1 Nisan şakalarına hazır olun!

Havaların ısınmasıyla beraber kara kışı geride bırakıyoruz. Bahar ayına girdiğimizi mevsimsel belirtilerden hissettiğimiz gibi bir de 1 Nisan sabahı başımıza gelen ilginç bir olayla da anlarız. Yıllardır tüm dünyanın ortak şaka günü 1 Nisan herkesce bilinir. Hemen hemen herkes bir şakayla kandırılmıştır. Peki ilk 1 Nisan şakası nerden geliyor?

Evvel zaman içinde...

Yüzyıllardır süregelen 1 Nisan şakalarıyla ilgili belirgin bir tarihçe mevcut değil, sadece farklı rivayetler var. Çok eski yıllara dayanan rivayetlerden ilki Romalılar Dönemine uzanıyor. Venüs tanrıçasına saygı sunmak amacıyla gerçekleştirilen, son derece şaşaalı bir alem gecesine dayandırılıyor.

Halkbilimci Gunther Hirschfelder' e göre ise durum farklı. 1 Nisan'ın şaka yapılan bir güne dönüşmesi, 1530 yılında Augsburg Meclisi'nin standart bir paraya geçme kararıyla başlamış. Ancak karar günü bundan vazgeçildiği için de o gün bazı kesimlerce alaya alma günü olarak kabul görmüş.

Herşey bir yanlışlıkla başladı

Rivayetlerden en kabul göreni ise Fransa Kralı 9. Karl'a dayandırılıyor. Kralın farkında olmadan, 1 Nisan'ı şaka günü olarak belirlediği ortaya atılıyor. Kralın Gregoriyen takviminde değiştirdiği, yeni yılın başlangıç tarihi dönemin bazı insanları tarafından alay konusu oldu. Kral 9. Karl 1564 yılına kadar 1 Nisan'da kutlanan yıl başını 1 Ocak'a kaydırdı. Gunther Hirschfelder, takvim değişikliğinden haberi olmayanların 1 Nisan'da yeni yılı karşılamayı sürdürdükleri için alay konusu oldukları ve o tarihten beri, bu günün bir takım şakalar ve alaylarla geçtiğini belirtiyor.“O dönem takvimde yapılan değişikliğin son derece karmaşık bir hal aldığından yola çıkabiliriz" diyen Hirschfelder, kralın karışık takviminin şakalar için milad olduğunu söylüyor.

1 Nisan şakaları eski dönemlerde oldukça ağırdı. Yapılan şakalar fiziki boyutlara da varabiliyordu. En sık yapılan şakalardan biri saatlerce dolaşmak zorunda kalınan, sahte bir keşif gezisiyle, varolmayan sahte sözleşmelerin yaptırılmaya çalışılmasıydı. 1 Nisan şakalarına eski ilginin azaldığını belirten Hirschfelder, bugün kimsenin bu tip şakalara kanmayacağını ve kimsenin arabasıyla saatlerce yol yapıp, olmayan bir şeyi almaya gideceğini sanmadığını dile getiriyor.

İnsanların gülmeye ihtiyacı var

Geçmiş dönemlerdeki kadar popüler olmayan 1 Nisan şakaları, sadece kural yerini bulsun diye bir takım iş ortamlarında gerçekleştiriliyor. Ancak bu kadarı için bile artık pek zaman bulunamıyor. İnternetin günlük hayattaki rolü, bir çok şeyin digital ortama taşınması, 1 Nisan şakalarının azalmasına sebep oldu. Artık 1Nisan şakası yapmak medyaya düşüyor. Her 1 Nisan günü yapılmış eski şakalarla renkli seyirler sunuluyor. "Kültürel anlamda 1 Nisan şakalarına ihtiyacımız var. Günlük hayatta yaşanan tüm olumsuzluklar yüzünden toplum biraz gülmek istiyor" diyen Hirschfelder, 1 nisanın şakasız geçmemesi gerektiğini vurguluyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Ralf Gödde / Çeviri: Gezal Acer

Editör: Ahmet Günaltay