AB: Türkiye’nin önerisi yetersiz

AB dönem başkanı Finlandiya, Türkiye'nin Kıbrıs ile ilgili önerisini yeterli bulmadığını bildirdi. Finlandiya Dışişleri Bakanı Erkki Tuomioja, Türkiye'nin bir limanı Rumlara açma önerisini, Türkiye'nin ''uygulama yönünde harekete geçtiğinin olumlu bir göstergesi'' olarak nitelendirdi. Ancak Tuomioja, bunun henüz yeterli olmadığını belirterek, AB dışişleri bakanlarının Türkiye'nin önerisini Pazartesi günü Brüksel'de ele alacaklarını söyledi.

AB Komisyonu ise ilk yaptığı değerlendirmede Türkiye tarafından atılan adımları, 'katılım müzakereleri sürecinin yönetimi açısından 'önemli, olumlu ve yapıcı' olarak tanımlamıştı. AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Olli Rehn'in sözcüsü Christina Nagy ise Ankara'dan gelen önerinin ayrıntılı olarak incelenmekte olduğunu bildirdi.

Türkiye ve Kıbrıs dosyalarında spekülasyonlardan uzak kalınması gerektiğini belirten sözcü, Komisyon’un Türkiye'nin katılım müzakerelerinin kısmen askıya alınmasına yönelik önerisinin son gelişmelerin ardından değişip değişmeyeceğine ilişkin soruları yanıtsız bıraktı. Nagy, Rehn'in Pazartesi günü yapılacak AB Konseyi toplantısında dışişleri bakanlarını bilgilendireceğini ve bakanlarla görüş alışverişinde bulunulacağını belirtti.

Rum tarafı: Öneri kabul edilemez

Ankara’nın sürpriz önerisiyle ilgili olarak Güney Kıbrıs ve Yunanistan’dan olumsuz açıkmalar geldi. Güney Kıbrıs Sözcüsü Hristodulos Paşiardis, "Ercan havaalanının Türkiye dışında uluslararası uçuşlara açılmasına hiçbir zaman razı olmayacaklarını, çünkü bunun dolaylı olarak Kuzey Kıbrıs’ı tanımak anlamına geleceğini" söyledi.

Yunanistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Yorgo Kumuçakos, AB'nin Gümrük Birliği Ek Protokolü’nün, aday ülkelerinin tüm limanlarını bütün üyelere açmasını öngördüğüne dikkat çekerek, Türkiye’nin tüm limanlarını açması gerekiğini bildirdi. Türkiye - AB arasında yürütülen müzakerelerin sekizden fazla başlıkta askıya alınması gerektiğinin altını çizen Yunan sözcü, “AB Ankara’ya ciddi mesajlar vermeli. Müzakerelerin sekiz başlımka dondurlması yeterli değil. Ayrıca Türkiye’nin şartları yerine getirmesi için 18 ay beklenmeli,” diye konuştu.

Almanya ve Fransa temkinli

1 Ocak’tan itibaren AB dönem başkanlığını devralacak olan Almanya’nın Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier de Türkiye'nin Kıbrıs konusunda yeni önerisiyle ''ihtiyatlı bir şekilde çözüme hazır olduğunu'' gösterdiğini belirtti.

Steinmeier, “Bu konuda önce Türk, daha sonra da Yunan meslektaşımla görüştüm. Henüz Türkiye'nin hangi şartlar altında liman ve havaalanlarını açmaya hazır olduğunu bilmiyoruz,'' dedi. Alman Dışişleri Bakanı, “Öneriler yapıcı olduğu takdirde, AB ülkeleri dışişleri bakanları toplantısı için de olumlu bir unsur olacaktır'' dedi. Kıbrıs konusunda ne Almanya, ne de AB dönem başkanlığının karar verebileceğini kaydeden Steinmeier, ''Bu, bölgedeki ortaklarımıza bağlı'' sözleriyle düşüncelerini dile getirdi.

Ankara’nın teklifi, Alman Sosyal Demokrat Parti ve Yeşiller tarafından memnuniyetle karşılandı. Ancak Merkel’in partisi Hırıstiyan Birlik’ten tekminli açıklamalar geldi. Hristiyan Demokrat Birlik’ten Matthias Wiesmann, “Türkiye’nin istedği gibi Kuzey Kıbrıs’ın tanınması mümkün değil,” diye konuştu. Hür Demokrat Parti de “AB’yi Türkiye’yle seviyesiz bir pazarlık yapmaması” konusunda uyardı.

Fransa da konuya temkinli yaklaşmayı tercih ediyor. Fransız Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Açıklama yapmak için Ankara’nın resmi onayını ve konuyla ilgili ayrıntıların açıklanmasını bekliyoruz,” dendi.

Babacan: İlk adımları biz atıyoruz

Ankara’dan ise bu konuda ayrıntılı bir açıklama yapılmadı. Ancak Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Ali Babacan Türkiye'nin ve Kuzey Kıbrıs’ın, Kıbrıs sorununun çözümü konusunda girişimlerde hep ilk adımı atan taraf olduğunu, ancak Güney Kıbrıs’ın çözüm konusunda çok istekli olmadığını vurguladı. Ali Babacan, Gümrük Birliği Ek Protokolü çerçevesinde, Güney Kıbrıs mallarına karşı bir sınırlama olmadığını, ancak ulaştırma konusunda bir sınırlamanın bulunduğunu da hatırlattı.