1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

ABD ile Libya arasında gizli görüşme

19 Temmuz 2011

Amerikan hükümet yetkilileri, Libya lideri Kaddafi'nin temsilcileriyle görüştü. Tunus kentinde yapılan görüşme bir müzakere niteliğinde miydi, yoksa sadece Kaddafi’ye açık bir mesaj iletme amacı mı taşıyordu?

https://p.dw.com/p/11zrQ
Fotoğraf: dpa

“Kaddafi görevi bırakmalı, hem de derhal.” ABD heyeti ile Libyalı yetkililer arasında yapılan ve CNN televizyonunun haberiyle duyulan gizli görüşmenin ana mesajı buydu. ABD Dışişleri Bakanlığı, Tunus’ta Cumartesi günü yapılan görüşmenin bir kereliğe mahsus olduğunu ve Başkan Barack Obama ile Dışişleri Bakanı Hillary Clinton tarafından birçok kez dile getirilen istifa çağrısını yineleme amacını taşıdığını duyurdu.

"Açık mesaj"ın iletilmesi üç saat sürdü

Fakat bu belki de sadece kısmen doğru. Zira aralarında ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Yakın Doğu Masası Başkanı Jeffrey Feltman ve Trablus'tan çekilen ABD Büyükelçisi Gene Cretz’in de bulunduğu Amerikalı yetkililerin, Kaddafi'nin temsilcileri ile tam üç saat görüşmeleri dikkat çekti.

Kaddafi yönetiminin sözcüsü de, ABD'li yetkililer ile yüz yüze görüşmeler yapıldığını doğruladı. Bu görüşmenin ABD ile Libya arasındaki diyalogun ilk adımı olduğunu belirten sözcü Musa İbrahim, Libya hükümetinin geçmişe değil, geleceğe baktığını kaydetti. Sözcü, CNN’e yaptığı açıklamada da, ABD ve diğer NATO ülkeleri ile ilişkilerin iyileştirilmesini istediklerini vurguladı.

Tunus’ta yapılan görüşme, Obama hükümetinin, aşırı masraflı Libya misyonunu sonuçlandırmak için elindeki tüm imkânları seferber ettiğinin göstergesi. Zira ABD’nin müflis duruma düşmesine ramak kaldı. Ayrıca başkanlık seçim kampanyası yaklaşırken Obama, Afganistan ve Irak’taki misyonlara ek olarak, Libya’da da aylarca sürecek bir askeri misyonun yükünü taşımak istemiyor.

Libya'dan çekilen büyükelçi de katıldı

ABD'den önce de Fransa geçen hafta Kaddafi rejimiyle görüşmelere başlamıştı. Washington yönetiminin Tunus’taki görüşmeye Libya’dan çektiği büyükelçisi Gene Cretz’i de göndermesi aslında ilginç bir not, zira Cretz, Wikileaks tarafından kamuoyuna sızdırılan diplomatik yazışmalarda, Libya lideri Kaddafi’nin deniz üzerinden uçmaktan ya da yüksek katlı binalarda oturmaktan nefret ettiğini, Ukraynalı hemşiresi ile ilişkisinin olduğunu, at yarışlarını ve Flamenko dansını sevdiğini yazan kişiydi. Büyükelçi, Kaddafi hakkında ayrıca "dakikası dakikasına uymayan ve acayip" ifadelerini kullanmıştı.

Wikileaks skandalının patlak vermesinin ardından Obama hükümeti Cretz’i Libya’dan çekmiş, iki ay sonra da Trablus’taki ABD Büyükelçiliği kapatılıp, boşaltılmıştı. Fakat ABD’nin, Kaddafi’nin yakın çevresi ile iletişim kurmak için diplomat Gene Cretz'e ihtiyaç duyduğu anlaşılıyor.

ABD de Geçiş Konseyi'ni tanıdı

Washington gizli görüşmeye paralel olarak Kaddafi üzerindeki baskıyı arttırmaya çalışıyor. ABD, muhaliflerin oluşturduğu Libya Ulusal Geçiş Konseyi’ni de, Libya halkının meşru temsilcisi olarak tanımıştı. Konseyin Libya’nın meşru yönetimi olarak tanınması, Libya devletine ait yurtdışındaki dondurulmuş mal varlıkları ve banka hesaplarının konseye aktarılmasının da önünü açacak. Böylece muhalif birlikler, Libya’nın bazı bölgelerini mayın tarlalarına çevirmekte olan Kaddafi güçlerine karşı daha iyi silahlanabilecek.

© Deutsche Welle Türkçe


Ralph Sina (Washington) / Çeviri: Aydın Üstünel

Editör: Ahmet Günaltay