Çin bankası borsada görücüye çıktı

20 milyar doların üzerindeki hacmiyle bütün zamanların en büyük hisse senedi paketini dün piyasaya süren bankanın geleceğini artık borsadaki arz talep dengesi belirleyecek.

Agricultural Bank of China adlı bankanın bütün zamanların en büyük borsa galasını yapması beklenirken, yüzde 15 oranında prim yapacağı tahmin edilen hisse senetlerinin kârı Şanghay borsasındaki ilk seansta yüzde birin altında kaldı.

Bankanın faaliyetleri riskli

Şanghay’daki borsa müşterileri buna şaşmadıklarını söylüyorlar. Kimi Çinli banka hisselerinden uzak durduğunu, çünkü daha önce de büyük Çin bankalarının hisse senetlerine para yatırıp zarar ettiğini söylerken, kimi de banka hisselerinin getirisinin düşük olduğunu ve bu yüzden ileri teknoloji hisselerini tercih ettiğini belirtiyor. Ekonomik durumun iyi olmasına rağmen hisse senetlerinin artmaması da Çinli yatırımcıyı banka hisselerinden uzak durmaya zorluyor.

Şanghay’daki China Europe Business School’un finans uzmanı Horst Löchel, Çin’in ekonomik gücüne tam güven duyulabileceğini ve dördüncü büyük bankanın borsaya kota ettirilmesinin Pekin yönetiminin stratejik bir adımı olduğunu belirtiyor. Horst Löchel, Çin yönetiminin 24 bin Ziraat Bankası şubesinin bulunduğu tarım bölgelerine milyarlar pompaladığını hatırlatıyor.

Çiftçi bankası olarak da adlandırılan bu banka 1951 yılında Mao tarafından kurulmuştu. Çin nüfusunun üçte ikisi köylerde yaşıyor. Çoğunluk tarımcılıkla geçiniyor. Fakirliğin yaygın olmasında finansman kaynağı bulunamaması önemli rol oynuyor. Para olmayınca iş de kurulamıyor.

Borsa değeri gerçek durumu yansıtmıyor

Çin Ziraat Bankası’nın ABD nüfusundan da fazla, 320 milyon müşterisi var. Büyük yerleşim merkezlerindeki kadar rakibi olmayan bankanın yılın ilk yarısında kârını yüzde 40 oranında arttırıp 5,3 milyar euroya çıkarmış olması 22 milyar dolarlık borsa değerine kavuşmasını kolaylaştırdığı anlamına gelmiyor. Analiz uzmanları fiyat artışının Şanghay’da yüzde beş, Hongkong borsasında ise yüzde üçle sınırlı kalacağını tahmin ediyorlar. Finans krizinden önce borsaya kota ettirilen kamu bankaları çok daha yüksek prim yapmıştı.

China Europe Businness School’un iktisat doçenti Wang Jianmao bankanın borsa değerinin Pekin yönetimi için prestij meselesi olmadığı görüşünde. Wang Jianmao, aksine Çin yönetiminin sırtındaki büyük bir yükü borsaya devretmek istediğini ve tarım sektörüne hitap ettiği için kredilerini tahsil edemeyen bankanın borsada tutunamamasının ceremesini vergi mükellefinin çekeceğini belirtiyor.

Devletin borsada satışa çıkardığı dördüncü büyük Çin bankasının 30 milyar euroluk alacağı sallantıda. Finans uzmanı Löschel, risk yönetimi ve teknik donanım açısından eksikleri bulunsa da özelleştirmenin en iyi çözüm olduğunu şöyle dile getiriyor:

“Dünyanın en tecrübeli yabancı bankalarından biri olan Standard Chartered Bank, Çin bankasına en çok yatırım yapan kuruluşlardan biri. Genç sanayi ülkelerinde son derece faal olan bu banka, riskli kredilerin bir daha Çin bankasının başına iş açmamasına büyük özen gösterecektir.”

© Deutsche Welle Türkçe

Astrid Freyeisen, Çeviri: Ahmet Günaltay

Editör: Hülya Köylü