AB: Türkiye ile müzakereler kritik aşamada

Avrupa Parlamentosu genel kurulunda bugün tartışılan Türkiye raporu rahat bir oy çoğunluğuyla kabul edildi.

Büyük ölçüde Kıbrıs sorununun damgasını vurduğu oturum sonunda oylanan karar metninde, Ankara'ya geçen yıl olduğu gibi bir kez daha "reformların yavaşladığı" ve anayasal reforma öncelik vermesi gerektiği mesajları gönderildi. Avrupa Birliği dönem başkanlığını yürütmekte olan İspanya ile Avrupa Komisyonu adına genel kurulda yapılan konuşmalarda ise Türkiye ile yürütülmekte olan müzakere sürecinin ülkedeki reformlar açısından can alıcı olduğuna vurgu yapıldı.

İspanya'nın Avrupa İşleri'nden sorumlu bakanı Diego Lopez Garrido, oturumda yaptığı konuşmada, Ankara ile müzakerelerin kritik bir aşamaya geldiğini ve bu aşamada önemli unsurun Türkiye'nin reform yolunda ilerlemesi olduğunu söyledi. Garrido şöyle konuştu:

"Türkiye'deki demokratikleşme sürecinde kontrastlar var. İlerlemelere rağmen daha fazla çaba sarf etmek gerekiyor. Basın, sendika ve din özgürlüklerinin yanı sıra, azınlık, kadın ve çocuk hakları konusunda yeni adımlara ihtiyaç var"

Kıbrıs önem kazanacak

Kıbrıs konusuna da değinen Garrido, bu konunun gelecek aylarda Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinde daha da önem kazanacağını söyledi. İspanyol bakan, kabul edilen kararda da not edildiği gibi, adada çözüme erişilmesinin Türkiye'nin üyelik yolundaki kimi engelleri kaldıracağına vurgu yaptı.

Avrupa Komsiyonu'nun yeni Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle ise Kopenhag kriterlerinin müzakere edilemeyeceğini, temel hak ve özgürlüklere tam bağlılığın önemli olduğunu ama buna paralel olarak da Avrupa Birliği'nin saygınlığı açısından aday ülkelerle müzakere sürecinin dürüst olması gerektiğini hatırlattı. Füle de İspanyol bakan gibi Türkiye'deki reform sürecinin desteklenmesi gerektiğini savundu ve şöyle konuştu:

"Bundan daha 5 yıl öncesine kadar Türk toplumu ve siyasilerinin Kürt sorunu, asker-sivil ilişkileri, Heybeliada Ruhban Okulu'nun yeniden açılması ya da Ermenistan'la ilişkileri açıkça ve yoğun biçimde tartışacaklarını kim hayal edebilirdi? Buna rağmen, basın özgürlüğüne yönelik kısıtlamalar ve medyada çoğulculuk konularında, gazetecileri, insan hakları savunucularını ve siyasileri şiddet içermeyen görüş ifade ettikleri gerekçesiyle haklarında soruşturma açılmak ve suçlanmaktan korumak için yeni yasal düzenlemeler gerekiyor".

Stefan Füle, Ankara'nın Lübnan ve Suriye ile vizeleri kaldırması konusunu da yakından takip ettiklerini belirterek, bu konuda üst düzey bir Komisyon yetkilisinin gelecek hafta Ankara'da temaslarda bulunacağını bildirdi.

Avrupa Parlamentosu'nun Türkiye raportörü, Hollandalı Hıristiyan demokrat parlamenter Ria Oomen-Ruijten ise Ankara'nın raporda özellikle Kıbrıs konusundaki ifadelere olan eleştirilerine rağmen dengeli bir metin hazırladığını savundu.

Anayasal reform talebi

Türkiye'de hassas nitelenen birçok konuda yaşanan toplumsal tartışmanın olumlu olduğunu söyleyen Oomen-Ruijten eleştiri oklarını ise Anayasa Mahkemesine yöneltti ve şöyle konuştu:

“Anayasa Mahkemesi Aralık ayında DTP'yi kapattı. Bu karar sonrası çok sayıda DTP'li tutuklandı. Anayasa Mahkemesi'nin kararlarına saygı duyarım ama siyasi partilerin kapatılması konusundaki tavsiyelerimiz dikkate alınmıyor. Anayasa Mahkemesi askerlere sivil yargı yolunu açan düzenlemeyi de iptal etti. Umarım en kısa zamanda bir anayasal reform gerçekleşir"

Rapora oylama sırasında sunulan değişik önergeleriyle Kıbrıs'ta çözüm için Türk hükümetine ek olarak ve diğer tüm taraflara da çağrıda bulunuldu. Ancak parlamento kararında ilk adımın Ankara tarafından atılmasını ve Ankara'nın müzakerelere olumlu katkı için adadaki askerlerini derhal çekmeye başlaması, Türkiye'den getirilenler sorununa çözüm bulması ve kayıp şahıslar konusunda önlemler almasını istiyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Kayhan Karaca / Strasbourg

Editör: Ahmet Günaltay