AB-Çin zirvesinde buzlar eridi

AB ve Çin’in önde gelen siyasi isimleri Prag’daki AB – Çin Zirvesi’nde bir araya geldi. Zirvede, ikili ilişkilerin yanı sıra iklimin korunması ile dünya genelindeki pek çok sorun da masaya yatırıldı.

Zirve sonunda üç anlaşma imzalandı. Anlaşmalardan biri iklimin korunmasını içeriyordu. AB – Çin Zirvesi, Tibet krizinden bu yana AB ile Çin arasında yapılan ilk görüşmeydi. Zirvenin 2008 yılı Aralık ayında yapılması planlanmış, ancak dönemin AB Dönem Başkanı Fransa’nın Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin Tibet’in ruhani lideri Dalai Lama ile görüşmesini gerekçe göstererek zirveyi iptal etmişti.

Prag’daki zirvede gerginlikten eser yoktu. Zirvenin kapanışında düzenlenen basın toplantısının açılışını AB Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı Vaclav Klaus yaptı. AB karşıtı tutumuyla tanınsa da Klaus, konuşmasında Çek Cumhuriyeti’nin ulusal çıkarlarından söz etmeksizin AB’yi en üst düzeyde temsil eden bir yetkili gibi konuştu:

“AB – Çin Zirvesi'nde bir dizi konuyu ele aldık. Sadece AB ile Çin arasındaki ilişkileri değil, dünya genelindeki ekonomi ve finans krizini, iklim koruma konusunu, Kuzey Kore ve İran’la yaşanan nükleer sorunu, Myanmar, Sri Lanka, Afganistan ve Pakistan gibi pek çok uluslararası ve bölgesel konuyu da konuştuk. İnsan hakları sorunu da burada tartışıldı. AB, buna büyük önem veriyor. İnsan hakları gelecekte, stratejik ortaklık diyalogumuzun önemli bir öğesi olacağı için çok memnunuz.“

Zirve'nin sloganı “güven” oldu

Prag'daki Çin heyetine başkanlık eden Başbakan Wen Jiabao da her iki taraftan zirveye üst düzeyde katılımın gerçekleşmesi nedeniyle memnun görünüyordu. Wen, Prag’a yaptığı ziyaretin, Çin’in AB ile uzlaşma ve işbirliği konusundaki istekliliğinin bir göstergesi olduğunu belirtti:

“Prag’a dürüstlük, sorumluluk duygusu ve özgüvenle geldim. Bu benim beş ay içindeki ikinci Avrupa ziyaretim. Yıl başındaki Brüksel ziyaretimde, AB temsilcileriyle, AB - Çin Zirvesi’nin mümkün olan en kısa sürede yapılması konusunda anlaşmıştık. Bir Çin atasözü der ki: Verilen söz yerine getirilmelidir. Güvenilirliği olmayan insan başarılı da olamaz. Ben, Çin – Avrupa ilişkilerinin de güven temeli üzerine kurulması gerektiğine inanıyorum.“

Güven, Prag’daki zirvenin sloganıydı. Wen Jiabao, pek çok kez, zirve hedefinin karşılıklı güvenin tekrar sağlanması olduğunu vurguladı. Wen ayrıca, AB ile sıkı işbirliğinde ve küresel krizin üstesinden gelinmesinde Çin'in ortaklığına güvenilebileceğini söyledi.

AB’den mali ve teknolojik destek sözü

Zirveye katılan AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso ekonomik kriz kadar, iklimin korunmasının da önemini vurguladı:

“İklim değişikliği sorunu ve kalıcı kalkınma konusunda da görüş alışverişinde bulunduk. 2005 yılından bu yana var olan iklim koruma konusundaki ortaklığımızı yeniden inşa edeceğiz ve bu yılın sonundaki Kopenhag Konferansı’nın başarıya ulaşmasına katkıda bulunacağımıza inanıyoruz.“

Zirvede, Çin ve AB arasında imzalanan anlaşmalardan biri iklimin korunmasıyla ilgiliydi. Çin, temiz ve yenilenebilir enerji merkezi kurmayı planlıyor. AB, bu konuda daha fazla mali ve teknolojik yardım yapmayı vaat etti. Öte yandan Wen Jiabao, zirvede, AB'nin Çin’in serbest piyasa ekonomisi statüsünü tanımasını ve silah ambargosunu kaldırmasını da istedi.


Xigong Fischer / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Ahmet Günaltay