1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git
Güncel Videolar
Öne çıkan konular
OrtadoğuTürkiye ekonomisi

ABD'nin Irak'tan çekilme yolunda ilk adımı

28 Haziran 2009

ABD ordusu salı günü Irak kentlerinden çekilerek, ülkede güvenlik ve istikrarın tesisini Iraklı güçlere devredecek. Kritik öneme sahip bu adım, ABD ordusunun 2011 yılında Irak’tan çekilme planının bir parçası.

https://p.dw.com/p/Ico5
Irak kentlerinin güvenliği Iraklı güçler devralacakFotoğraf: AP

ABD ile Irak arasında, Amerikan ordusunun Irak’taki mevcudiyetini kurallara bağlayan ve aşamalı bir süreçle çekilmesini öngören anlaşma zorlu bir müzakere sürecinde sağlanabilmişti. Pazarlıkların sürdüğü dönemde henüz aday olan ABD Başkanı Barack Obama’nın, Amerikan askerlerini 16 ay içersinde çekeceğini duyurması Iraklıların ikna edilmesinde kilit rol oynamıştı.

Obama’nın 16 ay olarak öngördüğü süreç şimdi 18 aya çıktı, ancak üzerinde anlaşmaya varılan takvime şu ana kadar harfiyen uyuluyor. Bu takvimde yer alan en önemli tarihlerden biri de 30 Haziran. Amerikan askerleri, 30 Haziran'da Irak kentlerinden çekiliyor ve güvenliği Irak güçlerine devrediyor.

USA Soldaten in Bagdad
Amerikan birliklerinin Irak'taki varlığı ise şimdilik devam ediyor

Şiddet olayları tırmandı

ABD Başkanı Barack Obama, “2006 ve 2007 yıllarına kıyasla şiddet olayları azaltıldı” demişti. Ancak son günlerde Irak’ta yaşanan şiddet olayları endişelere yol açıyor. Öngörülemeyen boyutlardaki şiddet dalgası son bir haftada çok sayıda Amerikalı ve Iraklının ölümüne yol açtı.

Irak liderliği, son şiddet olaylarının Amerikan askerlerinin çekilme sürecinde bir değişikliğe gidilmesini gerekli kılmadığının altını çizerken, kentlerdeki güvenliği tek başına sağlayabileceği yönünde güvence veriyor.

Bildergalerie Irak Anschläge
Irak'ta son günlerde şiddet olayları yeniden tırmandıFotoğraf: AP

Çekilme değil, yeniden konuşlanma

Aslında “çekilme” denilen bu süreci, Amerikan askerlerinin yeniden konuşlanması olarak tanımlamak daha doğru. Amerikan askerleri kent dışında inşa edilen askeri karargâhlara çekilecek, ancak ülkeden ayrılmayacak.

Amerikan ordusu, gerekli olduğunda ve Iraklı yetkililer izin verdiği takdirde yeniden kentlere müdahale edebilecek. ABD'nin 2011 yılına kadar tamamlamayı öngördüğü üç aşamalı Irak’tan çekilme planı uyarınca 130 bin askerden sadece 35 bin ila 60 bin arasında Amerikan askerinin Irak’ta kalması öngörülüyor.

Amerikan ordusunun misyonu ne olacak?

ABD Savunma Bakanı Robert Gates ise kalacak askerlerin görevlerini Iraklılara “destek vermek” olarak nitelendirmiş ve sınırlı terörle mücadele operasyonları yapılabileceğini söylemişti. Gates ayrıca Amerikan askerlerinin Iraklı birliklerin eğitiminde rol oynayacaklarını da duyurmuştu.

Bildergalerie Irak neue Armee
Irak ordusu savaşın ardından yeniden yapılandırıldıFotoğraf: AP

ABD Başkanı Barack Obama da çekilme süreci tamamlandığında oynayacakları rolün değişeceğini aktardı. Obama, Irak hükümeti ile güvenlik güçlerinin ülkede güvenliğin sağlanmasına yönelik çabalarına destek vereceklerinin altını çizdi.

Uzmanlar ise Irak hükümetinin tek başına güvenliği sağlamakta yetersiz kalabileceği ve ABD'nin Irak planının gözden geçirilebileceği görüşünde.

ABD'nin kapsamlı bölge stratejisi

Irak, ABD'nin bölgeye dönük stratejisinde kritik önem taşıyor. ABD Başkanı Obama, Irak'ın geleceğinin Ortadoğu'nun geleceğinden ayrı tutulamayacağını söylüyor.

ABD'nin bölgeye yönelik kapsamlı stratejisi, İsrail - Filistin sorununun çözümünü, Lübnan'da yumuşama ve eski Başkan Bush'un “şer ekseninde” yer alan ülkelerle yakınlaşmayı da kapsıyor. Ancak İran'daki gelişmeler ABD'nin Tahran yönetimiyle yakınlaşma çabalarını boşa çıkartabilir.


Peter Philipp / Çeviren: Değer Akal

Editör: Hülya Köylü