AB’de reform Klaus’a takıldı

Yeni üye ülkelerin katılmasıyla büyüyen AB’nin kurumsal yapısında reform öngören Lizbon Antlaşması, Çek Cumhuriyeti parlamentosunda onaylandı.

Parlamento’nun alt kanadının ardından, Senato’da yapılan oylamada da Lizbon Antlaşması kabul edildi. Oturuma katılan 79 senatörden 54’ü kabul oyu verirken, 20 senatör ret oyu kullandı.

Aylar süren tartışmaların ardından Parlamento’nun Lizbon Antlaşması’nı onaylaması, AB ülkelerine rahat bir nefes aldırdı. Gözler ise, Çek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Vaclav Klaus’a çevrildi.

AB konularında eleştirel görüşleriyle bilinen Klaus, antlaşmayı şimdilik imzalamayacağını açıkladı. Cumhurbaşkanı, buna gerekçe olarak, antlaşmanın bir başka AB üyesi ülke İrlanda’da referandumda reddedilmiş olmasını gösterdi. Klaus ayrıca, Çek Cumhuriyeti’ndeki yargı sürecinin de sonucunu beklemek istediğini ifade etti.

Muhalefetin egemenlik korkusu

Çek Cumhuriyeti’ndeki AB muhaliflerine göre Lizbon Antlaşması’nın onaylanması durumunda Çek Cumhuriyeti egemenliğini kaybedecek, Almanya ve Fransa gibi büyük ülkeler istedikleri gibi karar verip küçük ülkeleri yönetecek. Milletvekili Jiri Oberfalzer, endişelerini şu sözlerle ifade etti:

“Burada, kimsenin istemediği bir süper Avrupa devleti söz konusu. Kimse bunu üye ülkelerdeki halka sormadı. Bunu yaparlarsa, cevap “hayır” olacaktır. Bütün her şey, Lizbon Antlaşması ve onun şüpheli düzenlemelerinin maskesi altında gerçekleşiyor.“

Muhafazakâr Senatörlerden Petr Pakosta da, Lizbon Antlaşması’nın, Çek Cumhuriyeti’nin AB’deki pozisyonunu zayıflatacağını ve ülkesinin egemenliğine zarar vereceğini düşünüyor. Pakosta ve aynı fikirdeki arkadaşları Lizbon Antlaşması’nı engellemek için her yolu denemekte kararlı. Pakosta, oylamadan önce yaptığı açıklamada, "Eğer oylama Antlaşma’nın lehine sonuçlanırsa, antlaşmanın Anayasa’mızla bağdaşmadığını düşünen Senatörler, Anayasa Mahkemesi’ne başvuruda bulunacak” dedi.

Lizbon destekçilerinin endişesi Rusya

Mart ayı sonunda verilen güvensizlik önergesi sonucu hükümeti düşen Başbakan Mirek Topolanek ise Lizbon Antlaşması’nı savunan isimlerin başında yer alıyor. Topolanek, Antlaşma’nın onaylanmamasının Çek Cumhuriyeti’ni daha büyük bir tehlikeye atacağı görüşünde:

"Eğer Avrupa toplumunun bir parçası olarak kalmak istiyorsak, o zaman şu anda Ukrayna, Moldova ve Gürcistan’da olanlara bir bakmamız gerekir. Bunu bir uyarı olarak görmeliyiz. Rusya, süper güç politikasına tekrar geri dönmek istiyor ve bizi de etki alanına çekebilmek için uğraşıyor. Bu gerçek bir tehdit. Bizi 5, 10 ya da 15 yıl sonra tehdit edebilecek gelişmelerle karşılaştırdığımda, Lizbon Antlaşması’nın, Cumhurbaşkanı Klaus ile aynı şekilde değerlendirdiğim bütün olumsuz özellikleri önemini kaybediyor.”

AB üyeleri arasında yalnızca İrlanda’da referandumla reddedilen Lizbon Antlaşması için Almanya’da Anayasa Mahkemesi’nin kararı, Polonya’da ise Cumhurbaşkanı Lech Kaczynski’nin imzası bekleniyor.

AB’nin belirlediği reform takvimi uyarınca antlaşmanın yılsonundan önce yaşama geçmesi gerekiyor. AB üyeleri, İrlanda’da Kasım ayında ikinci bir referandum gerçekleştirilmesini bekliyor.

BS/AŞ/AG, Reuters/AFP/DW