ABD sonrası Irak'ta neler yaşanacak?

Çok sayıda Iraklı, Amerikan muharip birliklerinin ülkeyi terketmesinin olası sonuçları hakkında farklı görüşlere sahip.

ABD'nin, eski Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'i devirmesiyle birlikte başlayan süreç çok sayıda Iraklının hayatına mal oldu. ABD askerlerinin ülkede bir türlü istikrarı sağlayamaması sonucunda yıllarca süren çatışma ve suikast eylemleri neredeyse her Iraklı ailenin en az bir ferdini kaybetmesine yol açtı.

Gelecekten endişeliler

Şimdilerde ise güvenlik durumunun daha da kötüleşmesinden, terör eylemlerinin artmasından, çeşitli etnik grup ve milisler arasında yeni çatışmaların çıkmasından endişe ediliyor. DW’nin Bağdat’ta yaptırdığı bir anket, halkın korku ve ümitsizlik içinde olduğunu ortaya koyarken, Irak’ta son dönemde El Kaide terör örgütünün eylemlerinde de yine artış gözlemleniyor.

Saldırılarda çoğunlukla özellikle polis memurları, askerler ve bu iki meslek grubunun acemi birlikleri hedef alınıyor. Teröristler bu yolla, "Irak’ta devletin emrine girenler, mesleki kariyerlerinin daha başında ölümü göze almak zorundalar" mesajını vermek istiyor.

Teröristler siyasi boşluktan yararlanıyor

Irak’ta tek sorun El Kaide’nin güçlenmesi de değil. Ülkede son derece kırılgan güvenlik durumunun bir nedeni de önde gelen politikacıların parlamento seçimlerinin üzerinden altı ay geçmesine rağmen hala yeni hükümeti kurma becerisini gösterememiş olmaları. Radikal guruplar ve teröristler bu siyasi boşluktan yararlanmak istiyor. Irak’taki bazı siyasi parti ve milislerle sıkı ilişkileri olan İran gibi komşu ülkeler de cabası.

ABD güvence verdi

Amerikan askerlerinin, Irak'ta yeniden bir şiddet dalgasının baş gösterdiği bir sırada çekilmesi endişelere yol açarken, Irak'taki Amerikan askeri güçlerinin komutanı General Raymond Odierno, CNN’e verdiği bir demeçte bu endişeleri şu sözlerle gidermeye çalışmış, “Biz hala buradayız! Ülkeyi tamamen terketmiş değiliz ve Irak’a ilişkin hala yükümlülüklerimiz bulunuyor” demişti.

Ancak Irak’ta durumun çok parlak olmadığını General Odierno da biliyor. Nitekim Amerikalı General başka bir mülakatta, Araplarla Kürtler arasında petrol kenti Kerkük yüzünden devam eden derin anlaşmazlığın büyük bir güvenlik riski taşıdığını vurgulamıştı.

Irak Genelkurmay Başkanı General Babaker Zebari ise askerlerinin henüz yeteri kadar eğitilmemiş olduğuna işaret edip Amerikan birliklerinin 2020 yılına kadar ülkede kalmasından yana görüş bildirmişti.

Ne var ki Amerikan Başkanı Barack Obama geri adım atmamakta kararlı görünüyor. Ülkede görev yapmaya devam edecek olan Amerikalı askerler ise toplam 750 bin kişilik Irak askeri gücünü eğitmeye devam edecek.

"ABD'nin rolü abartılmamalı"

Ancak bazı Iraklı uzmanlar, Amerikalıların Irak'taki güvenliğe katkısının çok da abartılmaması gerektiği görüşündeler. Siyasi analist ve yazar Emir El-Hilu şu noktaya dikkat çekti: “Amerikan birlikleri zaten aylardan beri kentlerden çekilmiş durumda. Ve son aylardaki askeri operasyonlarda neredeyse hiçbir rol oynamadılar. Askeri üslerden çekilmeleri belki Irak’ın ulusal güvenlik durumuna genel bir etkisi olur; ama kentler ve sokaklardaki gündelik eylemlere bir etkisi olacağını sanmıyorum.”

© Deutsche Welle Türkçe

Rainer Sollich/ Çeviren: Çelik Akpınar

Editör: Değer Akal