1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Çin Anayasası'nda köklü değişiklikler

Kerstin Lohse / Pekin15 Mart 2004

Çin Halk Cumhuriyeti’nin yüksek yasama organı niteliğindeki Halk Kongresi’nin on gün süren bu yılki genel kurulu dün sona erdi. 2900’ün üzerindeki delegenin katıldığı genel kurulda, Çin Anayasası’nda köklü değişiklikler yapıldı.

https://p.dw.com/p/AbMS
Çin'de 10 gün süren Halk Kongresi dün sona erdi
Çin'de 10 gün süren Halk Kongresi dün sona erdiFotoğraf: AP

Çin Halk Cumhuriyeti’nde dün sona eren Halk Kongresi’nin genel kurulunda Çin Anayasası’nda köklü değişiklikler kabul edildi. Özel mülkiyet devlet teminatı altına alınarak 25 yıldır uygulanan özel sektörlü piyasa ekonomisi meşru bir zemine oturtuldu. Savunma harcamalarının yaklaşık %12 oranında arttırılmasını da öngören bütçenin hemen hemen ittifakla onaylanması, Ven Ciabao’nun başbakanlığındaki Çin hükümeti için güvenoyu anlamına geliyordu.

Daha sonra bir basın toplantısı düzenleyen Çin Başbakanı Ven Jiabao, yerli ve yabancı basın mensuplarının önceden yazılı olarak sundukları soruları yanıtladı. Çin Başbakanı’nın iç ve dış politikalarla ekonomik konuları içeren sorulara verdiği yanıtlar televizyondan bütün ülkeye yayınlandı. Resmi hükümet politikasını harfiyen izleyen ve espriye kaçmayan Ven Jiabao sözlerini Çin edebiyatından verdiği örneklerle süslemeye özen gösterdi.

Başbakan Tayvan halkına seslendi

Başbakan Tayvan’daki devlet başkanlığı seçimine bir hafta kala Taype yönetimini eleştirmek için eline geçen fırsatı değerlendirdi ve Çen Şuyibiyan’ın demokrasi maskesi altında Tayvan’ın bağımsızlığı için uğraştığını söyledi. Başbakan, Tayvan liderinin uluslararası tek Çin ilkesine aykırı davranarak bölgenin istikrarını tehlikeye attığını belirtti ve Tayvan halkına da seslendi.

"Yeryüzünde tek bir Çin vardır ve kıta Çini’nde de yaşasa adada da yaşasa bütün Çinliler kan kardeşidir” diyen Ven Jiabao, tek devlet iki sistem formüllü yeniden birleşmenin herkesin hayrına olacağını, bağımsızlığına kesinlikle karşı oldukları Tayvan’ın Çin’den kopma girişimlerinin Çinliler’in tümünü rahatsız ettiğini sözlerine ekledi. Çin Başbakanı, 15 yıl önce demokrasi hareketinin kanla bastırılmasına tepki olarak yüksek rütbeli bir askeri hekimin yönetime yazdığı ve tarihle daha dürüst hesaplaşılmasının istendiği mektubu şöyle değerlendirdi:

"Bir kez daha söylüyorum. O yıllarda Çin’in sosyal istikrarı Sovyetler Birliği ile Doğu Bloku’ndaki gelişmelerin çalkantısına kapılmıştı. Yönetim, herşeye rağmen açılma politikasını sürdürdü ve önemli yol katettik. Bunu ülkede sosyal ve siyasi istikrarı koruyabilmemize borçluyuz. Önümüzdeki 20 yıl Çin’in geleceği açısından çok önemli. Birlik ve istikrara her zamankinden daha çok muhtacız.”

"Aşırı büyüme zarar verebilir"

Basın toplantısında aşırı büyümenin ekonomiye zarar verebileceğini söyleyen Ven Jiabao, yoğun yatırımlar nedeniyle hammadde ve tahıl fiyatlarının yükseldiğini ve özelleştirmenin hızlanmmasıyla birlikte, mutlaka büyüme yerine ahenkli gelişme politikası uygulamakta zorlanmaya başladıklarını dile getirdi. Özel mülkiyet ile insan haklarının devlet teminatına alınmasını öngören yeni Anayasa maddeleri bu yılki Halk Kongresi’nin en göze çarpıcı yenilikleriydi.