1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Çinlilerin tweetleri devlet güvencesinde

22 Kasım 2011

Twitter erişiminin yasaklanması üzerine, kullanıcılar aynı işleve sahip Weibo'ya talep göstermeye başladı. Ne var ki, Weibo’da kullanıcılar özgürce düşüncelerini paylaşırken sansürün gölgesi de üstlerinden eksik olmuyor.

https://p.dw.com/p/13F1G
Fotoğraf: www.weibo.com

Merkezi Pekin'de bulunan Sina adlı internet şirketina ait Weibo iki yıldır faaliyette ve gittikçe daha da popüler hale geliyor. Şirket verilerine göre halihazırda 250 milyon kullanıcıları var ve günde yaklaşık 80 milyon mesaj yayınlıyorlar. Çinli oyunculardan, politikacılara, Tom Cruise gibi Hollywood yıldızlarından, IMF Başkanı Christine Lagarde'a kadar birçok tanınmış şahsiyetin de Weibo hesabı bulunuyor. Bu kullanıcılar şirket için önemli. Çünkü tanınmış isimler Weibo kullandıkça, Weibo'nun Çin'deki değeri de artıyor.

Hararetli tartışmalara devlet freni

Weibo'da kullanıcıların gündeminde film yıldızları, müzik ve spor gibi konuların yanı sıra güncel olaylar da yer alıyor. Çoğu zaman gündelik yaşama dair hararetli tartışmalar yürütülüyor, kimi zaman da eleştirilerin odağına devlet yerleştiriliyor. Örneğin 40 kişinin hayatını kaybettiği tren kazasının ardından milyonlarca kullanıcı, yetkilileri sorumlu tuttuğu mesajlar atmıştı. Basın organları bu mesajları gündeme taşırken, yönetim ise hararetlenen tartışmaları kontrol altına almaya çalıştı.

GMF Global Media Forum 2010 Workshop Teilnehmer Twitter
Weibo'da kullanıcıların gündeminde film yıldızları, müzik ve spor gibi konuların yanı sıra güncel olaylar da yer alıyorFotoğraf: DW

Devlet kontrolü yoğun olduğu için, Weibo üzerinden açılan tartışma ateşi kolayca söndürülüyor. Yönetime yönelik eleştiri mesajlarının birçoğunu olduğu gibi bırakıyoruz. Weibo'da yönetimin eleştirildiği birçok mesaj okuyabilirsiniz. Ancak aralarında radikal mesajlar olduğunda, devreye giriyoruz” diyen Weibo'nun şef editörü Chen Tong, Weibo'da yönetimi hedef alan mesajlarlarda sınır aşıldığında, sansür mekanizmasının devreye girdiğini belirterek, Weibo'nun da Çin'deki yasalara uymak zorunda olduğuna dikkat çekiyor.

Sina internet şirketi sadece radikallerle değil aynı zamanda şaibeli mesajlarla da mücadele ediyor. Şirket, şaibeli olduğuna kanaat getirdiği bir mesajın üzerine, "bu haber yanlıştır" ibareli bir yazı ekliyor ve kullanıcıdan bu mesajı silmesi talep ediliyor. Şirket, denetimleri artırabileceği yeni bir sistem üzerinde çalışıyor.

Sina, yönetim karşıtı aşırı görüşler karşısında, kullanıcıların hesaplarını bloke etme hakkına da sahip. Deutsche Welle Çince Servisi'nin kullanıcı hesabı da sık sık bloke edilen hesaplar arasında yer alıyor. Her ne kadar son dönemde hesaplar bloke edilmese de mesajlar sayfaya gecikmeli yansıtılıyor.

"Halkın öfkesi dindirilmeye çalışılıyor"

Çinli blog yazarı ve internet uzmanı Michael Anti “Halkı, az da olsa düşüncelerini özgürce söyleyebilecekleri, öfkelerini gösterebilecekleri bir mecraya yönlendiriyorlar. Ancak Weibo da dahil mesaj paylaşımını kontrol edip öfkenin kendilerine yönlenmesini engellemeye çalışıyorlar” sözleriyle Pekin yönetiminin Weibo'yu, halkın biriken öfkesini bir nebze olsun dindirecek bir araç olduğu için tolere ettiğine dikkat çekti.

Michael Anti
Michael AntiFotoğraf: DW

Pekin yönetimi, Weibo'yu kendi çıkarları için de kullanıyor. Yetkililer ve partinin uzman kadrosu Weibo üzerinden propoganda yaparak, seçmenin nabzını tutuyor. Weibo üzerinden yayınlanan mesajlar, yolsuzlukla mücadelede de fayda sağlıyor. Paylaşımlar sayesinde kamuoyu birçok olaydan haberdar ediliyor. Michael Anti, bu nedenle de yerel yönetimlerin Weibo'dan çekindiği görüşünde.

Sansürün gelecekte daha da artacağı tahmin ediliyor. Pekin yönetimi geçen ekim ayında, sosyal paylaşım ağlarını daha sıkı denetleyeceğini ve içerikleri Komünist Parti'nin çizgisine daha uygun hale getireceğini duyurmuştu. Tabii tüm bu kontrollerin Weibo'yu da etkilemesi bekleniyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Christoph Ricking / Gezal Acer

Editör: Ahmet Günaltay