1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

11 Eylül raporu açıklandı

Tülin Daloğlu23 Temmuz 2004

Amerikan Kongresi’nde 11 Eylül saldırılarını soruşturmak için oluşturular 11 Eylül komisyonu raporunu açıkladı. Raporda, Bush ve Clinton doğrudan suçlanmadı, ancak istihbarat birimlerindeki eksiklikler eleştirildi...

https://p.dw.com/p/AbCN
Rapor, aynı zamanda kitapçılarda da 10 dolara satışa çıktı...
Rapor, aynı zamanda kitapçılarda da 10 dolara satışa çıktı...Fotoğraf: AP

11 Eylül saldırılarını araştırma komisyonu raporunu açıklarken ”11 Eylül şok yarattı, ama sürpriz bir saldırı olmamalıydı” dedi. Komisyon Başkanı Thomas Kean, saldırılara neden olan ilk başarısızlığın öngörü eksikliğine bağlarken, raporda 11 Eylül öncesinde Amerikan politikacıları ve kamuoyu içinde El Kaide terörüne dair hiçbir tartışma olmadığına dikkati çekti.

Komisyon Başkanı Kean de ”Liderlerin, bu tehdidin büyüklüğünü saldırıdan önce yeterince kavradıkları kanaatinde değiliz” dedi. Ayrıca ne raporda ne de yapılan açıklamalarda eski Başkan Clinton ve Başkan Bush doğrudan suçlanmadı. Aksine Komisyon Başkanı, ”Saldırılardan tek bir kişi veya kurumun sorumlu tutulması beklenemez” dedi.

Bush’un dış politikası

Raporda yer alan suçlamalar Clinton ve Bush’u doğrudan hedef almasa da eleştiriler de yok değil. Komisyon Başkanı Kean, ”Amerika, 11 Eylül öncesine kıyasla daha güvenli, ama bugünün Amerikası da güvenli değil,” diyerek bu konudaki kaygılarını dile getirdi ve raporda Bush’un dış politikası eleştirildi.

Raporda, en çok merak edilenlerin başında 11 Eylül saldırılarının Irak’la bağlantısı idi. Buna da raporda yanıt verildi ve ”El Kaide ile Irak’ın devrik lideri Saddam Hüseyin arasında operasyonel bir bağ olduğunu gösterir bir kanıt bulunamadı” dendi. Rapor, Bush yönetiminin 11 Eylül sonrası dış politikasının ana temeli olarak gösterdiği ”terörle savaş” misyonunun yerine oturmamış, gevşek bir kavram olduğunu belirtildi.

Komisyon Başkan Yardımcısı Lee Hamilton da İslamcı terörizmi yenmenin kolay olmadığını vurgulayarak, El Kaide lideri Usama bin Ladin’in yakalanması veya öldürülmesinin terörün sonunu getirmeyeceğini savundu.

Hava korsanlarında destek sağlanmadı

Bu arada raporda, Suudi Arabistan’ın 11 Eylül’ü gerçekleştiren 19 hava korsanına maddi destek sağladığı iddiaları çürütülüyor. Ayrıca ABD’nin, aralarında NATO müttefiği Türkiye’nin de bulunduğu Müslüman ülkelerde saygınlığının en düşük seviyelere düştüğüne dikkat çekildi. Toplam 567 sayfadan oluşan rapor açıklandığı sırada, eşzamanlı olarak da kitapçılarda 10 dolara satışa çıktı.

Bush: Önerileri dikkate alacağız

Amerikan Başkanı Bush da raporun açıklanmasından sonra yaptığı açıklamada, ”Hükümet nerede değişiklik yapması gerekiyorsa, orada harekete geçecektir” diyerek önerileri değerlendirdiğini söyledi. Ancak seçim yılı olduğu için bu önerilerin hiç birinin hemen uygulamaya konulması beklenmiyor.

Rapor, yeni bir istihbarat biriminin kurulmasını öneriyor ve bu değişikliğin İkinci Dünya Savaşı‘ndan bu yana Amerikan istihbaratında en köklü değişimi çağırdığı belirtiliyor.