyor:

”Seçimlerden hiçbirşey beklemiyorum. Çünkü halk ilk seçimlere de güvenmedi. O dönemde bir sürü manipülasyon yapıldı. Bana göre Çeçenistan’da seçimlerin yapılması için çok erken. ‘Seçimler ne kadar erken yapılırsa halk bundan o kadar memnun olur' düşüncesine kapılmak, büyük bir hata. Çünkü Çeçenistan’da insanlar hayatta kalma mücadelesi veriyor. Ben, Rus hükümetine Çeçenistan’da asgari altyapı inşa edildikten sonra seçimler yapmasını tavsiye ederim. Seçimlerin şimdi bu koşullar altında yapılması çok anlamsız bir operasyon olur.”