280110 USA Haiti

Haiti’de meydana gelen deprem, uluslararası toplumu da harekete geçirdi. Özellikle de ABD, bizzat Başkan Barack Obama’nın ağzından felaket sonrası yeniden yapılanma için milyonlarca dolar yardım sözü verdi:

"Biz ABD olarak gücümüz dâhilinde, her türlü yardımı sunuyoruz. Diplomasimiz, kalkınma yardımlarımız, ordumuzun gücü ve en önemlisi de ülkemiz onların acılarını paylaşması.“

ABD’nin Haiti ile bağlantısı, bu ülke tarihinin de bir parçası. Uzun yıllar bir Fransız kolonisi olan Haiti, 1804 yılında ABD örneğini izleyerek bağımsızlığını ilan etti. Gerçi ABD’nin Haiti’nin bağımsızlığını tanıması 58 yıl sürdü. Ancak o zamandan beri, Washington, kısmen yoğun müdahalelerle bu Karayip ülkesinin kaderi üzerinde belirleyici olmaya çalışıyor.

10 bin ABD askeri

Depremin ardından hayatta kalanlara insani yardım sağlamak amacıyla Haiti'de bulunan 10 binden fazla ABD askerine halk büyük güven duyuyor. Amerikan donanmasına bağlı askerler son olarak 2004 yılında Haiti'de gövde gösteri yapmıştı. Eski devlet başkanı Jean Bertrand Aristide, yolsuzluk ve görevini kötüye kullanmakla suçlanmış, ülkede çıkan huzursuzluk sonrası koltuğunu ve ülkeyi terk etmek zorunda kalmıştı. Bunun öncesinde yine 1994 yılında da askeri cunta rejimini iktidardan uzaklaştırmak için yine Amerikan askerleri Haiti'de boy göstermişti.

Obama seçmenleri etkilemeye mi çalışıyor?

O dönemler, ABD, bugün olduğu gibi, kendi çıkarları ve insani nedenlerin karmaşık bir örgüsüyle harekete geçmişti. Batı yarımkürenin en zengin ve en yoksul ülkesinin bir nefret aşkıyla birbirlerine bağlı olduğuna dikkat çeken Berlin Hür Üniversite Latin Amerika Enstitüsü’nden Haiti uzmanı Oliver Gliech, Obama yönetiminin bu adımlarla seçmenleri etkilemeye çalıştığını da düşünüyor.

"Doğal olarak bu öncelikle, Obama yönetiminin insani gerekçelerle aldığı bir karardır. Ancak aynı zamanda, kendi seçmenlerini de hedef alıyor. Obama’nın selefi Bush'un Louisiana'da meydana gelen sel felaketindeki başarısızlığı unutulmamalı. O dönemki kurbanların çoğu siyahîlerdi ki bunlar haliyle, şu anki ABD Başkanı’nın seçmen kitlesini oluşturuyor.“

ABD'nin endişeleri

Yalnız bırakılan bir Haiti’nin, Meksika’nın yanında Amerika kıtasında bir uyuşturucu transfer merkezine dönüşmesi endişesi de bir başka etken. Gliech, ABD’nin askerî operasyonlarını eleştiren çoğu kişinin aksine burada bir “yeni kolonicilik“ dürtüsü görmüyor. Çoğu Haitilinin ABD yardımını memnuniyetle karşıladığına dikkat çekiyor:

"Haiti, yaşadığı acı dolu tecrübeler nedeniyle, ordusunu lağvetti. Sadece polis gücü var… Ancak Haiti polisi de depremden etkilendi ve artık mevcut değil. Doğal olarak ABD ordusu, boşlukları en hızlı bir şekilde doldurabildi.“

© Deutsche Welle Türkçe

Daniel Scheschkewitz / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Murat Çelikkafa