1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

301209 Reporter ohne Grenzen

Hülya Köylü30 Aralık 2009

Yıllık raporunu açıklayan Sınır Tanımayan Gazeteciler, 2009 yılında dünya çapında 76 gazeteci öldürüldüğüne ve yüzlerce gazeteci gözaltına alındığına dikkat çekti. Örgüt blog yazarlarına uygulanan baskıya da işaret etti.

https://p.dw.com/p/LHRM
Fotoğraf: picture-alliance / dpa

Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün raporu, 2009'un basın özgürlüğü açısından iyi bir yıl olarak değerlendirilemeyeceğini ortaya koyuyor. Rapora göre, 2009 yılında dünya çapında pek çok gazeteci mesleklerini icra ederken tehditle, şiddetle ve devletin baskısıyla karşı karşıya kaldı; öldürülen gazetecilerin sayısı arttı.

Raporun hazırlanmasında görev alan Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü basın sözcüsü Anja Viohl şöyle konuştu: “Çoğunluğa bakıldığında olumsuz bir eğilim göze çarpıyor, rakamların hemen her alanda arttığını tespit ettik. Öldürülen gazetecilerin sayısı ve medyada sansür arttı. Gerileyen tek rakam, gözaltına alınan gazetecilerin sayısı.”

Gazeteciler tehdit altında

Geçen yıl dünyada 76 gazeteci öldürüldü. Bu, bir önceki seneye göre dörtte bir oranında bir artış anlamına geliyor. Kurbanların neredeyse yarısını Filipinler'de seçim kampanyası sırasında öldürülen gazeteciler oluşturuyor. (Filipinler’de 23 Kasım’daki seçimlere katılmayı planlayan bir adayın seçim konvoyuna silahlı kişiler saldırı düzenlemiş, saldırganlar 30’u gazeteci 57 kişiyi öldürmüştü.) Ayrıca 2009 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde altı, Asya’da ise 44 gazeteci öldürüldü.

En çok gazetecinin öldürüldüğü ülkenin ise Somali olduğunu belirten Viohl, sözlerini şöyle sürdürdü: "Öldürülen dokuz gazeteciden altısının hayatına radikal İslamcı gruplar son verdi. Orada bağımsız medya diye bir şey söz konusu değil. Sadece halka tarafsız bilgi aktarmayı amaçlayan birkaç radyo var, onlar da hemen şimşekleri üzerine çekiyor. Örneğin belli bir radyodan üç gazeteci öldürüldü.”

Krizden gazeteciler sorumlu tutuldu

Savaş muhabirliği yapan gazeteciler de 2009 yılında tehditlerle karşı karşıya kaldı. Ayrıca küresel ekonomik krizle özdeşleşen 2009’da ekonomiye ilişkin haberler de gazetecileri boy hedefi haline getirdi.

Anja Viohl, “Güney Kore’de ülkesindeki ekonomik durumun felaket düzeyinde olduğu yorumunda bulunan bir blog yazarı gözaltına alındı. Tayland’da ise kralın sağlık durumu ile döviz kurlarının düşmesi arasında bağlantı olduğunu savunan altı blog yazarı gözaltına alındı. Bu iddia blog yazarlarını ekonomik krizin oluşmasında pay sahibi oldukları gerekçesiyle suçlamak için yeterli bir neden oldu" dedi,

Blog yazarları

Muhalif görüşleri savunan blog yazarları dünya çapında, hükümetlerin baskısına maruz kaldı. 2009 yılında internetteki açıklamaları nedeniyle gözaltına alınanların sayısı bir önceki yıla kıyasla yüzde 150 oranında artarak, 78’den 151’e yükseldi. Özellikle Çin ve İran hükümetleri, ifade özgürlüğünü kısıtlayan tutumları dolayısıyla tepki çekti.

Anja Viohl şu bilgileri verdi: “Facebook'ta herhangi bir yorumda bulunan, resim yükleyen ya da Facebook ve youtube gibi sosyal paylaşım platformlarında video ekleyen pek çok kişinin gözaltına alındığını tespit ettik. Ancak bu insanlar klasik anlamda blog yazarları değil, İran’daki protestolarda da görüldüğü gibi düşünceleri dolayısıyla resmi makamlarla ters düşen kişiler. Bu nedenle bu sene onların ayrı bir listesini yaptık.”

Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü, 2010 yılında da gazetecilerin durumunda iyileşme beklemiyor. Örgütün basın sözcüsü Anja Viohl, Irak, Birma, Sri Lanka gibi ülkelerde yapılacak seçimlerin, gazetecilere yönelik baskıların artmasına yol açacağı tahmininde bulunuyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Heiner Kiesel / Berlin, Çeviri: Başak Özay

Editör: Hülya Köylü