1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Özbek muhalif: Biz köktendinci değiliz

Karla Engelhard28 Haziran 2005

Özbekistan’ın Andican Eyaleti’nde geçtiğimiz aylarda, insan hakları örgütüne göre, 750 kişinin ölümüne neden olan olaylar hala belleklerdi. Yaşanan kanlı olaylardan sonra Kırgızistan’a sığınan pekçok Özbek muhaliften biri olan Kabulyan Parpiev, Andican olaylarını DW’ye değerlendirdi...

https://p.dw.com/p/Aaku
Özbekistan'ın Andican Eyaleti'nde yaşananların üzerindeki sır perdesi hala aralanmadı
Özbekistan'ın Andican Eyaleti'nde yaşananların üzerindeki sır perdesi hala aralanmadıFotoğraf: AP

Özbek muhalif 42 yaşındaki Kabulyan Parpiev, haftalardan bu yana Kırgızistan’da yaşıyor. Başarılı bir işadamı olan Parpiev, 13 Mayıs’taki Andican gösterilerini örgütleyenlerden biri. Kerimov yönetimi, halkı kışkırtan zengin işadamlarının radikal dinci terör örgütleriyle temas içinde olduklarını iddia etmişti. Özbek yönetiminin bu savına Moskova da destek vermiş, olay “köktendinci bir ayaklanma“ olarak lanse edilmişti. Ancak Kabulyan Pariev, bunun gerçeği yansıtmadığında ısrar ediyor.

İnançlı kişiler olduklarını, ancak bunun köktendinci ya da terörist oldukları anlamına gelmediğini belirten Pariev, kendi ekonomik sistemlerini kurduklarını belirtilor. Gelirlerinin yüzde yüzde 20’sini doğrudan bütçeye aktarıldığını belirten Pariev şöyle devam ediyor:

“Burada biriken para, sosyal sorunların çözümü yolunda kullanılıyor. İslam sadece sakal ve sarıktan ibaret değil. İslam demek, öncelikle doğru yoldan ayrılmamak, çalışmak ve dürüst olmaktır. Çalışanlarımıza ayda 40 ile 120 dolar arası maaş verebiliyoruz. Bu devlet memurlarına oranla yaklaşık on katı daha fazla kazanç anlamına geliyor. Taraftar sayımız ve toplum içindeki saygınlığımız her geçen gün daha da arttı.“

“Devlet güç kazanmamızdan rahatsızdı“

Kendisi gibi hali vakti yerinde işadamlarıyla birlikte halkı örgütleyen Parpiev, Andican’da giderek daha fazla güç kazanmalarının, devleti rahatsız ettiğini söylüyor. Pariev, muhalif güçlerin içinde bulunduğu durumu şöyle anlatıyor:

“Biz bir bakıma ’devlet içinde devlet’ gibiydik. Tabii bu durum, resmi makamların pek işine gelmiyordu. Çünkü onların güç ve yetkilerini ellerinden alacağımızı düşünüyorlardı. Bu nedenle bizi muhalif olarak gördüler. Sonrası da zaten çorap söküğü gibi kendiliğinden geldi…“

Olaylar hala soruşturulmadı

Kabulyan Parpiev gibi hala serbest olan Özbek muhalifler, Andican’daki olayların, uluslararası bağımsız bir komisyon tarafından araştırılmasına izin vermesi için Devlet Başkanı İslam Kerimov’a bu ay sonuna kadar süre tanıyan bir ültimatom verdi. Peki sürenin dolmasından sonra ne olacak? Perpiev, bu konuda pek de olumsuz düşünmüyor:

“Silahlı mücadelenin doğru bir çıkış yolu olduğuna inanmıyorum. Umarım barışçı yollardan soruna çözüm bulunur. Silahsız bir çözümün şansını ben yüzde 60 dolayında görüyorum.“