1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

China Militär

10 Ocak 2011

Son yıllarda silahlanma yatımlarına ve gizli savunma sanayi projelerine hız veren Çin, hem ABD hem de Japonya ve Güney Kore’de endişe yaratıyor. Çin'in kendi hayalet uçağını ürettiği iddiası spekülasyonlara yol açtı

https://p.dw.com/p/zvrF
Çin'in J-20 hayalet uçağının test uçuşları sürüyorFotoğraf: AP/Kyodo News

Çin'in Savunma Bakanlığı Dışişleri Sözcüsü Hong Lai, Çin’in ürettiği iddia edilen radar sistemleri tarafından yakanlanması güç hayalet uçağa dair yöneltilen sorulara, ''Çin barışçıl bir gelişme izliyor'' yanıtını vermekle yetindi. Hon Lai, ''Biz müdafaaya yönelik bir savunma politkası yürütüyoruz ve hiçbir ülkeyi tehdit etmiyoruz'' diye konuştu.

Çin'in gizli savunma projeleri

Hâlihazırda Çin, silah teknolojisinde ABD’yi yaklaşık 20 yıl geriden takip ediyor. Ancak son birkaç yıldır dikkat çekici oranda hızla silahlanıyor. Ülkenin savunma bütçesi, her yıl çift haneli yüzdelerle büyüyor. Pekin hükümeti, geçtiğimiz yıl silahlanmaya 80 milyar dolar ayırdığını duyurmuştu. Bu miktar, ABD’nin savunma bütçesinin büyük arayla gerisinde kalıyor. Ancak uzmanlar Çin'in, silahlanmaya, bütçede bahsedilen miktarın çok üzerinde bir harcamada bulunduğunu tahmin ediyor. Bu harcamalarla Çin’in yeni bir silah sistemi geliştirdiği ve dünyanın en büyük ordusunu modern bir silahlı kuvvetlere çevirmeyi amaçladığı belirtiliyor.

Silahlanma konusunda Çin'de katedilen gelişmeler gizli tutulurken, bu gelişmelerin ardında nasıl bir stratejik amaç güdüldüğü de belirsizliğini koruyor. Çin’in askeri alanda şimdilik büyük iddiaları olmadığı tahmin ediliyor. Ancak Stockholm Uluslarası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) Müdürü Bate Skill, Çin’in silahlanma konusundaki hedeflerinde son yıllarda değişiklik olduğu görüşünde. Skill, bunu şöyle dile getiriyor:

''Çin'de arkasında bazı ülkelerin bulunduğu iddia edilen tehdit senaryolarının değişiklik gösterdiğini görüyoruz. Yani eski Sovyetler Birliği Cumhuriyeti, Hindistan veya Vietnam gibi. Ancak buna karşın havadan ve Çin’in doğusundaki karasularından tehdit kaynaklandığına dair endişelerinin de arttığını görüyoruz. Bu da tabii Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nda değişikliğe yönelinmesine neden oldu ve ordu, daha önce yeterince ilgilenmediği olası tehditlere odaklandı.’’

ABD, Japonya ve Güney Kore endişeli

Bu gelişmelere paralel olarak Pekin yönetiminin, uçak gemisi yapmaya hazırlandığı bildiriliyor. Ayrıca Çin’in gemi savar füzesi geliştirdiği de belirtiliyor. İşte bütün bunlar, Washington’da alarm zillerinin çalmasına sebep oldu. Çünkü bahsi edilen bütün bu yenilikler, Çin’in teknolojik olarak sanıldığından daha hızlı yol aldığını gösteriyor. Ayrıca Çin’in yeni silahları, Büyük Okyanus'taki dengeleri sarsma tehditi oluşturuyor ve Büyük Okyanus'un en büyük gücü ABD’de endişe yaratıyor. Pentagon, Çin’in ABD’nin Büyük Okyanus’taki hareket özgürlüğünü kısıtlayacağı endişesini taşıyor. Çin'deki askerî gelişmeler sadece ABD’ni değil aynı zamanda ABD’nin bölgedeki müttefikleri Japonya ve Güney Kore'yi de endişelendiriyor.

Pekin Üniversitesi’nden savunma uzmanı Yu Fang da söz konusu bölgede büyük bir çatışma potansiyeli olduğu görüşünde. Yu Fung bu konuda şunları kaydediyor: ''Denizlerde Japonya ile karasuları konusunda anlaşmazlıklarımız var ve muhtemelen bir gün de Kore Yarımadası ile olacak. Bunlar Çin’in güvenliği konusunda çözüm bekleyen sorunlar.''

ABD Savunma Bakanı Robert Gates, hâlihazırda Pekin’de görüşmelerde bulunuyor. Bakanın Pekin ziyaretinde, şeffaflık ve diyalog sayesinde bölgedeki gerginlik ve anlaşmazlıkları yumuşatmak için önerilerde bulunması bekleniyor. Bununla birlikte Pekin hükümeti de Devlet Başkanı Hu Jintao’nun gelecek hafta Washington’a düzenleyeceği ziyaret öncesi olumlu ve iyi atmosferin korunması için çabalıyor. Ancak yine de ABD Savunma Bakanı’nın Pekin ziyaretinde yeni hayalet uçağı görme olasılığına tamamen gerçekdışı gözüyle bakılıyor. Zira Çin ordusu devlet sırrı olarak kalmaya devam ediyor.

© Deutsche Welle Türkçe


Ruth Kirchner / Çeviren: Başak Demir

Editör: Ahmet Günaltay