10.06.2010 - Avrupa basınından özetler

Fransa’nın başkenti Paris’te yayımlanan Le Figaro’nun “Türkiye ve Brezilya söz hakkı istiyor” başlıklı yorumu şöyle:

“BM Güvenlik Konseyi’nin 1929 sayılı kararına, kalkınma halindeki iki önemli ülke; Brezilya ve Türkiye’nin aleyhte oy kullanmaları oldukça anlamlıdır. Bu yeni güçlerin, Konsey’deki beş daimi üyenin tersini yaparak, seslerini duyurma çabasında oldukları daha da netleşiyor. Bu İran sorunun dışına taşan, uluslararası arenada ‘bir ilk’ anlamına geliyor. Bu sayede Brezilya ve Türkiye hükümetleri de arabuluculuk denemelerini sürdürebilirler. Yaptırım kararı ilk etapta İran ekonomisine yönelik ve diplomatik izolasyona yol açacak somut sonuçlar doğuracaktır.”

İtalya’nın Torino kentinde yayımlanan La Stampa gazetesi de Ankara’nın İran’a yönelik yaptırım kararına neden karşı çıktığını irdeliyor:

“Türkiye tedirgin. Çünkü BM Güvenlik Konseyi kararının, İran’ın nükleer programına barışçıl çözüm bulmak adına atılan adımları sekteye uğratabileceği endişesini taşıyor. Ankara, tasarıya ‘hayır’ oyu kullanmasının gerekçesini de buna bağlıyor. Türkiye, yeni yaptırımların, Brezilya ile birlikte başlatılan diyalog arayışına sekte vuracağı, hatta gerilimi daha da tırmandırabileceği düşüncesinde. Yaşanan krizde bir sonraki adımın ne olacağıysa şu an üzerinde en çok kafa yorulan konu. ABD’nin gözü özellikle Ankara ve Tel Aviv arasında gerilen ilişkilerin üzerinde. Amerikan Savunma Bakanı Robert Gates’in bu konudaki endişeleri de yersiz sayılmaz.”

İspanya’nın sol liberal eğilimli gazetesi El Pais'in de İran’a yönelik yaptırımların etkili olup olmayacağı konusunda şüpheleri var:

“BM Güvenlik Konseyi’nin karara bağladığı yaptırımların Ayetullahçıların nükleer politikalarında herhangi bir etkiye yol açıp açmayacağı yakında belli olacak. Yaptırımlar özellikle mali sınırlamaları kapsadığı için, Tahran’ın nükleer programından vazgeçireceği şüpheli. (…) İran yedi yıldır kendisine uygulanan yaptırımlardan –özellikle de mali müeyyidelerden- fazla etkilenmemenin yollarını çoktan buldu.”

Avusturya’nın başkenti Viyana’da yayımlanan liberal görüşlü Der Standard gazetesinin aynı konudaki yorumunda da şu satırlar dikkat çekiyor:

“Uluslararası toplum kısa bir süre sonra 'şimdi ne yapacağını' düşünmeye başlayacak. BM yaptırımları ya da Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’ndan yapılan tüm çağrılara rağmen, İran’ın daha fazla uranyumu seri biçimde zenginleştirmeye devam edeceği ortada. Bu yüzden Tahran'a verilecek mesaj sadece yaptırımlar üzerinde karara varıldığı değil ama alınan kararların hayata geçirileceği de olmalıdır. Buna Kuzey Kore örnek gösterilebilir. Kuzey Kore gemilerini kontrol etme kararı sadece bir avuç ülke tarafından uygulanıyor.”

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Meltem Karagöz

Editör: Ahmet Günaltay