1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

ABD Irak’ta sabırsızlanıyor

Björn Blaschke / DW3 Nisan 2006

Hükümet kurma çalışmalarında yeterli mesafenin alınmamış olması, huzur ve istikrar ortamının hala kurulamaması, Washington ve ortaklarını kaygılandırıyor. ABD ve İngiltere Dışişleri Bakanları dün Irak’a sürpriz bir ziyarette bulundular.

https://p.dw.com/p/Aa8G
Talabani Rice ve Straw'u kabul etti
Talabani Rice ve Straw'u kabul ettiFotoğraf: AP

Amaç Bağdat’da hükümetin kurulması sürecini hızlandırmak. Amerikan Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ve İngiliz meslekdaşı Jack Straw, Irak Devlet Başkanı Celal Talabani, Devlet Başkan Yardımcısı Adil Abdülmehdi ve Başbakan İbrahim Caferi ile görüştüler.

Washington ile Londra’nın sabrı tükeniyor. Irak’ta hükümet kurma çalışmaları bir türlü istenilen hızda ilerlemiyor, güvenlik ve istikrar konusunda da başarı elde edilemiyor. Bu arada hem ABD hem de Londra da savaş karşıtı hareket yükseliyor, bunun Beyaz Saray ve Downings Street hükümetlerine etkisi de Bush ve Blair’in popülarite kaybı olarak ortaya çıkıyor. ABD ve İngiltere Dışişleri Bakanları Bağdat’a sürpriz ziyaretleri ile Iraklı yetkililere işlerin hızlanması gerektiği mesajını verdiler.

Condoleezza Rice, Iraklıların Saddam Hüseyin dönemini atlattıklarını ve şimdi demokratik geleceklerini kurma yolunda oldukça zor bir dönem geçirdiklerini söyledi.

Rice ve Straw mesaj verdi

Rice ve Straw’ın ziyareti, Iraklılara hükümet kurulması sürecini ne kadar ciddiye aldıklarını göstermek amacını güdüyordu. Nitekim Rice, görüşme öncesinde bu noktayı özellikle vurgulamış ve yeni hükümetin kurulmasında geç kalan Iraklı liderlere güçlü bir mesaj götürdüklerini ve müzakerelerin sonuçlandırılması yönünde ısrar edeceklerini söylemişti.Görüşmelerden sonra açıklama yapan Sünni politikacı Adnan El Duleymi, genel olarak Irak'ın sorunları ile yeni kurulacak hükümet ve güvenlik konularının görüşüldüğünü söyledi, Caferi'nin başbakanlıktan çekilmesi konusunun ele alınıp alınmadığı sorusu üzerine de, ''Her şeyi görüştük'' cevabını verdi. Devlet Başkanı Talabani'nin bürosundan yapılan açıklamada ise Rice ve Straw ile siyasi partilerin çabalarının değerlendirildiği belirtildi.

Caferi meselesi

Iraklı Sünnilerle Kürtler İbrahim Caferi’nin Başbakanlığını reddeden Şii İttifakı içinden de Caferi’nin çekilmesini isteyen sesler yükseliyor. Şii İttifakı içindeki 7 gruptan 4'ü hafta sonunda hükümetin kurulması önündeki engelin aşılması için Caferi'nin görevinden ayrılmasını istedi. Yeni başbakan adayının ise diğer gruplarla ulusal uzlaşma yoluyla, uluslararası alanda kabul görecek şekilde belirlenmesi gerektiğini söyledi. İbrahim Caferi ise uistifa talebini reddediyor.

Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere’nin Caferi’nin adaylığına karşı çıkmasının iki nedeni daha var: birincisi, Caferi’nin rakiplerine karşı oylamada, müttefik güçler karşıtı Mukteda el Sadr yandaşlarının oylarına muhtaç olması, ikincisi ulusal birliği sağlayamaması. Koalisyon güçleri Caferi’nin güvenliği ve istikrarı sağlayacağını ummuşlardı. Ancak Irak’taki gruplar şimdi onun adaylığını önlemek için istikrarsızlığı göze alıyorlar.

Güvenlik Konseyi kuruluyor

Bu arada Iraklı politikacılar günlerce süren müzakerelerden sonra güvenlik güçlerinin yeniden yapılandırılması konusunda görüş birliğine vardılar. Devlet Başkanlığı Bürosu’ndan yapılan açıklamaya göre Başbakan ve yardımcılarından birine bağlı olarak kurulacak güvenlik konseyi, güvenlik konularında en önemli organı oluşturacak. Farklı polis birimleri de birleştirilerek, tek çatı altında İçişleri Bakanlığı’na bağlanacak.

Güvenlik en önemli sorun

Irak’ta güvenlik en önemli sorun olmaya devam ederken, ABD’nin Irak operasyonu sırasında yaptığı hatalarla ilgili tartışmalar da sürüyor. Amerikan Dışişleri Bakanı Condolezza Rice’ın hafta sonunda Irak savaşının başından beri ''binlerce'' taktik hatası yapıldığını söylemesinden sonra, emekli Amerikalı General Anthony Zinni de, Savunma Bakanı Donald Rumsfeld'in Irak'taki hatalar yüzünden istifa etmesini istedi. Ordu içinde hala saygın bir yeri oldu belirtilen Zinni, NBC Telvizyonu’na verdiği demeçte, ''Irak'ta birçok fahiş hata yapıldı'' dedi. General Zinni 1997 ile 2000 yılları arasında Körfez bölgesindeki Amerikan kuvvetlerine komutanlık etmişti.