1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

ABD, Çin'e ambargonun kaldırılmasından endişeli

Georg Schwarte15 Nisan 2005

Çin’e uygulanan silah amborgosunun kaldırılmasına destek veren Almanya Başbakanı Gerhard Schröder’in bu tutumu Washington’da tepkilere neden oluyor. Silah ambargosunun kaldırılmasını istemeyen ABD’de, bu konunun politik kriz haline dönüşmesi söz konusu...

https://p.dw.com/p/AasV

AB’nin Çin’e uyguladığı silah amborgosunu kaldırma eğilimi ABD’de endişelere neden oluyor. Nitekim, Amerikan Temsilciler Meclisi, Çin’e silah ambargosunun kaldırılmasına karşı olduğunu açıklayan Amerikan yönetimine destek verdi. Amerikan Temsilciler Meclisi’nin Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Komisyonu’nun Başkanı Henry Hyde, AB’nin Çin’e yönelik silah ambargosunu kaldırması halinde, ABD’nin de Avrupa ile güvenlik konusundaki ilişkilerini gözden geçireceğini açıkladı. Hyde ayrıca ABD’nin, Almanya’nın Çin politikasını da eleştirdiğini belirtti.

ABD, özellikle Almanya Başbakanı Gerhard Schröder’in ambargonun kaldırılmasını kaldırılmasından yana tavır koymasından rahatsızlık duyuyor. ABD’nin bu konudaki tepkisine dikkat çeken Brooking Enstitüsü’ndeki Amerika-Avrupa Araştırmalar Merkezi’nin yöneticisi olan Philipp. H. Gordon, Almanya Başbakanı Schröder’in neden Çin’e yönelik silah ambargosunun kaldırılmasını istediğini anlamadığını dile getirdi. Gordon, “Bu çoktan politik bir kriz haline geldi. Şu sıralar Washington’u ziyaret eden politikacıların hepsi, Çin konusunun gündemin en üst sırasında olduğunu görüyor” diyor.

ABD Dışişleri Bakanı Rice, ambargonun kaldırılmasının Çin’e yanlış zamanda verilen bir sinyal olacağını belirtti. Gizli Servis Şefi Porter Gross da ambargonun kaldırılmasının bölgedeki Amerikan birlikleri için tehlike oluşturduğu uyarısıda bulunurken, Başkan Bush da Schröder ve Almanya sözcüklerini telaffuz etmeden ambargonun kaldırılması yönündeki kaygısını dile getirdi.

ABD'nin endişesi

Washington’da Başbakan Schröder’in Almanya’nın Çin’e silah satmayacağı yönündeki açıklaması duyuldu. Ancak ABD’nin başka bir kaygısı daha var. Bu kaygının nedeni uçak parçaları, bilgisayar teknolojisi ve hava kontrol sistemleri gibi alanlarda yapılan teknoloji transferi. Başbakan Schröder’le Fransa Cumhurbaşkanı Chirac’ın beraberlerinde ekonomik heyetlerle Çin’e gitmesinin ABD için bir tek anlamı var: Almanya, Çin’le ticaret yapmak istiyor.

Gordon bu konuda, “Fransa ve Almanya’nın Çin’e böyle dostane yaklaşmasıyla, imzalanacak sözleşmelerden gelecek paraların sadece Berlin’le Paris’e akmasını istedikleri izlenimi doğdu” saptamasında bulunuyor. Brooking Enstitüsü uzmanı Philipp Gordon, ayrıca “Amerikan ordusunun günün birinde rakip bir ülkenin Avrupa’dan satın aldığı silahları kendisine karşı kullanabileceğini düşüncesi insanlar için çok rahatsız edici bir durum” diye konuştu.

Pentagon gelişmeleri izliyor

Pentagon da Çin’in savunmaya ayırdığı bütçeyi geçtiğimiz beş yıl içinde iki arttırmasını endişeyle izliyor. Çin’in, Tayvan’ın bağımsızlığını ilan etmesi halinde bu ülkeye şiddet uygulayacağı yönündeki tehdit ise Washington yönetiminin Schröder’e eleştiri getirmesinin bir başka nedeni. Amerikalı uzman Gordon, Schröder’in ambargonun kaldırılması talebinin ABD’de yol açtığı sonuçların farkına varması gerektiğini savunuyor. Çünkü Amerikalılar’a göre, Başbakan Schröder ambargonun kaldırılması çabalarının neden olacağı sonuçları doğru tahmin edemiyor.