02.01.2006 - Avrupa basınından özetler...

Avrupa basınında bugün, Yemen’de aşiret mensupları tarafından kaçırıldıktan sonra serbest bırakılan Almanya’nın eski Dışişleri Bakanlığı müsteşarlarından Jürgen Chrobog, Rusya ile Ukrayna arasındaki doğalgaz gerginliği, ABD’nin Irak’tan asker çekeceğini açıklaması ve 2006 Dünya Futbol Şampiyonası’na dair haber ve yorumlar yer alıyor.

Yemen’de rehin alınan Alman Dışişleri Bakanlığı eski müsteşarı Jürgen Chrobog, Mısır kökenli eşi ve üç çocuğu sonunda serbest bırakıldı. Frankfurter Allgemeine Zeitung Gazetesi, „Yemen Macerası“ başlığıyla verdiği yorumunda konuyu özetle şöyle değerlendiriyor:

„Dünya üzerinde Yemen’den başka tatil yapacak yer yok mu? Elbette var. Pek çok Alman turist de bunun farkında. Ama yine de Chrobog ailesinin 4 gün süren esareti kısa bir süre sonra unutulacak. Ancak Chrobog olayının ortaya koyduğu en önemli gerçek, Yemen’de merkezi devlet otoritesinin zayıflığı. Yemen, bu olayla aslında bir aşiretler topluluğu olduğunu, bu ülkede sorunların geleneksel ve dini hukuk çerçevesinde çözüldüğünü bir kez daha sergiledi. Yemen bu niteliğiyle Arap aleminde yalnız değil. 19’ncu yüzyıldan itibaren batılılaşmaya başlayan Mısır’da bile bazı bölgelerde hala devlet yetkililerinden çok aşiret liderlerinin sözü geçiyor.“

Emekli Büyükelçi Jürgen Chrobog’un Yemen’de kaçırılması olayı, Süddeutsche Zeitung gazetesinde şöyle yorumlanmış:

„65 yaşındaki Chrobog, esareti sona erdikten sonra ‚Onların terörist olmadığını biliyordum’ dedi ve kendilerine iyi muamele edildiğini söyledi. Ancak ne kadar misafirperver olursa olsun, ortaya konan fiilin tek bir adı vardır: Rehin alma… Chrobog ailesinin kaçırılması, yabancı yatırımcılara ve turizm sektörüne ihtiyaç duyan Yemen’e itibar kaybettirmiş, uluslararası toplumdaki imajına gölge düşürmüştür. Bu gelişme, Yemen’in ekonomik ve sosyal açıdan daha da gerilemesine yol açabilir.“

Yemen’den Ukrayna’ya geçiyoruz. Hollanda gazetesi Trouw, Rusya ile Ukrayna arasındaki doğal gaz gerginliğine şöyle değiniyor:

„Ukrayna, Rusya’nın doğal gaz sevkiyatını durdurması halinde Batı Avrupa’ya gönderilen doğal gazı kullanacağını duyurdu. Eski Sovyet cumhuriyetleri arasındaki mesele, bu açıklamadan itibaren artık Avrupa Birliği’ni de ilgilendirir hale geldi. Gerginliğin tırmanmasında en büyük pay Moskova’nın. Kiev, Rusya’ya karşı verdiği mücadelede desteklenmeli. Sorunun çözümü çok açık: Rusya’nın mevcut piyasa şartlarına uygun doğal gaz fiyatında ısrar etmesi elbette yerinde. Ancak fiyat artışı makul bir geçiş sürecine yayılarak yapılmalı.“

İsviçre’nin Basler Zeitung Gazetesi, Rusya ile Ukrayna arasındaki doğalgaz gerginliğinin Avrupa açısından öğretici olması gerektiğini dikkat çekiyor:

“Moskova ‚süper güç’ konumunu yitireli çok oldu. Rusya şimdi enerji ve doğal kaynaklar kozunu kullanarak bu açığı kapatmaya çabalıyor. Rusya, gerçekten fiyat artırımında ekonomik gerekçelere mi yaslanıyor yoksa niyeti Kiev’e Turuncu Devrim’in faturasını mı kesiyor? Moskova’nın izlediği katı çizgi meşru dahi olsa Avrupa açısından bir ikaz olarak algılanmalı. Enerji siyasetinde Rusya’ya bağımlılığı artıracak yeni adımlar yerine bu bağımlılığı azaltacak alternatifler aranmalı.“

Rusya-Ukrayna doğalgaz kavgasını değerlendiren gazetelerden biri de Macar Nepszabadsag. Macar gazetesi, Ukrayna’nın Avrupa’ya ait doğalgazı kullanması halinde büyük bir hataya yapacağı uyarısında bulunuyor. Yazıda, böyle bir adımın Ukrayna’nın Avrupa Birliği nezdindeki imajına gölge düşüreceği belirtiliyor.

Amerika Birleşik Devletleri, Irak’taki asker sayısını azaltacağını duyurdu. İngiliz The Times Gazetesi’nde konuyla ilgili şu satırları okuyoruz:

„Önce Irak güvenlik güçleri ülkede kamu düzeni ve istikrarı sağlayıp koruyabilecek seviyeye gelmeli. Amerikan askerlerinin çekilmesi bundan sonra gündeme gelmeli. Aceleye getirilmiş bir çekilme, bir yandan şimdiye kadar yapılan çalışmalara darbe vuracak, yeni yılda kurulacak Irak hükümetinin başarı şansına ket vuracak.“

Alman basınında yer alan bir başka konu 2006 Dünya Futbol Şampiyonası. Süddeutsche Zeitung Gazetesi, toplam 64 maçın yapılacağı turnuva için yaklaşık 3 milyar 400 milyon euro harcama yapıldığını, Dünya Kupası’nın Alman ekonomisini canlandırma beklentisinin boş çıkacağını belirtiyor. Konuyla ilgili görüşü alınan uzmanlar, 2006 Dünya Futbol Şampiyonası’nın spor malzemeleri üreticileri gibi bazı firmaların cirolarında artışa neden olacağını, ancak ekonominin geneline bir etkisi olmayacağına dikkat çekiyor.