31.03.2006 - Alman basınından özetler...

Alman basınında bugün, İran’ın nükleer programına ilişkin Berlin’de dün yapılan görüşmeler ağırlıklı olarak değerlendiriliyor. BM’nin daimi 5 üyesi ve Almanya’nın dışişleri bakanları, İran krizini ele almak üzere dün Berlin’de bir araya gelmişti.

Financial Times Deutschland Gazetesi’nin yorumunda şu satırları okuyoruz:

“Berlin’deki tavrı ile ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Avrupalılar’ın arzu ettiği tarzdaki bir diplomat tablosu çizdi. Rice, BM Güvenlik Konseyi’nin İran’a ilişkin dünkü ortak açıklamasını ‘güçlü bir sinyal” olarak niteledi ve ‘yaptırım’ ya da ‘askeri operasyon’ gibi sözleri hiç ağzına almadı. Aslında İran’ın nükleer programını ortak açıklama ve çağrılarla sona erdirmesinin zor olduğunu, Berlin’e gelen diğer ülkelerin dışişleri bakanları kadar Rice da çok iyi biliyor. Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ile AB’nin asgari olarak ortak noktada buluşabildikleri de bir gerçek! Ama söyleyecek çok şeyi olmadıktan sonra, bu topluluğun tek bir ağızdan konuşması da fazla bir şey ifade etmiyor.”

Bonn’da yayımlanan General-Anzeiger Gazetesi’nin yorumunda ise konunun başka bir yönüne dikkat çekiliyor. Gazete, İran konusunda Almanya’nın katkısıyla bir araya gelen Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesinin omuz omuza vermelerinin, ileride uluslararası diplomasiye yön verebilecek güçte olduğunu vurguluyor:

“Ancak bunun gerçekleşebilmesi için Amerikan yöneteminin biraz daha esnek hale gelmesi gerekiyor. Almanya Başbakanı Angela Merkel’in deyimiyle, İran’ı uluslararası politikada neyin mümkün olup neyin olmadığı yönünde ikna etme konusunda Berlin’de ilk adımlar atılmıştır. Başarıya ulaşmak için şimdi asıl önemli olan, müzakerelere katılan 6 ülkenin, zor şartlar altında elde ettikleri bu dayanışmayı koruyup koruyamayacaklarıdır.”

Bielefeld’te yayımlanan Neue Westfaelische adlı gazete ise İran’a tanınan 30 günlük süre ile her türlü tehdidin, açıklamanın, kararın ve askeri girişimin devredışı bırakılmış olduğuna dikkat çekiyor. İran’ın baskılara boyun eğmeyeceği yönündeki tavrına işaret eden gazete, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun raporundan sonra artık açıklamalarının tonunun sertleşme zamanı geleceği görüşünü savunuyor.

Köln’de yayımlanan Kölner Stadt-Anzeiger Gazetesi’nin yorumunda ise dün Berlin’de bir araya gelen altı ülkenin dışişleri bakanlarının hiç de kararlı ve birlik tablosu sergilemediklerini belirterek, müzakereler sonundaki ortak açıklamanın da bu zaafı ortaya koyduğu görüşünü savunuluyor:

“BM Güvenlik Konseyi’nin ortak açıklamasında İran’a karşı açık bir tehdit ya da ültimatomun bulunmaması da bu durumu kanıtlar nitelikte. Konsey’in beş daim üyesi arasında ağız birliği sağlanacak diye, ortak formül o kadar sulandırıldı ki, sonunda İran’a ültimatom yerine, sadece acil bir çağrı yapmakla yetinilmek zorunda kalındı.”