1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Çin'in tekstildeki başarısı

Kerstin Lohse1 Ekim 2004

Dünya Ticaret Örgütü WTO'nun üçüncü dünya ülkelerinden tekstil dış alımlarına uyguladığı ve 1974'de imzalanan "Multi Fibre Agreement" ile iyice hasisleşen kota politikasının 2005 yılı ile birlikte yürürlükten kalkacak olması, Kamboçya ya da Bangladeş gibi küçük tekstil üreticisi devletlerin derdine çare olamıyor. Sorun Çin Halk Cumhuriyeti'nden kaynaklanıyor.

https://p.dw.com/p/Aafo
Dünya Ticaret Örgütü üyeliği Çin'e büyük avantajlar sağlayacak.
Dünya Ticaret Örgütü üyeliği Çin'e büyük avantajlar sağlayacak.Fotoğraf: AP

Şangay’daki Sankiang tesislerinde dikkati çeken külüstür dikiş makinaları, paslı makaslar ve her yanı dökülen ütü masaları; Çin'in, dünyanın en önde gelen tekstil gücü olduğu gerçeği ile taban tabana çelişen bir manzara sunuyor. Buna rağmen, geçen yılki dış satış tutarının yüzde 30 üzerine çıkan Çin'in, 2004 sonunda 135 milyar euro ciro yapmış olması bekleniyor. Tekstil iş kolunda 18 milyon insan çalıştıran Çin Halk Cumhuriyeti, işçi ücretlerinin son derece düşük olması nedeniyle ciddi boyutta fiyat kırarak Asya'daki pazara giderek hakim oluyor.

Dünya tekstil piyasasında şu anda yüzde 20'lik bir paya sahip olan Çin, Ticaret Örgütü'nün tahminlerine göre bu payı pek yakında yüzde 50'lere çıkarabilecek. Bu durumda ABD ile ticari maraza çıkmasına şimdiden kesin gözüyle bakılsa da, Çin Tekstil Üreticileri Birliği Başkan Yardımcısı Chen Shujin, henüz panik yaratacak bir durum olmadığı kanısında:

"Tekstil işleme alanındaki deneyimlerimiz ve uygun yatırım koşullarımız, yabancı sermayeyi Çin'de iş kurmaya cezbeden unsurlar. Onbinlerce atelye ile dev üretim kapasitemiz ve çok yönlü işlerlik alanlarımız ise sayıları giderek artan yabancı üreticinin, yüklü prodüksiyonlar için Çin'i tercih etmesinin ek nedenlerini oluşturuyor. Buna rağmen Çin kökenli ürünlerin dünya piyasalarına tümüyle hakim olacağı görüşlerini paylaşmıyorum. "

Çin'den ABD ve Avrupa'ya uyarı

Pekin yönetimi bu arada ABD ve Avrupa ülkelerine uyarıda bulunarak, Çin tekstil sanayiinin zararına ittifakların oluşturulmamasını istiyor. Çin Ticaret Bakanlığı Sözcüsü, Dünya Ticaret Örgütü’ne çağrısında, önceden varılan uzlaşmaların harfiyen hayata geçirilmesini talep ederken, yıl sonunda tekstile uygulanan kotaların kaldırılması gerektiğini hatırlatıyor.

Çalışanlar hayatlarından memnun

Şangay’taki köhne donanımlı, iç çamaşırı üreten tekstil firmasının çalışanları şimdilik hayatlarından memnun görünüyor. Çalıştıkları işletme sonuçta devlete ait olduğundan işyerleri güvence altında. Buna karşılık ülkenin güneyinde, çoğunluğunu genç kadınların oluşturduğu tekstil işçileri, günde 14 saat çalışmalarına karşın ayda ellerine geçen 70-90 euro parayla karınlarını ancak doyurabiliyor. İster Hongkonglu olsun ister yabancı, kıran kırana rekabet ortamında çalışanların esenliğinden çok kendi kârlarını düşünüyorlar. Bu arada Çin'de şu andaki üretim yöntemleri ve koşullarının genelde sağlığa zararlı niteliği, çevre örgütlerinin dikkatini çeken bir unsur. Ancak kotaların kalkmasıyla, daha fazla ve daha kaliteli üretim hedefiyle işletmelerde modernizasyona gidilmesi beklendiğinden, bu sorunun zaman içinde giderileceği kaydediliyor. Tekstilciler Birliği’nden bir yetkili şöyle konuşuyor:

"Kotaların kalkmasından sonra Çin'de üretime geçecek yabancı yatırımcılar, tüzel kurumların da desteğiyle, gerek çevre gerekse sosyal alanda uluslararası standartlar talep edecektir" dedikten sonra, bunun üretim giderlerini arttıracağını ve böylelikle Çin'in "ucuzcu" ülke olmaktan çıkacağını savunuyor. Çinli yetkili, böyle bir gelişmenin, dış satışı frenleyen bir unsur olarak belirebileceği endişesini taşıyor.