1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

AB süreci kesin dönüşü etkiliyor

Söyleşi: Ahmet Günaltay10 Ağustos 2004

Merkezi Almanya'nın Essen kentinde bulunan Türkiye Araştırmar Merkezi (TAM) tarafından yapılan bir ankete göre, Almanya'daki Türkler, ekonomik sıkıntılar yüzünden Türkiye'ye dönmeyi düşünüyor. Dönüş isteğinde Türkiye'nin AB sürecinin de önemli rol oynayacağını belirten TAM Direktörü Faruk Şen'le, DW Türkçe Servisi'nden Ahmet Günaltay ile görüştü:

https://p.dw.com/p/Aaho
Türk kökenli göçmen gençler Türkiye'ye dönmeyi şu anda sadece "düşünüyor"
Türk kökenli göçmen gençler Türkiye'ye dönmeyi şu anda sadece "düşünüyor"Fotoğraf: AP

- Sayın Faruk Şen, yaptığınız araştırmaya göre Türkiye’ye dönme isteği 3 yıldır artıyor. Bunun nedenini Türkiye’de mi yoksa Almanya’da mı aramak daha doğru olur?

ŞEN: Bunun nedenini Almanya’da aramak daha doğru olur. Zira Almanya’da işsizliğin yüksek seviyede olması ve Almanya’da yaşayan Türk kökenli göçmenlerde bu işsizliğin yüzde 24’lere kadar erişmesi, bunun dışında 240 bin kadar Türk’ün de emekli statüsünde olması, insanların burada ekonomik sorunlarının büyüdüğünü gösteriyor. Onun için bugüne kadar geriye dönmeyi düşünmedikleri Türkiye, kafalarında “geriye dönülebilecek bir ülke” imajını kazanmaya başlıyor.

- Ankete katılanların dönme isteklerini dile getirdikleri ama dönme kararı vermedikleri ortaya çıkarılmış. Bu tereddütlerin kaynağı ne olabilir?

ŞEN: Dönmek istemekle, bu isteği yerine getirmek arasında belirli somut adımların atılması lazım. Türkiye’deki ekonomik büyümeyi herkes basından takip ediyor. Buna karşılık Türkiye’de de çok yeni iş sahalarının açılmadığını görüyor. Sadece turizm sektöründe, gençlerimizin dönme ümitlerinin olduğu ortaya çıkıyor. Bu nedenle “geri dönmeyi düşünüyorum” diyen insanlarımız Türkiye’de bu olanaklar tam gelişmediği için bu adımı atmıyorlar.

- Vatana dönme isteği, yaş gruplarına göre ne gibi bir farklılık gösteriyor?

ŞEN: Çok gençlerde ve 50 yaşın üzerindekilerde dönme eğilimi var. 29-49 yaş arası dönme isteği, 50 yaş üzeri ve gençlere oranla daha düşük. Onlar olaylara daha somut yaklaşıyorlar.

- Sorumlu bir Alman politikacısı olsanız, Alman toplumuyla uyum şartlarının da yer aldığı yeni göç yasasının ışığında bu anketi nasıl değerlendirirdiniz?

ŞEN: Yeni Göç Yasası’na baktığımız zaman; Almanya ilk defa Avrupa Birliği (AB) sınırları içinde Göç Yasası’nı kabul etmiş bir AB ülkesi konumuna geldi. Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Avustralya’dan sonra bu konuda somut adımlar atıyor. Artık Almanya hakikaten belirli branşlarda kalitesini ispat etmiş, Almanya’da işyerlerinde kendisini kabul ettirecek insanlara kapısını açarken maalesef 4 milyon 300 bin işsizin altına düşmeyen Almanya işsizlikle kıvranan insanların sorunlarına da tam çözüm getirmiyor. Göç kanunuyla bence önümüzdeki yıllarda kaliteli kişiler ülkeye gelecek fakat yavaş yavaş Türkler başta olmak üzere geri dönmeyi düşünenlerin oranı da artacak.

- Türkiye’nin tam üyelik müzakerelerine başlaması, hatta AB üyesi olması durumunda, Almanya’da yaşayan Türklerin tercihleri değişebilir mi?

ŞEN: İspanyol, Portekiz ve Yunanlılara baktığımız zaman, bunlar tam üye olur olmaz serbest dolaşım konusunda hiç korkulan olmadı bu ülkelerden gelecek olan insanların yerine İspanyol, Portekiz ve Yunanlılar kendi ülkelerine döndü. Biz aynı gelişmeyi burada da bekleyebiliriz. Eğer Türkiye tam üye olur veya üyelik görüşmelerine başlarsa ben geri dönüşlerin artacağından hareket ediyorum.

- Türk asıllı bir göçmen olarak sizde de dönme isteği var mı?

ŞEN: Yavaş yavaş benim de İstanbul gözümde tütmeye başladı. Her an dönebilir mişim gibi düşünüyorum ama ben de bizim araştırmadaki insanlar gibi gömmeyi düşünüp burada ölecekler sınıfına giriyorum galiba.