AB, Kıbrıs'ta kendisine rol arıyor

Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Kofi Annan gözetiminde New York’ta başlayan toplumlararası görüşmelerin olumlu bir yörüngede şimdi Kıbrıs’ta sürdürülecek olması, BM tarafından ”gerçek bir şans” olarak değerlendiriliyor. AB dönem başkanı ve İrlanda başbakanı Bertie Ahern ile dün görüşen Kıbrıs özel temsilcisi Alvaro de Soto, şu aşamada adanın gerek Türk gerekse Rum tarafında hakim olan yapıcı politik tavrı, çözüm yolunda önemli bir fırsat olarak değerlendirdiğini söyledi. Bu arada Kıbrıs’taki müzakerelerin 1 Mayıs tarihine kadar istenen sonucu elde edememesi halinde ne gibi formüller uygulanabileceği sorusu da şu anda gündemde.

BM Kıbrıs özel temsilcisi Alvaro de Soto’nun Bertie Ahern’le dün Dublin’de sürdürdüğü görüşmenin hedefi; adadaki iki toplum lideri Denktaş ve Papadopulos’un Perşembe günü Lefkoşa’da başlayacak müzakereleri sırasında AB’nin nasıl bir rol oynayacağını öğrenmekti.

AB'nin bakış açısı

Brüksel koridorlarından sızan bilgilere göre AB, Rum tarafının tam üyeliğe kabulünden sonra birlik yasalarının Türk tarafında da kademeli olarak geçerli kılınması gibi bir formülü benimsemeye hazır görünüyor. Kuzey Kıbrıs’ın bugünden yarına AB kurallarını yerine getirmesini beklenemeyeceğini söyleyen bir yetkili, bu konuda duvarların yıkılmasından sonra Almanya’ya katılan yeni doğu eyaletlerinin federal sisteme kademeli uyum sürecini örnek olarak anıyor. AB’nin iki toplum arasında uzlaşma sağlanacağından yola çıkarak 2004‘ten 2006 yılına kadar Kıbrıs için 300 milyon Euro tutarında bir mali yardım öngördüğü ve bunun 259 milyonunun yalnızca Türk tarafına harcanmasının düşünüldüğü belirtiliyor. Öte yandan Lefkoşa’daki toplumlararası müzakerelerin başlamasından sonra AB’den bir uzman heyetin, Türk ve Rum tarafı arasında varılacak anlaşmanın AB hukuku ile uyumunu sağlamak amacıyla Kıbrıs’a gönderileceği bildiriliyor. Bu bağlamda özellikle ortak Kıbrıs devletinin gelecekte uygulayacağı vergi yasasının mercek altına alınacağı kaydediliyor.

Kuzey Kıbrıs başbakan yardımcısı Serdar Denktaş’ın üzerinde mutabakat sağlanan, adanın iki bölümünde uygulanacak halkoylaması kararını son derece olumlu karşıladığı kaydediliyor. Denktaş’ın, BM planının oylama sonucu reddedilmesi halinde bile çözüme yaklaşılmış olacağını, en azından böylece halkların ne istediğinin anlaşılacağını söylediği belirtiyor.

Halkoylaması yapılacak

Hatırlanacağı gibi BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın gözetiminde geçen hafta New York’ta başlayan Kıbrıs görüşmeleri, tarafların toplumlararası sorunun çözümü konusunda bir takvim üzerinde mutabakat sağlaması ve müzakerelerin Lefkoşa’da sürmesi kararıyla sonuçlanmıştı. Şimdi ise Kıbrıs Türklerinin lideri Rauf Denktaş ile Rumların lideri Tassos Papadropulos arasında devam edecek müzakerelerin bitiminde sağlanacak anlaşma metni, adanın her iki kesimi tarafından halkoylamasıyla onaylanacak. 1 Mayıs’a kadar herhangi bir anlaşmanın sağlanamaması halinde bu tarihte Kıbrıs Rum Cumhuriyeti tek başına AB’ye katılacak.