1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

ABD'nin alternatif petrol bölgesi: Afrika

Rüdiger Maack8 Haziran 2004

ABD ordusu Nijerya kıyılarında askeri manevra başlatıyor. Manevranın ABD askerlerinin dünyanın her yerinde operasyona hazır olduğunu gösterme hedefi taşıdığı belirtilirken, diğer yandan da bölgeden çıkartılan petrol de dikkat çekiyor. Rüdiger Maack’ın haberi...

https://p.dw.com/p/AbFt
Gine Körfezi'nde kıyıya yakın bölgelerde petrol çıkarılıyor...
Gine Körfezi'nde kıyıya yakın bölgelerde petrol çıkarılıyor...Fotoğraf: AP

Gövde gösterisi için iyi seçilmiş bir bölge Gine Körfezi. Bu bölge son yıllarda ekonomik bir patlama yaşıyor. ”Offshore” diye anılan, kıyıya yakın bölgelerde deniz dibinden ham petrol çıkartılıyor. Amerikan şirketlerinin Nijerya’da ham petrol üretimine geçmelerinden bu yana ülkede ekonomik büyüme oranları en yüksek düzeye fırladı.

Amerikalılar bu ülkede kendilerine yeni dostlar seçerken de fazla ince eleyip sık dokumuyorlar. Ekvator Ginesi, onlarca yıldan beri despot bir yönetci ve onun aşireti tarafından yönetiliyor. Bu çevreler için ülkenin gelişip gelişmediği de çok önemli değil.

Alman işletmelerini Afrika’da temsil eden Afrika Derneği’nden Lutz Neumann, birçok Afrika ülkesi için hem petrol rezervleri keşfedilmesinin, piyangodan para çıkması gibi algılandığını belirtiyor. Ancak Neuman, asıl önemli olanın, bu kazancın nasıl değerlendirileceği, yani devlet başkanı ya da mevcut siyasi sistemin ne şekilde paylaştıracağı olduğuna dikkat çekiyor.

Yeni petrol pazarı

Batılı petrol holdinglerinin Batı Afrika’da ekonomik çıkarları olduğu kuşku götürmez. Ayrıca, petrolün Afrika’dan Avrupa’ya ve ABD’ne sevkedilmesi, İran Körfezi’nden sevkedilmesinden daha hızlı, güvenli ve ucuz. Ayrıca, Afrika ülkelerinin birçoğu, Petrol İhraç Eden Ülkeler Teşkilatı OPEC’e üye de değil! Bu da fiyatların oldukça düşük düzeyde olmasını sağlıyor.

Buna rağmen, Zambiya, Gabon ya da Gine’de belli bir kesimin ham petrolden kazanç sağlaması, bu ülkelerin halklarının refahına fazlaca yansımıyor. Afrika Derneği’nden Lutz Neumann, Batı ve Orta Afrika’da 1970’lerden beri geleneksel olarak ham petrol üretimi yapıldığını, ancak örneğin Gabon’da halkın hala büyük yoksulluk içinde yaşadığını belirtiyor.

Ama ülke halkları yine fakir

Sadece Gabon’da değil, Nijerya’da da petrolden sağlanan milyarlık kazançlara rağmen, ülke halklarının zenginleşeceği yerde daha da yoksullaştığına dikkat çekiliyor. Ekvator Ginesi’nde ham petrol çıkacağı yönündeki haberlerin duyulması üzerine düzenlenen askeri darbenin ardından, bu ülkenin diktatörünün petrolden kazandığı paraları muhtemelen Amerikan bankalarındaki özel hesaplarına yatırdığı tahmin ediliyor.

Dünya Bankası, ham petrolden elde ettiği karların büyük bölümünün ülkenin kalkınmasında kullanması için Çad hükümetine önşart koşmuştu. Ama bunun da pek sonuç vermediği, Çad Devlet Başkanı’nın elde edilen paraları silaha yatırdığı anımsatılıyor.