24.03.2010 - Avrupa basınından özetler

Viyana'dan Kurier gazetesi, ABD'nin Yahudi yerleşimleri konusunda İsrail'i dize getirmesi gerektiğini belirtiyor yorumunda:

“Washington'da şimdi yine barışma rotası izleniyor. İsrail'in baş müteahhiti Başbakan Netanyahu, geçtiğimiz haftalarda yaşanan gerilimi yatıştırmak üzere Başkan Barack Obama'nın konuğu oldu. Sinirler, İsrail'in Doğu Kudüs'teki yerleşim planları nedeniyle gerilmiş, bu adım Washington'da özel bir provokasyon olarak algılanmıştı. ABD'nin başta açıkça gösterdiği kızgınlığı şimdi geri alması şu açıdan anlaşılabilir: İsrail bölgedeki en önemli müttefik ve her yıl Amerika'dan üç milyar dolarlık askerî yardım alıyor. Diğer yanda İran'a karşı duyulan antipati de iki ülkeyi birbirine bağlıyor. Ama Washington'ın kırmızı çizgileri de var ve Netanyahu bu çizgileri fazlasıyla sık bir şekilde zorluyor. İsrail'i dize getirebilecek tek güç ABD. Bunu artık yapması ve koşul dinlemeden Yahudi yerleşimleri inşaatının durdurulmasını sağlamalı.”

Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de yayımlanan Nepszabadsag gazetesi ise Obama'nın Filistinlilerin güvenmediği ve İsraillilerin ciddiye almadığı biri konumuna düştüğü yorumunda bulunuyor:

“Son yıllarda barış sürecinin yeniden başlatılması için eşsiz fırsatlar ortaya çıkmıştı. Arap ülkeleri İran'ın atom bombası üretmesinden en az İsrail ya da büyük güçler kadar korkuyordu. Arap dünyasında çoğunluğun Filistin lideri Mahmud Abbas'ın arkasında durması ile İran'ın desteklediği Hamas denklem dışına çıkarılabilirdi. Ama ABD hâlâ bölgede İsrail'in tek taraflı destekçisi olarak görülüyor. İsrail'in Doğu Kudüs'te yerleşimleri genişletme açıklamasına Obama yönetimi sert tepki göstererek, Arap-Müslüman dünyasına, ‘öyle herşeyi de sineye çekmeyiz' mesajı vermek istedi. Ama sorun şu; mesajlar gönderme zamanı çoktan geçti.”

İnternet arama motoru Google'ın sansürlenmeyi reddederek Çin anakarasından çekilmesi ve Çin içerikli faaliyetlerini Hong Kong'a taşıması bugünkü Avrupa basınında geniş yer alıyor:

Luxemburger Wort gazetesinin yorumu şöyle:

“Çin'deki faaliyetlerini başlatmasının üzerinden daha dört yıl geçmeden Google geri çekiliyor. Bu, Çin yönetimini de fena halde zorda bırakan tutarlı bir adım. Amerikalı şirket, kısmen Hong Kong'a taşınma kararıyla Çin pazarının tüm çekiciliğine rağmen herşeyi kurban etmeyeceğini göstermiş oldu. Sadece istenilen bilgileri süzgeçten geçiren elektronik duvarlar, şirketin felsefesine uymuyor. Çin yönetimi ise şimdi özgürlükleri kısıtlayan sansürcü iktidar suçlamasıyla yaşamak zorunda kalacak. Google'ın böylece özgür internet hayalini Hong Kong üzerinden Çin'de de satıp kâr etmesi bile düşünülebilir.”

Stockholm'den Dagens Nyheter gazetesi Google'ın bu tutumuyla diğerlerine örnek olduğu görüşünü savunuyor:

“Google, 2006 yılında Çin'in sansür taleplerine boyun eğerek yanlış yaptı. Şirketin şimdi sansürü reddetmesi diğerleri için de olumlu bir örnek. Diğer yabancı şirketler de hayalkırıklığı içinde ve Çinli rakiplerine karşı kendilerine ayrımcılık yapıldığını düşünüyor. İnternette sansür konusunda yaşanan kavga bu nedenle belki de çok daha büyük anlaşmazlıkların habercisi. Google ile yaşananlar, Çin yönetiminin kontrolleri sıkılaştırması, ülkenin daha fazla izole olması ve yabancı şirketler için ortamın kötüleşmesi sonucunu getirirse Çin'in ekonomik büyüme gücü kırılabilir.”

Amsterdam'da yayımlanan de Volkskrant gazetesi ise farklı görüşte:

“Dünyanın en büyük arama motorunun dünyanın en büyük pazarındaki konumunu riske atması kuşkusuz çok etkileyici. Ama Çin yönetiminin geri adım atması olası değil. Batılı değerlerin yayılmasına karşı yaptığı uyarı göz önünde bulundurulduğunda Pekin tüm gücüyle karşı koyacaktır. Çokuluslu şirketler kârlı Çin piyasasındaki başarı şanslarını artırmak söz konusu olduğunda, Google'ın yolunu seçmek için bir, iki değil, üç kez düşünecektir. Batılı şirketler dünyasının komünist Çin yönetimini son on yıldır muhatap olarak nasıl bağrına bastığı düşünülürse!"

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Beklan Kulaksızoğlu

Editör: Murat Çelikkafa