AB tarihi bir fırsatı kaçırdı

AB hükümet ve devlet başkanları da yılın son zirvesinde biraraya geldiği Brüksel Zirvesi’nde Avrupa Anayasası taslağı üzerinde anlaşmazlıkları gideremedi ve zirve başarısızla sonuçlandı. DW’den Bernd Riegert yorumunda, tarihi bir fırsatın kaçırıldığını söylüyor...

"AB’nin Mayıs 2004 yılında 10 yeni üyenin katılımıyla yaşayacağı genişleme hatalı başlıyor. 25 ülkenin devlet ve hükümet başkanının Brüksel’de uzlaşamaması yüzünden Birliğin müzakere gücü tehlikeye girdi. Birliğe yeni katılacak ülkelerden en büyüğü olan Polonya’nın neredeyse bütün ülkelerin onay verdiği oylama sistemine muhalefet etmesi büyük bir zarara neden oldu.

Anayasa herhangi bir anlaşma değil, tam tersine Avrupa’nın geleceğini belirleyecek yılların birikimini içeren temel belge. Şimdi Avrupalılar Nice, Amsterdam ya da başka kentlerde yapılan ve anayasaya zemin hazırlayan anlaşmaları fırlatıp atmış oldular.

Almanya zirvede dikbaşlı bir tavır izledi. Başbakan Schröder, zirve öncesinde sert bir tavır takınmış ve Polonya ile İspanya’ya meydan okumuştu. Ama bu tartışmada asıl kaybeden Almanya ve Polonya değil. 450 milyonluk AB nüfusu içinde küçük bir orana sahip olan Birliğin küçük 19 ülkesi.

Brüksel’de uzlaşma niyeti ve Avrupa’nın gelecekte nereye gideceği vizyonu eksikti. Birlik içinde Avrupa düşüncesi yerine kendi ulusal çıkarlarına öncelik veren ülkeler ağırlıklarını koruyor. Anayasa metninin eksikleri var, ama tam on kez düzenlenen hükümetlerarası konferanslarda buna alternatif getirilemedi.

Şimdi anayasa metninin ertelenmesi sonrasında neyin üzerine müzakere yürütüleceği sorusu ön plana çıkıyor. Çünkü Brüksel’deki zirvede çözümlenemeyen konular önümüzdeki üç ya da altı ay içinde de değişmeyecektir.

Önümüzdeki yıl Avrupa Parlamentosu için seçimler yapılacak. Bunun anlamı Avrupa vatandaşları AB’nin gelecekte nasıl şekilleneceğini bilmeden sandık başına gidecekler. Almanya Başbakanı Schröder gelecekte ortak savunma ve dış politika gibi alanlarda iki vitesli bir Avrupa’nın ortaya çıkacağı tehdidinde bulundu.

Yani Polonya diğer ülkelerle birlikte gerilerde kalabilir. AB ortak pazar ve ya da süper bir serbest ticaret bölgesi formatına gerileyebilir. Devlet ve hükümet başkanları tarihi bir fırsatı kaçırdı. Yeni bir şans yakalayıp yakalamayacakları da belirsiz.