AB'de bankacılığa yeni düzen

Avrupa Birliği yetkililerinin çoğu “bankalara ve finans organlarına daha fazla dikkat edilseydi, mali krizin önü alınabilirdi” görüşünde. Bu görüş doğrultusunda harekete geçen Avrupa Birliği Komisyonu, mali piyasalardaki denetimin sıkılaştırılması amacıyla bir öneriler paketi hazırladı.

Avrupa Birliği üyesi ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarını gelecek ay yapılacak zirvede bu konuyu ele almaya çağıran Birlik Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, mali piyasaların acil reformdan geçirilmesi gereğini vurguladı. Barroso şöyle konuştu:

“Şimdi harekete geçme zamanı, bunu ya şimdi yapacağız ya da hiçbir zaman. Eğer gerçek bir krizle karşı karşıya olduğumuz bu dönemde mali sektör ve mali denetim alanında reforma gitmezsek, bunu ne zaman yapacağız? Avrupa’da mali denetim alanında reforma gidilmesi konusunda kararlıyım. Üye ülkelerin de bana ayak uydurmasını umuyorum."

Gözler hükümetlerde

Avrupa Birliği Komisyonu’nun piyasalardaki denetimin sıkılaştırılmasına yönelik girişimi, bankacılık, sigortacılık ve değerli kağıt piyasasında, ulusal denetleme kurullarına talimat verme yetkisine sahip Avrupa Birliği Denetleme Kurumları oluşturulmasını öngörüyor. Ancak bu girişim, şimdilik yalnızca ‘öneri’ niteliğinde. Avrupa Birliği Komisyonu tarafından yapılan önerilerin yasalaşması ve uygulamaya geçmesi için tüm Avrupa Birliği ülkelerinin onay vermesi gerekiyor.

Avrupa Birliği Komisyonu’nun iç pazar ve hizmetlerden sorumlu üyesi Charlie McCreevy, mali krizin etkisini hissettirmeye başladığı ilk dönemlerde ulusal denetim kurumlarının, birbirlerini bilgilendirmek ve birbirlerine destek olmak yerine başına buyruk davrandığını belirtiyor.

McCreevy'ye göre, Avrupa Birliği Komisyonu yaşananlardan bir takım dersler çıkardı; dolayısıysa komisyonun önerileri çerçevesinde Avrupa'da mali piyasalar yeni kurallara bağlanmalı:

“Yeni oluşturulacak kurumlar, geçen yıl yaşadığımız türden kriz dönemlerinde koordinasyon işlevi görebilir. Aracı olarak görev yapmaktansa, gerekli olduğu takdirde yetkili makamlar arasındaki işbirliğini ve bilgi alış verişini kolaylaştırabilirler. Tarafların verdiği bilgilerin doğruluğunu sınayabilir, doğru kararların formüle edilmesi ve uygulamaya koyulması için ilgili makamlara yardımcı olabilirler."

Ulusal kurumlar ne olacak?

AB Komisyonu’nun önerisine göre, ortak bir denetim kurumunun görev yapması, ulusal denetim kurullarının sahip oldukları yetkiyi yitirmesine yol açmayacak. Kuralların yine de bağlayıcı nitelikte olacağını söyleyen Avrupa Birliği Komisyonu’nun Ekonomi ve Mali İşlerden Sorumlu Üyesi Joaquin Almunia, şunları kaydediyor:

“Uyarı ve tavsiyelere riayet edilmesi de çok önemli. Zira bu uyarı ve tavsiyelerin muhatabı olan üye ülkeler, bunları uygulamadıkları takdirde en azından bu tutumlarını gerekçelendirmeliler. Bunu düzenleyen bir mekanizma oluşturulmak zorunda" şeklinde konuşuyor.

Barroso kaygıları gidermeye çalışıyor

Avrupa Birliği üyesi ülkelerin, komisyonun önerilerine ilişkin olarak iki noktada çekinceli olması bekleniyor. Bunlardan biri Avrupa kurumlarının kontrolü kendi eline geçireceği endişesi, diğeri de yeni ve pahalı bir bürokrasi oluşması. Bu girişimin, tüm yetkinin tek bir merkezde toplanması anlamına gelmediğini belirten Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Barroso, "biz ulusal denetleme kurullarının görevlerini ellerinden almıyoruz. Burada söz konusu olan ulusal denetim kurulları ile Avrupa kurumları arasındaki işbirliğini güçlendirmek, ki bu Avrupa kurumları da zaten halihazırda mevcut komisyon ve denetleme kurullarından oluşacak" sözleriyle kaygıları gidermeye çalışıyor.

Avrupa Birliği ülkeleri mali piyasalarda bir koordinasyona temelde karşı değiller. Ancak şeytan ayrıntıda gizli, bu önerilerden ne kadarının uygulamaya geçirileceği Haziran ayının ortasında yapılacak Avrupa Birliği Zirvesi’nde belli olacak.